ارزیابی شاخص هوموس (Humus Index) در رابطه با متغیر های پوشش جنگلی و گرادیان ارتفاعی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 278

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IFEJ-9-18_017

تاریخ نمایه سازی: 18 اردیبهشت 1401

چکیده مقاله:

مقدمه و هدف: شاخص هوموس یک نمره عددی مبتنی بر ارزیابی بصری افق­های ارگانیک و شناسایی اشکال هوموس است که می ­تواند ویژگی­ های توده­ های جنگلی و خاک را منعکس کند. هوموس جنگلی حد واسط بین گیاهان و خاک است که تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی و خاک قرار می­گیرد. با حفر پروفیل هوموس و تعیین شاخص آن می­ توان در مورد بسیاری از عوامل بوم­ شناختی اظهار نظر کرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی شاخص هوموس و ارتباط آن با مشخصه­ های توپوگرافی، خاک و پوشش جنگلی در امتداد یک گرادیان ارتفاعی در قالب چهار طبقه­ی ۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ متر از سطح دریا، در جنگل­های واز واقع در استان مازندران است. مواد و روش ها: در هر طبقه ارتفاعی مشخصه ­های درختی مانند تاج ­پوشش، تراکم، قطر برابر سینه و ارتفاع و همچنین مشخصه­ های توپوگرافی و خاک مانند ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب، رطوبت و دمای خاک در نه قطعه ­نمونه ۴۰۰ متر­مربعی در قالب طرح تصادفی برداشت شد و همچنین برای شناسایی نیمرخ اشکال هوموس در هر قطعه­ نمونه پنج پروفیل ۳۰ × ۳۰ سانتی­متر­ی حفر و بر اساس طبقه­ بندی هوموسیکا شناسایی و طبقه ­بندی شدند. به منظور ارزیابی شاخص هوموس بین طبقات مختلف ارتفاعی از آنالیز واریانس یک­طرفه (ANOVA) و جهت بررسی ارتباط آن با مشخصه­ های مذکور از تحلیل رگرسیون چند­گانه خطی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین میزان شاخص هوموس و ضخامت لاشبرگ متعلق به طبقه ارتفاعی ۱۵۰۰ متر بوده است و روند آنها در امتداد گرادیان ارتفاعی افزایشی است. همچنین نتایج رگرسیون چند­گانه بیانگر وجود ارتباط خطی و معنا­دار بین شاخص هوموس و مشخصه­ های توپوگرافی و خاک با ضریب تعیین بالا (۰/۷۶= R۲)، بخصوص دمای خاک با (۰/۰۰۰= P-value) است در حالی که مشخصه­ های پوشش درختی با ضریب تعیین (۰/۳۱= R۲)، به خوبی نمی­توانند پیش­گوی مناسبی برای ارزیابی شاخص هوموس باشند. در این بین مشخصه­ های دمای خاک و تاج­پوشش درختی عواملی هستند که بالاترین آماره t را در رابطه با شاخص هوموس نشان داده ­اند به ­طوری که کاهش دمای خاک و تاج­ پوشش جنگلی باعث افزایش شاخص هوموس شده است. نتیجه­گیری: به ­طور کلی می­توان نتیجه گرفت که با افزایش ارتفاع از سطح دریا، کمیت بخش آلی کف جنگل و شاخص هوموس افزایش می­ یابند و تغییرپذیری آنها بیشتر به واسطه تغییر در مشخصه ­های توپوگرافی و دمای خاک است.

نویسندگان

محمد بیرانوند

Faculty of Natural Resources & Marine Sciences, Tarbiat Modares University (TMU), I. R. Iran

مسلم اکبری نیا

Faculty of Natural Resources & Marine Sciences, Tarbiat Modares University (TMU), I. R. Iran

غلامرضا صالحی جوزانی

Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran (ABRII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.

جواد قره چاهی

Human Genetics Research Center, Baqiyatallah University of Medical Science, I. R. Iran.

یحیی کوچ

Faculty of Natural Resources & Marine Sciences, Tarbiat Modares University (TMU), I. R. Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Ascher, J., G. Sartori, U. Graefe, B. Thornton, M.T. Ceccherini, ...
  • Badía-Villas, D. and A. Girona-García. ۲۰۱۸. Soil humus changes with ...
  • Barnes, B.V., D.R. Zak, S.R. Denton, and S.H. Spurr. ۱۹۹۸. ...
  • Bayranvand, M., Y. Kooch, and G. Alberti. ۲۰۱۸. Classification of ...
  • Bayranvand, M., Y. Kooch, S.M. Hosseini, and G. Alberti. ۲۰۱۷. ...
  • Haidari, R.H., A. Sohrabi Zadeh, and M. Haidari. ۲۰۲۰. Effect ...
  • Izadi, M., H. Habashi, and S.M. Waez-Mousavi. ۲۰۱۷. Variation in ...
  • Jabiol, B., A. Zanella, J.F. Ponge, G. Sartori, M. Englisch, ...
  • Khaleghi, p., H. Abbasi, S.M. Hosseini M. Forouhar and H. ...
  • Korkina, I.N. and E.L. Vorobeichik. ۲۰۱۸. Humus Index as an ...
  • Labaz, B., B. Galka, A. Bogacz, J. Waroszewski, and C. ...
  • Lalanne, A., J. Bardat, F. Lalanne‐Amara, T. Gautrot, and J.F. ...
  • Moslemi Seyed Mahalle, S.M., S.G. Jalali, S.M. Hojjati, and Y. ...
  • Ponge, J.F. and R. Chevalier. ۲۰۰۶. Humus Index as an ...
  • Ponge, J.F., G. Sartori, A. Garlato, F. Ungaro, A. Zanella, ...
  • SPSS Inc. Released ۲۰۰۷. SPSS for Windows, Version ۱۶.۰ Chicago, ...
  • Waez-Mousavi, S.M. and H. Habashi. ۲۰۱۴. Humus forms and the ...
  • Zaiets, O. and R.M. Poch. ۲۰۱۶. Micromorphology of organic matter ...
  • Zanella, A., B. Jabiol, J.F. Ponge, G. Sartori, R. De ...
  • Zanella, A., J.F. Ponge, B. Jabiol, G. Sartori, E. Kolb, ...
  • Zanella, A., K. Katzensteiner, J.F. Ponge, B. Jabiol, G. Sartori, ...
  • نمایش کامل مراجع