هیدرودیپلماسی در عمل: تحلیل چالش رودخانه های مرزی ایران و نتایج امنیتی-انتظامی آن

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 224

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MAGIG-19-71_004

تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1401

چکیده مقاله:

منابع آب به خصوص منابع آبی مشترک می توانند عامل مشارکت و همکاری بین کشورها و یا عامل ایجاد درگیری و تنش بین آن ها باشند که این مسئله به ساختارهای مدیریتی و بهره برداری از این منابع بستگی دارد. آنچه که منابع آب مشترک را به عاملی برای بحران و تنش بین کشورها تبدیل کرده است، عدم وجود ساختار مدیریتی مناسب در بهره برداری مشترک و حکمرانی آن بوده است. از این رو، تلاش برای درک پیچیدگی های جغرافیایی و سیاسی در حوضه رودخانه مرزی در قلمروی ملی و بین المللی باید دیدگاه های میان رشته ای و حیاتی را در نظر گرفت. به طوریکه منابع آب به خصوص منابع آبی مشترک می توانند عامل مشارکت و همکاری بین کشورها و یا عامل ایجاد درگیری و تنش بین آن ها باشند که این مسئله به ساختارهای مدیریتی و بهره برداری از این منابع بستگی دارد. بر این مبنا، جهت نگارش پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است. پرسش-هایی که در پژوهش حاضر مطرح است؛ ۱) ایران چگونه می تواند چالش رودخانه های مرزی خود را حل و فصل نماید؟ ۲) نتایج امنیتی- انتظامی چالش رودخانه های مرزی ایران کدام است؟ نتایج تحقیق نشان می دهد اگر کشور ایران مبتنی بر هیدرودیپلماسی و مدیریت یکپارچه رودهای مرزی در مناسباتش با همسایگان عمل نماید، می تواند در آینده خود را از بحران و به عبارت گویاتر فرابحران آب برهاند و به امنیت پایدار آبی در چهارگوشه ایران دست یابد که تحقق این امر می تواند نتایج امنیتی- انتظامی بحران کم آبی (آسیب پذیری معیشت، مهاجرت گسترده، بحران زیست محیطی، ناآرامی اجتماعی و...) که هم اکنون در مناطق مرزی کشور و برخی استان های بزرگ وجود دارد، کنترل و کمرنگ نماید.

کلیدواژه ها:

