تحلیل و بررسی ابعاد تحقق حقوق شهروندی تبیینی بر برنامه ریزی و توسعه مدیریت شهری پایدار

مدیریت خوب شهری از اهمیت بالایی برخوردار است و سیستم مدیریت شهری باید آن را در نوع و روش مدیریت بر شهر لحاظ کند تا به توسعه پایدار دست یابد.موضوع شهروندی وحقوق شهروندی از مهم ترین مباحث عرصه های اجتماعی و سیاسی دربین جوامع است ،بطورکلی امروزه حقوق شهروندی جزء لاینفک جامعه مدنی ومبنای تشکیل آن به شمار می رود،چراکه امکان مشارکت داوطلبانه ی همه افرادرادرتمامی عرصه های اجتماعی فراهم می سازد .لذابا توجه به اینکه تا امروز به نقش شهروندان در مدیریت شهری اهمیت بسیار کمی داده شده است واین مسئله باعث عدم موفقیت مدیران شهری بوده است ، نیاز به بررسی مدیریت شهری و نقش آن در شهروندسازی بیش از گذشته احساس میشود.حقوق شهروندی مجموعه ای از وظایف و حقوقی است که در یک ارتباط متقابل بین مردم و مدیریت شهری شکل می گیرد. آگاهی از حقوق شهروندی در عصر حاضر به عنوان یک نیاز اساسی برای تمام ملت ها درآمده است و گرایش دولت های دمکراتیک و ملت ها به سوی شناخت مردم از حقوق شهروندی خود، بدون برنامه ریزی و خودبه خود رشد نکرده است؛ بلکه نوعی احساس نیاز، جوامع را به سوی درک این آگاهی سوق داده است.مدیریت شهری عبارت از سازماندهی عوامل و منابع برای پاسخگویی به نیازهای ساکنان شهر است و به تمامی نهادها، سازمان ها و افرادی گفته می شود که در فرایند مدیریت شهر اثر گذار هستند، به عبارتی هر عنصری که به شکلی در فرایند مدیریتی شهر اثر دارد در این حیطه قرار دارد.چنانچه نظام مدیریت شهری را شامل فرایندهای سیاستگذاری، برنامه ریزی، سازماندهی و نظارت بر اداره امور شهر بدانیم و نظام حقوق شهری را به مثابه روند قانونمند کردن فرآیندهای چندگانه نظام مدیریت شهری تلقی کنیم به خوبی اهمیت نقش و جایگاه نظام حقوق شهری در مدیریت شهری و نیز رابطه و نسبت مدیریت شهری و حقوق شهری مشخص می شود.از دیدگاه مدیریت شهری و مقامات انتظامی، بحث از حقوق شهروندی بیشتر با مفاهیمی همچون تکالیف شهروندی و ادب و اخلاق شهروندی گره می خورد. از این منظر، مواردی از قبیل مراعات حقوق دیگران، رعایت نظم و انضباط اجتماعی، رفتار صحیح ترافیکی و رعایت محدودیت های سرعت در رانندگی، پرداخت بموقع عوارض شهری و رعایت بهداشت عمومی مدنظر قرار می گیرند.وظیفه مدیریت شهری فراهم سازی زمینه لازم برای برخورداری شهروندان از حقوق شهروندی خویش است.هدف از نگارش این مقاله تحلیل و بررسی ابعاد تحقق حقوق شهروندی تبیینی بر برنامه ریزی و توسعه مدیریت شهری پایدار می باشد، روش مطالعه به صورت میدانی، توصیفی و کتابخانه ای می باشد .در قبال وظایف مطرح در قانون برای مدیریت شهری که دربرگیرنده حقوق شهروندی نیز است، متقابلا شهروندان در ارتباط با شهر و مدیریت شهری دارای وظایف و تکالیفی هستند که عمل به این وظایف و تکالیف در ارتباط دوسویه باحقوق آنها از مدیریت شهری باعث ارتقای فضیلت جامعه شهری، تامین سعادت و ایمنی و در یک کلام رفاه اجتماع شهری می شودبه عبارت دیگر مدیریت شهری می تواند با آموزش حقوق شهروندی و تشویق شهروندان به پیگیری حقوق خویش، اتخاذ رویکرد شهروندمداری و ایجاد فضای گفت وگو میان شهروندان و مدیران شهری، اصلاح نظام اداری و مراعات حقوق شهروندی، جامعیت و عدم تبعیض میان شهروندان، حاکمیت قانون، مسئولیت پذیری در قبال شهروندان، کارایی و اثربخشی، شفافیت و پاسخگویی در جهت ارتقای حقوق شهروندان نقش آفرینی کند.