بررسی تنوع ژنتیکی هیبریدهای حاصل از تلاقی ارقام سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) در کشت بهاره با استفاده از تجزیه عامل ها و خوشه ای

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی هیبریدهای حاصل از تلاقی ارقام سیب زمینی آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال در اردبیل اجرا گردید. نتایج نشان داد ژنوتیپ LK۵ حاصل از تلاقی بین کایزر♀× لوستا♂ با میانگین ۴۵/۵۴ تن در هکتار بیشترین و ژنوتیپ LS۱۲ حاصل از تلاقی ساوالان♀× لوستا♂ با میانگین ۱۶/۲۸ تن در هکتار کمترین عملکرد غده را به خود اختصاص داد. سه مولفه اول به ترتیب ۲۰/۳۶، ۲۹/۱۹ و ۸۷/۱۳ درصد از تغییرات کل داده ها را توجیه کردند. نمودار بای پلات ارقام رقم ساوالان، ژنوتیپ های LK۲، LK۴، LK۷، LK۹ و LK۱۱ (حاصل از تلاقی بین کایزر♀× لوستا♂) و ژنوتیپ های LS۵، LS۷ و LS۲ (حاصل از تلاقی ساوالان♀× لوستا♂) را به عنوان مطلوب ترین ارقام معرفی کرد. همچنین فاکتور اول عامل موثر بر خصوصیات غده، فاکتور دوم به عنوان عامل موثر بر ارتفاع بوته و فاکتور سوم به عنوان عامل موثر در عملکرد نام گذاری شد. بر اساس نتایج به دست آمده از تابع تشخیص، ۳۸ هیبرید به همراه والدین چهار والد (شماره های ۱۳، ۲۷، ۴۱ و ۴۲) در چهار گروه قرار گرفتند. خوشه اول شامل ژنوتیپ های LK۱، LK۲، LK۳، LK۴، LK۶، LK۷، LK۹، LK۱۱، LK۱۲، LS۶، LS۲ و هرمس بود. این خوشه از نظر عملکرد غده رتبه دوم را در بین گروه ها به خود اختصاص دادند. خوشه دوم که ژنوتیپ LK۵ حاصل از تلاقی کایزر♀× لوستا♂ را در خود جای داد از نظر عملکرد غده رتبه اول را داشته و برای افزایش عملکرد غده می توان از هیبرید برتر این خوشه در دورگ گیری ها استفاده کرد.