بازخوانی تطبیقی تصویر ویرانشهر در سروده ها ی سیاب و اخوان ثالث

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 89

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JALL-13-3_006

تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1401

چکیده مقاله:

مسئله ویرانشهر و مفاهیم مرتبط با آن، همچون فرود و تباهی در جهان بینی و فلسفه اسلامی از برجستگی خاصی برخوردار است. بعد از جنگ جهانی دوم و فروریختن کاخ آمال و آرزوهای مردم، شاعران بیش از گذشته به مضامین ویرانشهری در اشعار خود پرداختند. در این میان، تاریخ و اوضاع سیاسی و اجتماعی دو کشور دوست و همسایه، ایران و عراق در دوره معاصر موجب نزدیکی و قرابت شگفت انگیزی در مضمون پردازی شاعران این دو کشور شده است. هر دو کشور طعم استعمار مستقیم یا غیرمستقیم، استبداد، جنگ، بی عدالتی و ستم را چشیده اند، ازاین رو شعر شاعران هر دو فرهنگ بخصوص بدرشاکر السیاب و مهدی اخوان ثالث، آینه مصائب و درد و رنج و آرزوهای مردمانی شده است که در ویرانشهرهای ساخته شده در اندیشه شاعرانشان زیسته اند. از آنجا که موضوع ویرانشهر حجم زیادی از اشعار دو شاعر موردنظر را به خود اختصاص داده است بررسی آن در پژوهش های معاصر ادبی اهمیت می یابد ولیکن علی­رغم اهمیت این موضوع ، مساله ویرانشهر تاکنون در شعرشان، از دیدگاه تطبیقی مورد بررسی قرار نگرفته است؛ لذا نگارندگان برآن شدند که در این جستار بر بنیان توصیف و تحلیل در چهارچوب مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی، اشعار و اندیشه این دو شاعر و چگونگی ترسیم اندیشه ویرانشهر در سروده هایشان بررسی و تحلیل کنند. نتایج این پژوهش نشان می دهد: شرایط نا به سامان زندگی سیاب و اخوان باعث سرودن مضامین ویرانشهری در شعر هایشان است و همچنین استفاده از عناصر زمان و مکان و نیز تکنیک تداخل زمان در مکان به زیبایی اشعارشان افزوده است. از طرفی سیاب و اخوان کوشیده اند با استفاده از تصاویر ویرانشهری و با تکیه بر عناصر زمان و مکان به بیان وخامت اوضاع زمانه خود بپردازند.

نویسندگان

محبوبه حبیبی درح

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

احمدرضا حیدریان شهری

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبراهامیان، یرواند. (۱۳۷۷). ایران بین دوانقلاب. ترجمه: کاظم فیروزمند ودیگران. ...
  • احمدپور، علی. (۱۳۷۴). رمز ورمزگرایی در اشعار مهدی اخوان ...
  • اخوان ثالث، مهدی (۱۳۶۹)؛ آخر شاهنامه، تهران: مروارید. ...
  • (۱۳۸۲). از این اوستا. تهران: مروراید ...
  • (۱۳۹۱). زمستان. چاپ بیست وهشتم. تهران: زمستان. ...
  • (۱۳۹۰). گزینه ی اشعار. چاپ پانزدهم. تهران: مروارید ...
  • امرو القیس. (۱۹۸۴). دیوان امرئ القیس. محقق: محمد ابوالفضل ابراهیم. ...
  • بحراوی، حسن. (۱۹۹۰). بنیه الشکل الروائی. بیروت: المرکز الثقافی ...
  • براهنی، رضا. (۱۳۷۱). طلا در مس. تهران: زریاب ...
  • بلاطه، عیسی. (۲۰۰۷). بدرشاکر السیاب، حیاته وشعره. بیروت: دارالنهار ...
  • توفیق، حسن. (۲۰۰۹). شعر بدرشاکر السیاب دراسه فنیه و فکریه. ...
  • الجیوسی، سلمی خضراء. (۲۰۰۱). الاتجاهات والحرکات فی الشعر العربی الحدیث. ...
  • حقوقی، محمد. (۱۳۸۰). شعر زمان ما. چاپ سیزدهم. تهران: نگاه ...
  • داد، سیما. (۱۳۸۲). فرهنگ اصطلاحات ادبی واژه نامه مفاهیم و ...
  • رجایی، نجمه. (۱۳۸۱). اسطوره رهایی، تحلیل روانشناسانه بر اسطوره در ...
  • زرین کوب، عبدالحسین. (۱۳۵۵). دوقرن سکوت: سرگذشت حوادث واوضاع تاریخی ...
  • ساعی، احمد بسام. (۱۹۷۸). حرکه الشعر الحدیث فی سوریه. ...
  • السیاب، بدرشاکر. (۱۹۸۹). دیوان. بیروت: دار العوده ...
  • (۲۰۰۰). الاعمال الشعریه الکامله. بغداد: دار الحریه. ...
  • (۲۰۱۶). دیوان بدر شاکر السیاب. جلداول. بیروت: دارالعوده. ...
  • (۲۰۱۶). دیوان بدر شاکر السیاب. جلد دوم. بیروت: دارالعودهقاسم، سیزا ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۸۰). شعر معاصر عرب. تهران: سخن ...
  • الضاوی، احمدعرفات. (۱۳۸۴). کارکرد سنت در شعر معاصر عرب. ترجمه: ...
  • عبود، حنا. (۱۹۸۰). مورفولوجیا المدینه فی الشعر السوری. دمشق: الموقف ...
  • عقاق، قاده. (۲۰۰۱). دلاله المدینه فی الخطاب الشعری العربی المعاصر. ...
  • عوض، لویس. (۱۹۶۷). الثوره و الادب. قاهره: دارالکاتب ...
  • غنیمی هلال، محمد. (۹۶۹). النقد الادبی الحدیث. قاهره: ...
  • فرزاد، عبدالحسین. (۱۳۸۰). رویا وکابوس: شعر پویای معاصر عرب. تهران: ...
  • فریمن، مارگارت. (۱۳۹۰). شعر و حوزه استعاره: به سوی نظریه ...
  • کاسیرر، ارنست. (۱۳۷۸). فلسفه صورت های سمبلیک. اندیشه ...
  • لانگریگ، استیون همزلی. (۱۳۷۶). تاریخ سیاسی، اجتماعی واقتصادی عراق۱۹۰۰-۱۹۵۰. ترجمه ...
  • لنگرودی، شمس. (۱۳۷۷). تاریخ تحلیلی شعر نو. چاپ دوم. تهران: ...
  • مختاری، محمد. (۱۳۷۲). انسان در شعر معاصر. تهران: نشر توس ...
  • نعمان، خلف رشید. (۱۴۲۶). الحزن فی شعر بدر شاکر السیاب. ...
  • هداره، محمدمصطفی.(۱۹۹۴). بحوث فی الاب العربی الحدیث. بیروت: دارالنهضه ...
  • یوسفی، غلامحسین. (۱۳۷۴). چشمه روشن. تهران: انتشارات علمی ...
  • حیدریان شهری، احمدرضا وصدیقی، کلثوم. (۱۳۹۰). «نشانه هایی از ویرانشهر ...
  • سعید، فتحی. (۱۳۸۵). «بدر شاکر السیاب شاعر الموت». مجله الاقلام. ...
  • صدیقی، بهار.(بهارو تابستان ۱۳۹۸). «بازیابی نشانه های جریان سیال ...
  • نجفی ایوکی، علی و رسول نیا، امیرحسین و حسن پور، ...
  • نمایش کامل مراجع