هیدرودیپلماسی ، مدیریت یکپارچه منابع آبی ، رودخانه های مرزی ، ایران

نویسندگان

افشین متقی

دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

پریسا قربانی سپهر

کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اطاعت، جواد و ورزش، اسماعیل (۱۳۹۱) هیدروپلیتیک هیرمند: دلایل، آثار ...
  • بای، یار محمد (۱۳۸۵) هیدروپلیتیک رودهای مرزی ایران، تهران: انتشارات ...
  • بدیعی ازنداهی، مرجان؛ گودرزی مهر، سعید و رحیمی هرآبادی، سعید ...
  • برزگری بنادکوکی، فاطمه؛ ملکی نژاد، حسین و حسینی، سید محمد ...
  • پاپلی یزدی، محمدحسین و وثوقی، فاطمه (۱۳۹۰) نگاهی به دیپلماسی ...
  • پارسا، بهزاد (۱۳۹۱) بررسی تطبیقی دیپلماسی آب بر روابط ایران ...
  • پاک نژاد متکی، حمیدرضا و فرجی راد، عبدالرضا (۱۳۸۹) هیدروپلیتیک ...
  • جان پرور، محسن (۱۳۹۶) نگرشی نو در مطالعات مرزی، تهران: ...
  • جعفری ولدانی، اصغر (۱۳۶۵) نگرشی به عهدنامه ۱۹۷۵ ایران و ...
  • دهشیری، محمدرضا و حکمت آرا، حامد (۱۳۹۷) دیپلماسی آب ایران ...
  • سامعی، سمیرا؛ اخباری، محمد و حیدری، غلامحسین (۱۳۹۹) همکاری­های منطقه­ای ...
  • شربتی، مجتبی (۱۳۸۳) بررسی نقش ژئوپلیتیک افغانستان و تاثیر آن ...
  • عراقچی، سیدعباس (۱۳۹۳) دیپلماسی آب، از منازعه تا همکاری، فصلنامه ...
  • قربانی سپهر، آرش؛ انصاری، زهرا و سلطان محمدی، زهرا (۱۳۹۷) ...
  • قربانی سپهر، آرش؛ جان پرور، محسن و میرشکاری، محمدرضا (۱۳۹۶) ...
  • قربانی سپهر، پریسا (۱۳۹۹) واکاوی پیامدهای امنیتی تغییر اقلیم بر ...
  • قریشی، سیده زهرا؛ میان آبادی، حجت و موسوی شفائی، مسعود ...
  • کاویانی راد، مراد و همکاران (۱۳۹۸) شناسایی و تحلیل متغیرها ...
  • کاویانی راد، مراد(۱۳۸۴) مناسبات هیدروپولیتیکی ایران و افغانستان، مطالعات راهبردی، ...
  • کریمی پور، یدالله (۱۳۹۴) جغرافیا؛ نخست در خدمت صلح (نگرشی ...
  • کریمی پور، یدالله و همکاران (۱۳۹۶) تبیین پیامدهای امنیتی تغییر ...
  • متقی دستنایی، افشین و قربانی سپهر، آرش (۱۳۹۹) دیپلماسی آب ...
  • متقی، افشین و همکاران (۱۳۹۷) شناسایی و تحلیل عوامل موثر ...
  • مجتهدزاده، پیروز (۱۳۷۴) آب، محیط زیست و ژئوپلیتیک، فصلنامه خاورمیانه، ...
  • مجتهدزاده،پیروز (۱۳۸۱) جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران: انتشارات سمت ...
  • محمودی، سید علی و حکمت آرا، حامد (۱۳۹۸) دیپلماسی آب ...
  • مهکویی، حجت؛ جاجرمی، کاظم و پیشگاهی­فرد، زهرا (۱۳۹۳) بررسی وضعیت ...
  • مهکویی، حجت؛ جابری، کاظم و زهرا پیشگاهی­فرد (۱۳۹۳). تهدیدات زیست ...
  • میرشکاری، محمدرضا و قربانی سپهر، آرش (۱۳۹۶) چالش­های هیدروپلیتیکی ایران ...
  • نامی، محمدحسین و محمدپور، علی (۱۳۸۹) بررسی هیدروپلیتیک حوضه­های غرب ...
  • نیکوئی، علیرضا و زیبایی، منصور (۱۳۹۱) مدیریت منابع آب و ...
  • Araghchi, S. A. (۲۰۱۵) Hydro Diplomacy: From Conflict to Cooperation, ...
  • Badiee Azendahi, M., Goodarzi Mehr, S. & Rahimi Herabadi, S. ...
  • Barzegari Banadkooki, F., Malekinezhad, H. & Hosseini, S. M. M. ...
  • Bay, Y. M. (۲۰۰۷) Hydropolitics of Iran Border Rivers, Tehran: ...
  • Beach, H., Hamner, J., Hewitt, J. J., Kaufman, E., Kurki, ...
  • Chakrabarty, B. K. (۲۰۰۱) Urban Management Concepts, Principles, Techniques and ...
