آمایش سرزمین، زیربنای توسعه و برنامه ریزی شهری

از مشکلات عمده ای که در نظام برنامه ریزی وجود دارد، تفسیرپذیری قوانین مربوط به آن است که موجب تلقی های مختلف از قوانین میشود و به دنبال آن در اجرا نیز ناهماهنگیهایی به وجود می آورد. این امر ایجاب می کند تلقیها، متون و منابع قانونی ناظر بر این حوزه و حدود اختیارات عوامل موثر دقیق بررسی شود. این بررسی ها می تواند به منزله چارچوبی برای اصلاحات مورد نیاز در نظام برنامه ریزی باشد و تغییر یا اصلاح ساختار برنامه ریزی دارای محمل قانونی باشد. اهداف آمایش سرزمین؛ توسعه متوازن و توسعه عادلانه و استفاده بهینه از منابع برای توسعه و پیشرفت مناطق سرزمینی است. دستیابی به توسعه منطقه ای، متوازن و یکپارچه امری ضروری معطوف به استفاده درست از قابلیت های سرزمین، سازماندهی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و محیط زیستی برای تحقق آینده مطلوب مناطق است، به همین دلیل، برنامه ریزی استراتژیک آمایش سرزمین با در نظر گرفتن تمامی فاکتورهای توسعه پایدار می تواند به نتیجه مطلوب بیانجامد، چرا که آمایش سرزمین روشی است که در برخورد با عدم تعادل در محیط طبیعی انعطاف پذیری خوبی دارد. هدف مقاله حاضر آمایش سرزمین، زیربنای توسعه و برنامه ریزی شهری با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد در هر دو بخش موانع اصلی و فرعی، نقش و اهمیت موانع اداری و ساختاری در بین شش مانع مورد مطالعه اقتصادی، جغرافیایی وسرزمینی ، سیاسی و امنیتی، مطالعاتی و پژوهشی، اجتماعی و فرهنگی و اداری و ساختاری بسیار برجسته است. در نتیجه می توان گفت در کشورهای در حال توسعه به دلیل منابع درآمدی اندک، سرمایه گذاری تنها در نقاط محدودی از کشور انجام می شود، نتیجه آن که این نقاط به تدریج رشد می یابند و سایر نقاط کشور از رشد و توسعه باز می مانند، بنابراین نیاز است بر طبق برنامه آمایش سرزمین و در ادامه روند توسعه، در همه نقاط کشور سرمایه گذاری شود. چنانچه برنامه ریزی آمایش سرزمین انجام نشود، پتانسیل های بالقوه طبیعی و انسانی و کالبدی مکانها بالفعل نشده و استفاده بهینه ای از این ظرفیت ها نخواهد شد. برای مثال افزایش جمعیت در چند شهر مشخص، باعث شده تا روستاها و شهرهای کوچک ما روز به روز با وجود این که بالقوه، پتانسیل های مورد نیاز از نظر اجتماعی و اقتصادی را دارند، اما جمعیت خود را از دست بدهند، این در حالی است که تهیه و اجرای طرح آمایش سرزمین می توانست از بروز مسائل و مشکلات متعددی که امروزه گریبانگیر شهرهای ما به خصوص شهرهای بزرگ کشور است، جلوگیری کند.