نقد صورتگرایانه شگردهای زبانی در اسرار التوحید و تاثیر آن در هنر و تمدن اسلامی قرون پنجم و ششم ایران
محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 18، شماره: 44
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 117
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ISLART-18-44_002
تاریخ نمایه سازی: 11 اردیبهشت 1401
چکیده مقاله:
هنجارگریزی یکی از اصطلاحات مهم قرن بیستم است؛ یکی از صورتگرایان روسی به نام ویکتور شکلوفسکی Viktor Shklovski نخستین گام در زمینه صورتگرایی را با انتشار" رستاخیز واژه " در سال ۱۹۱۴ م برای اولین بار آن را مطرح ساخت و در مقاله «هنر به منزله شگرد » بر اساس واژه روسی آن را ostrevanenja به کار برد. صورتگرایی به عبارت دیگر، رویکردی انتقادی است که خصیصههای درونی و ذاتی یک متن را مورد تحلیل قرار میدهد. این خصیصهها نه تنها دستور زبانی هستند بلکه میتوانند صنایع بهکار رفته در اثر را نیز شامل شوند. هنر و تمدن ایران در قرن پنجم و ششم هجری تا حدی رونق یافت و این رونق را میتوان در ظهور آثاری چون اسرارالتوحید جستجو کرد. ادبیات عرفانی کلاسیک همواره غنی از ویژگی خاص زبانی بوده است، که یکی از این آثار ماندگار، کتاب «اسرار التوحید» اثر ارزشمند محمدبن منور میباشد که دارای مختصات زبانی و لغوی بینظیری است. این پژوهش به شیوه توصیفی، تحلیلی و کمی بر اساس دیدگاه نقد صورتگرایانه انجام شده است تا به بررسی انواع شگردها و هنجارگریزی های زبانی در اسرارالتوحید بپردازد. از آنروی که شاخصه اصلی نثر ابوالسعید کاربست شگردهای یاد شده می باشد، بررسی متن اسرار التوحید نشان از آن دارد که نثر علمی آن؛ آب حیاتی در رگ سنتهای تکراری ادبیات بود و مبانی جدیدی برای علوم ایجاد کرد، اما زبان نثری ابوالسعید ابوالخیر، زبانی ورای زبان عادی و معمولی است، بلکه در کنار آشنایی زدایی از زبان مانوس، جانب رسانگی را نیز رعایت کرده است، یعنی خواننده بعد از تامل، معنی مکتوم را کشف میکند.اهداف پژوهش:۱.بررسی ویژگیهای سبکی اسرار التوحید.۲.بررسی کیفیت هنر و تمدن ایران در قرن پنجم و ششم هجری.سوالات پژوهش:اصلی ترین ویژگیهای سبک عمومی و اختصاصی اسرارالتوحید چیست؟هنر و تمدن ایران در قرن پنجم و ششم هجری چه وضعیتی داشته است؟
کلیدواژه ها:
نویسندگان
هما اسلامی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد، ایران.
محمود صادق زاده
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد ، ایران
عزیزالله توکلی کافی آباد
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :