تمایزسنجی ایمان آوری قوم یونس با ایمان ناپذیری دیگر اقوام بر اساس تحلیل محتوای مضمونی سوره یونس(علیه السلام)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 224

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QURN-19-35_010

تاریخ نمایه سازی: 5 اردیبهشت 1401

چکیده مقاله:

در روایت دعوت اقوام توسط انبیاء، مدح قوم یونس در نسبت با نکوهش سایر اقوام، یک وجه تمایز اساسی محسوب می شود. در این پژوهه به روش تحلیل محتوای مضمونی و استفاده از رابطه همنشینی مضامین در روش تحلیل گفتمان، با دسته بندی موضوعی آیات سوره یونس و توسعه شبکه مضمونی مرتبط در سایر آیات، چرایی ایمان آوری قوم یونس(ع) مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که اقوام تمامی انبیاء به جز حضرت یونس(ع)، تکذیب کننده آیات الهی بودند. مبتنی بر تحلیل های کمی، رویکرد غالب در سوره یونس، اتمام حجت با اقوام تکذیب کننده به دو طریق «انذار» و «استدلال ورزی» است. تحلیل های کیفی نشان می دهد که اقوام به تدریج طی یک رابطه طولی تدلی از اعلی به ادنی، به موضع «تکذیب گری» روی آورده اند و آنچه آن ها را ایمان ناپذیر کرده، اتخاذ چنین موضعی در برابر دین بوده است. عامل سوق دهنده اقوام به تکذیب گری، محیط اجتماعی ناسالمی بوده که متاثر از دو عامل «الگوی رفتاری» در درجه اول و «تغییر ذهنیت ها» در مرتبه بعد، توسط کنشگرانی با مرجعیت فکری و سیاسی تحت عنوان «ملا» شکل گرفته است. قوم یونس تنها قومی است که سخن از وجود چنین طبقه ای در آن یافت نشده و به جای آن در روایت های مربوط به این قوم، از حضور یک «عالم ناصح» نام برده شده است.

نویسندگان

رامین طیاری نژاد

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران

علی صفری

استادیار دانشگاه قرآن و حدیث پردیس تهران

راشد طیاری نژاد

تفسیر قرآن، دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن، علوم و معارف قرآن کریم، شیراز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • باردن، لورنس، تحلیل محتوا، ترجمه ملیحه آشتیانی و محمد یمنی ...
  • بلاغی نجفی، محمدجواد بن حسن، آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، ...
  • جوادی آملی، عبدالله، «بررسی فطرت در قرآن»، دوفصلنامه معارج، سال ...
  • حری، ابوالفضل، «مناسبات زبانی و/یا زنجیرمندی خرد و کلان در ...
  • حسینی بحرانی، سیدهاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، ...
  • حسینی خامنه ای، علی، تفسیر سوره برائت، تهران، انقلاب اسلامی، ...
  • حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد، تفسیر اثنی عشری، تهران، ...
  • راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، ...
  • ستوده نیا، محمدرضا، و محمد جانی پور، «ساختار نظام مند ...
  • سلامت باویل، لطیفه، «تحلیل ساختار روایت داستان یونس پیامبر در ...
  • شریف لاهیجی، بهاءالدین محمد بن علی اشکوری دیلمی،تفسیر شریف لاهیجی، ...
  • صافی، محمود بن عبدالرحیم، الجدول فی اعراب القرآن، چاپ چهارم، ...
  • تبیین انسجام محتوایی سوره لقمان با روش تحلیل محتوای کیفی [مقاله ژورنالی]
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم، دفتر ...
  • طبرسی، امین الاسلام ابوعلی فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، ...
  • همو، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران، ناصرخسرو، ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، چاپ سوم، تهران، کتاب ...
  • طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، چاپ دوم، ...
  • فضل الله، سیدمحمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، چاپ دوم، بیروت، ...
  • فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، چاپ دوم، ...
  • قرشی، سیدعلی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، چاپ سوم، تهران، بنیاد ...
  • کریپندورف، کلاوس، «تجزیه و تحلیل محتوا»، ترجمه محمدسعید ذکایی، فصلنامه ...
  • مدرسی، سیدمحمدتقی، من هدی القرآن، تهران، دار محبی الحسین‰، ۱۴۱۹ ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ...
  • نئوندورف، کیمبرلی ای.، راهنمای تحلیل محتوا، ترجمه حامد بخشی و ...
  • نمایش کامل مراجع