از «تاریخ سیاسی» تا «سیاست تاریخ»: بررسی انتقادی بازنمایی تاریخ تحولات ایران دوره آل بویه در کتابهای درسی دانشگاهی

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 123

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSAMT-17-28_004

تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1401

چکیده مقاله:

از «تاریخ سیاسی» تا «سیاست تاریخ»: بررسی انتقادی بازنمایی تاریخ تحولات ایران دوره آل بویه در کتابهای درسی دانشگاهی   چکیده امروزه دیدگاههای گوناگونی درباره الگوهای آموزش تاریخ در نظام آموزشی کشورها وجود دارد. یکی از این رویکردهای آموزشی، سواد تاریخی است. هدف اصلی از آموزش تاریخ در این رویکرد تقویت توان استدلال ورزی انتقادی مخاطبان است. بر این مبنا یادگیری تاریخ صرفا به حافظه سپاری گزارش انبوهی از اطلاعات روایی درباره تاریخ کنشهای سیاسی گذشتگان نیست، بلکه هدف آن برآورده کردن انتظارات جامعه معاصر از مطالعه تاریخ است و بر این اساس باید در آموزش تاریخ  بر سویه های فرهنگی، تمدنی، علمی، ادبی، هنری و شیوه های زندگی اجتماعی روزمره گذشتگان و بازسازی دنیای فرهنگی آنان در کتابهای تاریخی تاکید شود. از آنجا که آموزش تاریخ در دانشگاههای ایران برمبنای سیاستهای برنامه های آموزشی دولتی و نیز نهادهای متولی تولید کتابهای درسی دانشگاهی مانند سازمان سمت صورت می گیرد، استفاده از این رویکردهای آموزش تاریخ می تواند به تقویت اهداف آموزش تاریخ در دانشگاهها کمک کند. در این مقاله تلاش شده است با تامل در یکی از دوره های تاریخی ایران در قرن چهارم و پنجم، که به «عصر زرین فرهنگ ایران» معروف است، چگونگی بازنمایی تحولات این دوره در برنامه آموزشی و کتابهای درسی مربوط بررسی انتقادی شود. در این بررسی نشان داده شد که فقدان «سیاست تاریخ» به معنای معیارهای علمی روزآمد و کارآمد در آموزش تاریخ هم طراز با حوزه های علمی این رشته در دنیای معاصر علم تاریخ موجب شده بازنمایی وجوه تمدنی و فرهنگی تحولات این دوره مهم از تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی در نظام آموزشی و کتب درسی دانشگاهی رشته تاریخ بسیار کم رنگ و روایت تاریخ تحولات سیاسی آن بسیار برجسته شود.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

زهیر صیامیان گرجی

عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی

کوروش صالحی

عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه سیستان و بلوچستان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • حجتی، صادق (۱۳۹۳). تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران در عصر ...
  • خضری، سید احمدرضا (۱۳۹۲). تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا ...
  • شریعتی، سارا (۱۳۸۱). «چهره جهانی گر، چهره جهانی زده». خودکاوی ...
  • فرای، ریچارد (۱۳۵۸). عصر زرین فرهنگ ایران. ترجمه مسعود رجب ...
  • فقیهی، علی اصغر (۱۳۸۱). تاریخ آل بویه. تهران: سمت ...
  • کاستلز، مانوئل (۱۳۸۰). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ: قدرت ...
  • کرمر، جوئل (۱۳۷۵). انسان گرایی در عصر رنسانس اسلامی: احیای ...
  • کرمر، جوئل (۱۳۷۹). فلسفه در عصر رنسانس اسلامی، ابوسلیمان سجستانی ...
  • گل محمدی، احمد (۱۳۸۱). جهانی شدن، فرهنگ، هویت. تهران: نشر ...
  • گیبرنا، مونتسرات (۱۳۷۸). مکاتب ناسیونالیسم: ناسیونالیسم و دولت ملت ...
  • متحده، روی (۱۳۸۲). اوضاع اجتماعی در دوره آل بویه: وفاداری ...
  • متز، آدام (۱۳۶۴). تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری یا ...
  • معینی علمداری، جهانگیر (۱۳۸۰). موانع نشانه شناختی گفتگوی تمدنها. تهران: ...
  • مکدرموت، مارتین (۱۳۷۲). اندیشه های کلامی شیخ مفید. ترجمه احمد ...
  • هاتنسن، استیسی (۱۳۹۰). ساختن تاریخ: راهنمای یادگیری و آموزش تاریخ ...
  • هال، استیوئرت (۱۳۹۱). معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی. ترجمه احمد ...
  • احمدی، بابک (۱۳۸۶). رساله تاریخ: جستاری در هرمنوتیک تاریخ. تهران: ...
  • استنفورد، مایکل (۱۳۸۲). درآمدی بر فلسفه تاریخ (هستی شناسی، شناخت ...
  • اسمیت، آنتونی، دی (۱۳۹۱). ناسیونالیسم و مدرنیسم: بررسی انتقادی نظریه ...
  • اکبری، محمدعلی (۱۳۸۴). تبارشناسی هویت جدید ایرانی: عصر قاجاریه و ...
  • ایگرس، گئورگ (۱۳۸۹). تاریخ نگاری در سده بیستم: از عینیت ...
  • برنامه آموزشی تاریخ (۱۳۷۵). تهران: وزارت علوم ...
  • بلک، جرمی و دونالدم. مک رایلد (۱۳۹۰). مطالعه تاریخ. ترجمه ...
  • تاجیک، محمدرضا (۱۳۸۴). روایت غیریت و هویت در میان ایرانیان. ...
  • ترکمنی آذر، پروین (۱۳۹۲). دیلمیان در گستره تاریخ ایران (حکومتهای ...
  • توکلی طرقی، محمد (۱۳۸۱). تجدد بومی و بازاندیشی تاریخ. تهران: ...
  • جنکینز، کیت (۱۳۸۷). بازاندیشی تاریخ. ترجمه حسینعلی نوذری. تهران: نشر ...
  • نمایش کامل مراجع