  • Dehshiri, M. R., & Hekmatara, H. (۲۰۱۹) Iran's Hydro-diplomacy towards ...
  • Etaat, J., & Varzesh, I. (۲۰۱۳) Helmand Hydropolitics: Reasons, Effects ...
  • FAO. (۲۰۱۶) AQUASTAT Main Database, Food and Agriculture Organisation of ...
  • Fathian, F., Morid, S. & Kahya, E. (۲۰۱۴) Identification of ...
  • M. (۲۰۰۵) Leadership & Sustainability: System Thinkers in Action, Thousand ...
  • Ghorbani Sepehr, A., Ansari, Z. & Soltan Mohammadi, Z. (۲۰۱۶) ...
  • Ghorbani Sepehr, A., Janparvar, M. & Mirshakari, M. R. (۲۰۱۸) ...
  • Ghorbani Sepehr, P. (۲۰۲۱) Analysis of the security consequences of ...
  • Ghoreishy, S. Z., Mianabadi, H., & Mousavi Shafaei, M. (۲۰۱۹) ...
  • Havard, H. Gleditsch, N. P. and Hans P.W. Toset. (۲۰۰۰) ...
  • Jafari Valdani, A. (۱۹۸۷) A Look at the ۱۹۷۵ Iran-Iraq ...
  • Janparvar, M. (۲۰۱۷) A New Approach in Border Studies, Tehran: ...
  • Karandish, F. & Hoekstra, A. (۲۰۱۷) Informing National Food and ...
  • Karimipour, Y. (۲۰۱۵) Geography; First in the service of peace ...
  • Karimipour, Y., & et al. (۲۰۱۸) Explaining the Security Consequences ...
  • Kaviani Rad, M. (۲۰۰۶) Hydropolitical Relations between Iran and Afghanistan, ...
  • Kaviani Rad, M. & et al. (۲۰۱۹) dentifyiIdentifying and Analyzing ...
  • Kayhanian, M. & Tchobanoglous, G. (۲۰۱۶) Water reuse in Iran ...
  • Madani, K. (۲۰۱۴) Water management in Iran: What is causing ...
  • Mahkouei, H., Jajarmi, K. & Pishgahi Fard, Z. (۲۰۱۵) Investigation ...
  • Mahkouie, H., Jaberi, K. & Pishgahifard., Z. (۲۰۱۵) Environmental threats ...
  • Mahmoudi, S. A. & Hekmatara, H. (۲۰۱۹) Water Diplomacy and ...
  • Mirshakari, M. R. & Ghorbani Sepehr, A. (۲۰۱۸) The Hydropolitical ...
  • Mojtahedzadeh, P. (۱۹۹۶) Water, Environment and Geopolitics, Middle East Quarterly, ...
  • Mojtahedzadeh, P. (۲۰۰۳) Political Geography and Geographical Politics, Tehran: Samat ...
  • Mottaghi, A., et al. (۲۰۱۸) Identifying and analyzing the factors ...
  • Mottaqi Dastanaei, A. & Ghorbani Sepehr, A. (۲۰۲۰) Water diplomacy ...
  • Nami, M. H., & Mohammadpour, A. (۲۰۱۱) Hydropolitical Assessment of ...
  • Nikouei, A. & Zibaei, M. (۲۰۱۲) Water Resources Management and ...
  • Paknejad motaki, H.R. & Faraji Rad, A. (۲۰۱۱) The hydropolitic ...
  • Papli Yazdi, M. H., & Vosoughi, F. (۲۰۱۲) A Look ...
  • Parsa, B. (۲۰۱۳) A Comparative Study of Water Diplomacy on ...
  • Samei, S., Akhbari, M. & Heidari, G.h. (۲۰۲۰) Regional Cooperation ...
  • Sharbati, M. (۲۰۰۵) A Study of the Geopolitical Role of ...
  • Sharifikia, M. (۲۰۱۳) Environmental challenges and drought hazard assessment of ...
  • Tarlock, A. (۲۰۰۱) The changing environment of international water management ...
  • Toset, H., Gleditsch, N. & Hegre, H. (۲۰۰۰) Shared rivers ...
  • United Nations. (۲۰۱۵) World Population Prospects: The ۲۰۱۵ Revision; United ...
  • نمایش کامل مراجع