بررسی اثرات تمرکززدایی مالی بر سطح رفاه اجتماعی در استان های ایران؛ رویکرد روش گشتاورهای تعمیم یافته

تامین رفاه اجتماعی جوامع، ارتباط تنگاتنگی با نوع و نحوه کاربست سیاست های مالی دولت ها دارد. در همین راستا هدف اصلی این مطالعه، بررسی اثرات تمرکززدایی مالی (درآمدی و هزینه ای) بر رفاه اجتماعی است. برای این منظور، با استفاده از داده­های ۳۰ استان کشور طی دوره زمانی ۱۳۹۸-۱۳۸۴، ابتدا متغیرهای اثرگذار بر رفاه شناسایی شده و شاخص رفاه اجتماعی برای استان ها محاسبه شده است، سپس با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته اقدام به بررسی اثرات تمرکززدایی درآمدی و هزینه ای بر شاخص رفاه شده است. نتایج برآورد مدل دال بر رابطه مستقیم بین تمرکززدایی درآمدی و هزینه ای با رفاه اجتماعی است ولی با افزایش بیشتر تمرکززدایی، این رابطه منفی شده است و این موضوع دال بر عدم ثبات وضعیت مالی در بهبود رفاه اجتماعی می باشد و باعث شده است با افزایش بیشتر تمرکززدایی، این رابطه منفی شود. لذا صرف افزایش تمرکززدایی، رفاه را افزایش نمی دهد، بلکه ابتدا بایستی زیربنای لازم برای واگذاری امور به استان ها و قدرت خودگردانی استان ها مورد ارزیابی قرار گیرد، سپس با استقلال در امور مالی، انتظار محقق شدن و بهبود رفاه اجتماعی در استان ها را داشت.