صاحب هزاران اسب؛ برهم کنش تصویر و متن در کتاب تصویری ضحاک براساس نظریه ی متن-تصویر پری نودلمن

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 498

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCLS-12-2_002

تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1401

چکیده مقاله:

کتاب تصویری گونه ای از کتاب کودک است که در آن متن و تصویر اجزای مستقلی هستند که به موازات یکدیگر پیش می روند و کنشگری می کنند تا کلیت کتاب را سامان دهند. در این میان برخی از نظریه‎پردازان ادبیات کودک، مانند پری نودلمن، به هویت مستقل و ویژه ی تصویر بیش از متن توجه داشت و برای آن در انتقال اطلاعات و پیام و ارتباط متن و تصویر، کارکردهای شش گانه متصور شده اند. این پژوهش که از منظر هدف، کاربردی و از منظر تحلیل داده ها کیفی است، در پی یافتن ویژگی های پیوند متن و تصویر در کتاب تصویری ضحاک اثر فرشید شفیعی (۱۳۹۵) بر اساس پیوندهای شش گانه ی متن و تصویر در نظریه ی نودلمن است. کتاب ضحاک به عنوان یکی از نمونه هایی که تصویر در آن فراتر از متن حرکت می کند و روایت کتاب را شکل می دهد، انتخاب شده تا براساس نظریه ی نودلمن بررسی شود. یافته های این پژوهش دال بر این است که این کتاب نمونه ی موفقی از بازنویسی تصویری شاهنامه است، زیرا تصاویر این کتاب اطلاعاتی فراتر از متن در اختیار مخاطب قرار می دهند؛ از این لحاظ پیام متن را قوت بخشیده و خوانش های جدیدی را متناسب با سلیقه ی مخاطب معاصر ایجاد می کنند. تمام تصاویر کتاب در گونه ی سوم در تقسیم بندی نودلمن قرار می گیرند و پنج تصویر از یازده تصویر کتاب از منظر تقسیم بندی شش گانه نودلمن در مرتبه ی سوم تا ششم قرار می گیرد که به مفهوم به تصویر کشیدن مفاهیمی در تصویر است که متن توان بیان آن را ندارد یا در بیان آن کم توان است. کتاب ضحاک در متن و تصویر دارای نشانه هایی برساخته ی مولف یا  قراردادی است و مخاطب را دعوت می کند تا با درهم بافتن این نشانه های تصویری و متنی، مفهوم و روایت کتاب را دریافت کند و داستان کهن ضحاک را در بستر وقایع روز بازخوانی کند.  

کلیدواژه ها:

نویسندگان

علی بوذری

گروه ارتباط تصویری و تصویرسازی، دانشکده تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

مریم موسوی

دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد ادبیات کودک و نوجوان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • «۶۶۶، عدد نحس مسیحیان». (۱۳۸۳). اخبار ادیان. سال ۲، شماره ...
  • مجموعه مقالات نخستین همایش کتاب های تصویری. (۱۳۹۷). تهران: پویانما ...
  • اقبالی، پرویز. (۱۳۹۰). تبیین رابطه ی متن و تصویر در ...
  • برک، لورا. ای. (۱۳۸۵). روانشناسی رشد. ترجمه ی یحیی سیدمحمدی، ...
  • (۱۳۸۶). روانشناسی رشد. ترجمه ی یحیی سیدمحمدی، ج۲، تهران: ارسباران ...
  • بوذری، علی. (۱۳۹۰). «نگاهی به شاهنامه های مصور کودکان». کتاب ...
  • پاکباز، رویین. (۱۳۷۹). نقاشی ایرانی، از دیرباز تا امروز. تهران: ...
  • (۱۳۹۵). دایره المعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر ...
  • پایور، جعفر. (۱۳۸۰). شیخ در بوته، روش های بازنویسی و ...
  • پایور، فرامرز. (۱۳۷۸). ردیف آوازی و تصنیف های قدیمی به ...
  • پیروز، غلامرضا، و همکاران. (۱۳۹۵). «بررسی هم پیوندی متن و ...
  • ترهنده، سحر. (۱۳۸۸). «رابطه ای ناگزیر میان متن و تصویر». ...
  • تکر، دبورا کوگن؛ وب، جین. (۱۳۹۱). درآمدی بر ادبیات کودک؛ ...
  • حسام پور، سعید؛ مصلح، ملیحه. (۱۳۹۴). «مقایسه ی رابطه متن ...
  • حسام پور، سعید و همکاران. (۱۳۹۳). «تارنمای برهم کنشانه ی ...
  • خسرونژاد، مرتضی. (۱۳۹۴). «دیدگاه: در جست وجوی نظریه ی ویژه ...
  • شفیعی، فرشید. (۱۳۹۵). ضحاک. تصویرگر: فرشید شفیعی، تهران: موسسه فرهنگی، ...
  • قائینی، زهره. (۱۳۹۰). تصویرگری کتاب های کودکان: تاریخ، تعریف ها ...
  • کاشفی خوانساری، سیدعلی. (۱۳۸۷). شاهنامه های کودکانه. تهران: حوا ...
  • (۱۳۸۷). کودکان و شاهنامه. تهران: حوا ...
  • موسوی، مریم. (۱۳۹۸). نقد و بررسی بازآفرینی ها و بازنمایی ...
  • ناصرالاسلامی، ندا. (۱۳۸۷). رابطه ی نوشتار با تصویر در کتاب ...
  • نودلمن، پری. (۱۳۸۶). «تصاویر، کتب مصور و مخاطب». کتاب ماه ...
  • (۱۳۸۹الف). «پیوند واژگان و تصاویر». کتاب ماه کودک و نوجوان، ...
  • (۱۳۸۹ب). «پیوند واژگان و تصاویر». کتاب ماه کودک و نوجوان. ...
  • (۱۳۹۳). «چگونگی، اما نه چیستی و چرایی». پژوهشنامه ادبیات کودک ...
  • Nikolaieva, Maria; Carole Scott. (۲۰۰۶). How picture books work. UK: ...
  • Nodelman, P. (۲۰۰۵). "Illustration and picture books". In International companion ...
  • نمایش کامل مراجع