واکاوی دلایل مخالفت شورای نگهبان با استانی شدن انتخابات

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 210

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPLSQ-52-2_001

تاریخ نمایه سازی: 2 خرداد 1401

چکیده مقاله:

نظام فعلی انتخابات ایران براساس اکثریت دومرحله ای است که طبق آن، داوطلبان بر مبنای قانون تعیین محدوده حوزه های انتخاباتی، با هم رقابت می کنند. پس از دوره ششم تقنین، به منظور اصلاح نظام انتخاباتی با محوریت گسترش حوزه انتخاباتی از سطح منطقه به استان و تغییر سازوکار گزینش از مدل اکثریت مطلق به نسبی یا مختلط (اکثریتی-تناسبی)، مجلس طرح های گوناگونی را تصویب کرد، اما تاکنون هیچ یک از طرح های پیشنهادی نتوانسته است مهر تایید شورای نگهبان را بگیرد. در نظام های پیشنهادی، این احتمال وجود دارد داوطلبی به مجلس راه یابد که منتخب مردم نبوده است. ایرادها بیشتر به نظام اکثریت مطلق معطوف است، حال آنکه در این نظام نتیجه انتخابات کاملا روشن و بدون ابهام است. از دید دادرس قانون اساسی، اگر انتخابات بخواهد در حوزه استان صورت بگیرد، مدل پیشنهادی باید سازوکاری را فراهم کند که فرد منتخب در هر دو حوزه (استانی و منطقه ای) حائز اکثریت آرا باشد (اصل ۶). علاوه بر این، تغییر حوزه انتخاباتی، نگاه ها را به مناطق پرجمعیت معطوف خواهد کرد که بر اثر آن، مشارکت مردمی به ویژه در نواحی کم جمعیت کاهش می یابد (اصل ۳). استانی شدن با برخی بندهای سیاست های کلی انتخابات مغایرت دارد (بند ۱ اصل ۱۱۰). همچنین با اجرای این طرح، هزینه برگزاری انتخابات افزایش می یابد که با اصل توازن درآمد و هزینه همخوانی ندارد (اصل ۷۵). نماینده براساس اصل ۸۴ حق اظهارنظر در مورد مسائل فرامنطقه ای را دارد؛ برقراری تناسب میان علایق منطقه ای و ملی پیش نیاز هر گونه تغییر بنیادی در نظام انتخاباتی است.

کلیدواژه ها:

استانی شدن ، سیاست کلی انتخابات شورای نگهبان ، مجلس شورای اسلامی ، نظام انتخاباتی

نویسندگان

بیژن عباسی

دانشیار گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

سید مجتبی حسینی الموسوی

استادیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اراک ، اراک، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • فارسیالف) کتاب هاانصاری، مجید (۱۳۸۵)، جایگاه سیاست های کلی در ...
  • ایوبی، حجت اله (۱۳۸۲)، اکثریت چگونه حکومت می کند؟، تهران: ...
  • بن رایلی و دیگران (۱۳۹۰)، دانشنامه نظام های انتخاباتی، رفیعی ...
  • جوادی آملی، عبداله (۱۳۸۱)، نسبت دین و دنیا: بررسی و ...
  • (۱۳۹۶)، ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، قم: اسراء ...
  • حجاریان، سعید (۱۳۸۰)، تناسب ساختار سیاسی با حاکمیت قانون، تهران: ...
  • عباسی، بیژن (۱۳۹۴)، مبانی حقوق اساسی، تهران: جنگل ...
  • مدنی، سید جلال الدین (۱۳۸۴)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی ...
  • مرکز تحقیقات شورای نگهبان (۱۳۸۹)، مجموعه نظریات شورای نگهبان در ...
  • مشروح مذاکرات قانون اساسی (۱۳۶۴)، تهران: اداره کل امور فرهنگی ...
  • منصوریان، مصطفی (۱۳۹۶)، نظام حقوقی حاکم بر انتخابات، تهران: پژوهشکده ...
  • ب) مقالاتاشتریان، کیومرث (۱۳۸۹)، «ملاحظاتی در باب سیاست های کلی ...
  • شیرزاد، امید (۱۳۹۵)، «بررسی جایگاه سیاست های کلی نظام در ...
  • موسی زاده، ابراهیم (۱۳۸۷)، «تاملی در مفهوم، ماهیت و جایگاه ...
  • الف) کتبحلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۴ق)، تذکره الفقهاء، قم: موسسه ...
  • خمینی، روح اله (۱۳۹۲)، تحریر الوسیله، تهران: موسسه تنظیم و ...
  • منتظری، حسینعلی (۱۴۱۵ق)، دراسات فی ولایه الفقیه، قم: تفکر ...
  • انگلیسیDiamond, larry (۲۰۰۶), Electoral systems and demoracy, United States, The ...
  • EriC.C.Chan.(۲۰۱۱), Electoral systems and the balance of consumer-producer power, Newyork: ...
  • Farrell.m.david (۲۰۱۱), Electoral systems a comparative introduction, London: RED GOLBE ...
  • Klingemann,Hans-Dieter (۲۰۰۹), The comparative study of electoral systems, NewYork: oxford ...
  • Reilly, Benjamin (۲۰۰۱), Democracy in divided societies, United kingdom, cambrige ...
  • C) Websitesfarsi.khamenei.ir/news-content?id=۳۴۶۴۲Www. http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=۹۳۹www.khamenei.ir/speech-content?id=۳۳۸۶www.presianarchive.com/۸۲-۱-۲۱/political.htmlwww.rc.majlis.ir/legal-draft/show/۷۷۲۴۵۹ ...
  • نمایش کامل مراجع