تحلیلی بر بهسازی مشارکتی و برنامه ریزی جهت احیاء بافت فرسوده در راستای توسعه پایدار شهری

شکل گیری برخی از محلات و مناطق شهرهای بزرگ بنا به دلایل متعدد به گونه ای است که با ضوابط و معیارهای شهرسازی و معماری امروز به ویژه در کلان شهرها مغایرت دارد. این بافت به مرور زمان فرسودهتر شده و علاوه بر فرسودگی ابنیه، شبکه تاسیسات شهری آنها نیز فرسوده شده و کارکردهای شهری خود را از دست می دهند. بافتهای فرسوده شهری، محلات فرسودهای در فضای شهری است که مسائل و پیچیدگیهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و شیوه خود را دارد. این محلات و بافتها از یک سو دارای ریشه های سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی، اجتماعی و معماری است و از طرف دیگر به جهت فرسودگی شدید، نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی، وجود مشکلات اجتماعی و امنیتی و آسیب پذیری در برابر زلزله، سیل و آتش سوزی و نیز عدم تطابق با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن دارای مشکلات رو بنایی و زیر ساختی هستند.در این مقاله پس از بیان ضرورت نوسازی و بهسازی در اوضاع کنونی به ذکر نظریه ها و دیدگاه های مطرح شده در نوسازی و بهسازی بافتهای قدیمی پرداخته شده است. سپس عوامل و ارکان موثر بر فرایند نوسازی و بهسازی شهری از نقطه نظر جایگاه و نقش مردم، دولت و مدیریت شهری، برنامه ریزان و طراحان شهری مورد بررسی قرار گرفته است و اینکه این ارکان به چه نحو و صورتی در نوسازی و بهسازی بافتهای قدیمی میتوانند موثر باشند. امروزه در دنیا به بافت های قدیم شهری به عنوان یک فرصت نگریسته میشود و در بسیاری از شهرهای تاریخی دنیا این بافت را تبدیل به موزه های شهری میکنند و هزاران استفاده از این موضوع میشود.