بررسی ژن p۲۵ در سه جمعیت ایرانی ویروس رگبرگ زرد نکروتیک چغندرقند (Beet necrotic yellow vein virus) و نقش ارقام حساس و مقاوم در تنوع ژن p۲۵*

ویروس رگبرگ زرد نکروتیک چغندرقند (Beet necrotic yellow vein virus, BNYVV) در چغندرقند بیماری مهم و خطرناکی بنام ریشه ریشی (root beardiness) یا ریشه گنائی (rhizomania) ایجاد می کند و دارای گسترش زیادی در اکثر نقاط دنیا است. این ویروس دارای چند قطعه آر ان ای ژنومی می باشد و آرانای شماره ۳ آن یک پروتئین ۲۵ کیلودالتونی که مسئول بیماریزایی در گیاه چغندرقند است را رمز گذاری میکند. موقعیتهای آمینواسیدی ۶۷ و ۶۸ این پروتئین نقش مهمی در شکستن مقاومت ارقام مقاوم دارند. در این مطالعه p۲۵ در سه جمعیت  BNYVV از مغان، لرستان و فارس در ارقام حساس و مقاوم چغندرقند مورد بررسی قرار گرفت. دو جمعیت لرستان و فارس در چهار گذرش پیاپی به ارقام مقاوم و حساس مایهزنی شدند و ژن p۲۵ ویروس در آنها بررسی شد. بر اساس نتایج حاصله انتقال پیاپی ویروس در گیاهان مقاوم منجر به تغییراتی در موقعیتهای آمینواسیدی ۳۰، ۴۹، ۶۷، ۶۸، ۱۲۹، ۱۶۳ و ۱۹۸ در p۲۵ شد، در حالی که در گیاهان حساس تغییرات آمینواسیدی دیده نشد. بیشتر تغییرات تتراد (آمینواسیدهای ۷۰-۶۷) در موقعیت آمینواسیدی ۶۷ مشاهده گردید. وجود بیوتیپ P در مغان و لرستان تشخیص داده شد. از آنجا که انتخاب تحت فشار ارقام مقاوم میتواند نقش مهمی در ظهور بیوتیپ P ایفا کند، بنابراین حضور بیوتیپ P در دو منطقه در ایران ممکن است به علت کشت ارقام مقاوم بوده باشد. برخی پارامترهای تکاملی و موتیفهای p۲۵ مورد بحث قرار گرفته است.