تحلیل جنبش مشروطه در چارچوب نظریه های گذار به دموکراسی: نخبگان مصالحه جو

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 97

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOU-4-4_006

تاریخ نمایه سازی: 17 فروردین 1401

چکیده مقاله:

جنبش مشروطه، زمینه ورود ایران به مناسبات نوین سیاست در دورانی جدید را فراهم نمود، که می توانست به شکل گیری یک حکومت دموکراتیک بیانجامد؛ اما این جنبش از همان ابتدا با مشکلات و موانعی اساسی در دستیابی به دمکراسی مواجه گردید. بر این اساس، این پژوهش در پی پاسخگویی به این پرسش بوده است که «در چارچوب نظریه های گذار به دموکراسی، چگونه فقدان نخبگان مصالحه جو در دوران جنبش مشروطه، به برقراری مجدد استبداد و عدم نهادینه شدن توسعه سیاسی، منجر شده است؟» در پی پاسخ یابی به این سئوال اساسی، این فرضیه مطرح گردید که «فقدان نخبگان مصالحه جو در حل منازعات سیاسی در هنگامه جنبش مشروطه، زمینه غلبه رویکردهای حذف و طرد در فرهنگ سیاسی نخبگان را فراهم نموده و در نتیجه منجر به بازتولید استبداد و مانع نهادینه شدن توسعه سیاسی شده است.» پژوهش حاضر با بهره گیری از نظریه های گذار به دموکراسی، به ویژه نسل سوم این نظریه ها، یعنی نظریه ی نخبگان مصالحه گرای اشمیتر و اودانل، تحولات سیاسی و اجتماعی دوران مشروطه را توصیف و تحلیل نموده است. نظریه ی یادشده، اصلی ترین نقش را در فرایند دست یابی به توسعه سیاسی، به نخبگان سیاسی می دهد و مهم ترین تاکتیک را بسط مصالحه میان تمام نخبگان سیاسی حاکم و اپوزیسیون می داند. از این بررسی، این نتیجه گیری حاصل می شود که، به دلیل فقدان رویکرد مصالحه گرایانه میان نخبگان سیاسی حاکم و اپوزیسیون، جنبش مشروطه به استقرار و تثبیت نظم سیاسی مطلوب نیانجامیده است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

یزدان خالدی پور

دانشجوی دکترای جامعه شناسی سیاسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

مسعود اخوان کاظمی

دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

سید شمس الدین صادقی

دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ۱ .آبادیان، حسین )۱۳۸۳ .)بحران مشروطیت در ایران، تهران: موسسه ...
  • ۲ .آجودانی، ماشاءاهلل )۱۳۸۷ .)مشروطه ایرانی، تهران: اختران ...
  • ۳ .آدمیت، فریدون )بیتاریخ(. ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران: مجلس اول ...
  • ۴ .آفاری، ژانت )۱۳۸۵ .)انقالب مشروطه ایران: ۱۲۹۰-۱۲۸۵ ،ترجمه رضا ...
  • ۵ .اتحادیه )نظاممافی(، منصوره )۱۳۷۲ .)نخستین دهه انقلاب مشروطه ایران ...
  • ۶ .احتشامالسلطنه، یادداشتهای احتشامالسلطنه، به کوشش سید محمدمهدی موسوی، تهران: ...
  • ۷ .افشار، ایرج )۱۳۵۹ .)اوراق تازهیاب مشروطیت، تهران: سازمان انتشارات ...
  • ۸ .بشیریه، حسین )۱۳۹۴ .)گذار به دموکراسی: مباحث نظری، تهران: ...
  • ۹ .بشیری، احمد )۱۳۶۳ .)کتاب آبی، ج۱ ،تهران: نو ...
  • ۱۰۱۰بهار، محمدتقی )۱۳۵۷ .)تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران: انقراض قاجاریه، ...
  • ۱۱۱۱دولتآبادی، یحیی )۱۳۶۱ .)تاریخ معاصر ایران یا حیات یحیی، ج۲ ...
  • ۱۲۱۲رائین، اسماعیل )۲۵۳۵ .)انجمنهای سری در انقالب مشروطیت ایران، تهران: ...
  • ۱۳۱۳طالبوف، عبدالرحیم )۱۳۹۶ .)مسالکالمحسنین، تهران: امید فردا ...
  • ۱۴۱۴فوران، جان )۱۳۹۴)؛ مقاومت شکننده: تاریخ تحوالت اجتماعی ایران از ...
  • ۱۵۱۵کسروی، احمد )۱۳۸۰ .)تاریخ مشروطه ایران، تهران: صدای معاصر ...
  • ۱۶۱۶مجداالسلام کرمانی، احمد )۱۳۵۱ .)تاریخ انحطاط مجلس، مقدمه و تحشیه ...
  • ۱۷۱۷کدیور، محمدعلی )۱۳۸۶ .)گذار به دموکراسی: مالحظات نظری و مفهومی، ...
  • ۸قاضیمرادی، حسن )۱۳۹۷ .)گذارها به دموکراسی: تاریخچه پنجاه سال پژوهشهای ...
  • ۱۹۱۹ملکزاده، مهدی )۱۳۷۳ .)تاریخ انقالب مشروطیت، ج۶ ،ص۱۳۳۰ ،تهران: علمی ...
  • ۲۰۲۰مستوفی، عبداهلل )بدون تاریخ(. شرح زندگانی من: تاریخ اجتماعی و ...
  • ۲۱۲۱محمود محمود )بیتاریخ(، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در ...
  • ۲۲۲۲هدایت، مهدیقلی )مخبرالسلطنه( )۱۳۶۳ .)گزارش ایران۲( از مظفرالدینشاه تا احمدشاه(، ...
  • ۳هدایت، مهدیقلی )مخبرالسلطنه( )۱۳۴۴ .)خاطرات و خطرات، تهران: زوار ...
  • ۲۴۲۴همایون کاتوزیان. محمدعلی )۱۳۹۰ .)تضاد دولت و ملت: نظریه تاریخ ...
  • مترجم: علیرضا طیب. تهران: نشر نی ...
  • نمایش کامل مراجع