زوال کارکردهای اخلاقی دانشگاه در عصر سیطره سرمایه داری پیشرفته

هدف این مقاله بررسی وضعیت کارکردهای اخلاقی دانشگاه ها در دوره غلبه سرمایه داری پیشرفته است. سرمایه داری پیشرفته نامی است که برای توصیف وضعیت اقتصادی جوامع غربی در دهه های اخیر به کار می رود. فرضیه اصلی مقاله این است که سرمایه داری، به ویژه در دهه های گذشته بر وظایف اخلاقی دانشگاه ها تاثیر منفی داشته است. در اینجا منظور از کارکرد اخلاقی توجه به تعالی انسان به عنوان یک موجود معنوی و نیز گسترش عدالت اجتماعی است. برای تحلیل مسئله، کارکردهای اخلاقی دانشگاه ها از شش منظر آرمان گرا، لیبرالیستی، مارکسیستی، فمنیستی و نژادی، اگزیستانسیال و پسامدرن مورد نقد و بررسی قرار گرفت و در نهایت رویکردی تلفیقی پیشنهاد شد. تحلیل یافته ها، کاستی های اخلاقی دانشگاه ها را در عصر سرمایه داری از مناظر گوناگون نشان می دهد. بر اساس این تحلیل، ضعف اخلاقی دانشگاه ها در عصر سرمایه داری را می توان در مواردی چون توسعه روابط طبقاتی و ایجاد نابرابری ؛ به خدمت گرفتن دانش به عنوان ابزاری برای سلطه گروه های ذینفع؛ گسترش نابرابری جنسیتی و نژادی و بالاخره نادیده گرفتن بعد متعالی و معنوی انسان و تلقی او به مثابه یک شیء یا یک نیروی کارتخصصی و در نتیجه از خودبیگانگی او دانست.