موانع و چالش های فرهنگ نقد در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی؛ واکاوی تجارب زیسته دانشجویان

رویکرد حاکم بر این پژوهش، کیفی است و با مشارکت ۲۸ نفر از دانشجویان سال آخر (نیمسال هفتم و هشتم) رشته های علوم انسانی که از طریق روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، انجام گرفته است. شواهد و اطلاعات مورد نظر با استفاده از مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته جمع آوری و از طریق روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل و تفسیر قرار گرفتند. یافته های حاصل از بررسی تجارب و ادراکات دانشجویان در مورد فرهنگ نقد نشان داد که مجموعا این حوزه فرهنگی مهم در دانشگاه ها با دو نوع مانع اصلی یعنی چالش های فرادانشگاهی و موانع درون دانشگاهی مواجه است. چالش های فرادانشگاهی، تاثیر واقعیات و شرایط کلان اجتماعی و فرهنگی جامعه بر فرهنگ نقد در دانشگاه و ادراک آن توسط دانشجویان را مورد توجه قرار می دهند و موانع درون دانشگاهی، شامل عوامل آموزشی و متغیر های مرتبط با محیط داخلی دانشگاه ها در این زمینه است. تلاش منسجم و برنامه ریزی شده جهت مقابله با موانع یادشده می تواند بستر های لازم برای نقش آفرینی دانشگاه ها در حوزه های مختلف به ویژه عرصه فرهنگی، فکری و اجتماعی را فراهم کند.