بازخوانی قصه های کودکان بر مبنای مولفه ی طرح واره در رویکرد شناختی

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 108

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCLS-4-2_007

تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1401

چکیده مقاله:

 چکیده قصه­های کودکان عموما در صورت و روایت، ساده و قابل دریافت و در زیرساخت،  غنی و سرشار از نکات شناختی- عاطفی و توانمایگی تاویلی اند. این قصه­ها گرچه در مقام ارتباط (فرم، روایت و زبان) به راحتی با مخاطب خود رابطه برقرار می کنند؛ در مقام کارکرد های پنهان و پیچیده، واجد شبکه ی عظیم و گسترده­ای از مفاهیم، الگوها، طرح واره­های شناختی هستند بیان غیر مستقیم قصه ها،  ناخودآگاه کودک را  مخاطب قرار می دهد و از رهگذر شناخت و تغییر«طرح واره­های» منفی و ناسازگار و جایگزین کردن آن­ها با طرح واره­های مثبت و درمانگر، آن­ها را  برای رویارویی با «جهان­های واقع و ممکن» آماده  می کند. تاثیر داستان بر رشد کودکان به دلیل در برگرفتن استعاره­ها و طرحواره­ها و تمهید فرایندهای رشد بسیار پیچیده است. قصه­گویی با بیدارکردن نیروهای درونی کودک و استفاده از دانش طرح واره­ای او، غیرمستقیم او را از موانع، تضادها و نیز امکان­ها و استعدادهایش آگاه می­کند و او را به تفکر، تعمق و جست وجو وا می­دارد. بحث «طرح واره» یکی از مباحث مهم و کانونی در حوزه ی مطالعات میان رشته­ای و علوم شناختی است. طرح واره­ها نوعی تجربه سازمان یافته و دانش­های بسته­بندی شده­اند که چارچوب­های شناختی ما را به عنوان مجموعه ای متشکل از ذهنیت­ها، تصورات، تصاویر و ارزش­ها و احساسات رقم می­زنند. طرح واره درمانی بر این است که اندیشه­ها و الگوهای رفتاری منفی به نوعی با تجربه­های منفی دوران کودکی مرتبط­اند و چنانچه این الگوها که آن­ها را طرح واره­های ناسازگار می­نامند، به درستی شناخته نشوند، مقابله با آن­ها راه به جایی نمی­برد. در این مقاله قصه­های مشهور کودکان  بر مبنای نظریه طرح واره و دو راه حل اساسی: «تغییر» طرح واره­های منفی و ناسازگار و «تعبیر» های مثبت و درمانگر، بازخوانی و تحلیل می­شود.

کلیدواژه ها:

شناخت ، طرح واره های مثبت و منفی ، قصه ی کودک ، ناخودآگاه

نویسندگان

علیرضا نیکویی

دانشگاه گیلان

شراره باباشکوری

دانشگاه گیلان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آسابرگر، آرتور. (۱۳۸۰). روایت در فرهنگ عامیانه؛ رسانه و زندگی ...
  • احمدی، امیر و رجب سلمانی، عباس. (۱۳۸۹).«معنی شناسی شناختی». مجموعه ...
  • (۱۳۸۰). ساختار و هرمنوتیک. تهران: گام نو ...
  • الول ساتن، پ. (۱۳۸۸). قصه های مشدی گلین خانم، آذر ...
  • افراشی، آزیتا و نعیمی، فاطمه. (۱۳۸۹). «تحلیل متون داستانی کودک ...
  • ایروانی، محمود و باقریان، فاطمه. (۱۳۸۳). شناختاجتماعی. تهران: ساوالان ...
  • بتلهایم، برونو. (۱۳۸۱). افسون افسانه ها. ترجمه ی اختر شریعت ...
  • پیاژه، ژان. (۱۳۸۲). شکل گیری نماد در کودکان. ترجمه ی ...
  • حسن زاده، علیرضا. (۱۳۸۱). افسانه زندگان. تهران: بقعه ...
  • خدیش، پگاه. (۱۳۸۷). ریخت شناسی افسانه های جادویی. تهران: علمی ...
  • خسرونژاد، مرتضی. (۱۳۸۲). معصومیت و تجربه (درآمدی بر فلسفه ی ...
  • زایپس، جک. (۱۳۸۶). هنر قصه گویی خلاق. ترجمه ی مینو ...
  • سلیمی، حسین. (۱۳۸۸). «استفاده از داستان برای پرورش اندیشیدن». مجله ...
  • سیدی، طاهره. (۱۳۷۹) تاثیرقصه گوییدرکاهش رفتارهایپرخاش گرانهکودکان. پایان نامه ی ...
  • شارف. ریچارد اس. (۱۳۸۶). نظریه های روان درمانی و مشاوره. ...
  • شیبانی، شهناز؛ یوسفی لویه، مجید؛ دلاوری، علی. (۱۳۸۵). «تاثیر قصه ...
  • شیخ الاسلامی، حسین. (۱۳۸۵). «کودکی در آینه؛ نگاهی شکل شناسانه ...
  • شیخ رضایی، حسین و دیگران. (۱۳۸۹).«رشد اخلاقی کودکان و ادبیات ...
  • صفوی، کوروش. (۱۳۷۹). درآمدی بر معنی شناسی. تهران: سوره ی ...
  • فکوهی، ناصر. (۱۳۸۱). نظریه های انسان شناسی. تهران: نی ...
  • قاسم زاده، حبیب الله. (۱۳۷۹). استعاره و شناخت. تهران: فرهنگستان ...
  • کریمی، عبدالعظیم. (۱۳۸۴). «تخیل و مکانیزم آن در کودکان». ...
  • کوکبی، مرتضی و دیگران. (۱۳۸۹). بررسی مهارت های تفکر انتفادی ...
  • گریم، یاکوب لودویگ کارل. (۱۳۷۸). جهان افسانه ها (مجموعه کامل ...
  • لچر، دنیس بی و دیگران. (۱۳۸۹). ارتباط با کودکان از ...
  • مارزلف، اولریش. (۱۳۷۱). طبقه بندی قصه های ایرانی. ترجمه ی ...
  • محجوب، محمدجعفر. (۱۳۸۲). ادبیات عامیانه ایران. تهران: چشمه ...
  • محمداسماعیل، الهه. (۱۳۸۳). بازیدرمانی،نظریه ها، روش ها و کاربردهایبالینی. تهران: ...
  • سیر تحول و شکل گیری مهارت های تفکر انتقادی در داستان های تالیفی ایرانی برای کودکان و نوجوانان [مقاله ژورنالی]
  • یالوم، اروین.د. (۱۳۹۰). روان درمانی اگزیستانسیال. ترجمه ی سپیده حبیب، ...
  • یوسفی لویه، مجید. (۱۳۸۷). «قصه درمانی و اختلال های روان ...
  • یوسفی لویه، مجید؛ متین، آذر. (۱۳۸۳). «تاثیر قصه درمانی بر ...
  • Arad, D. (۲۰۰۴). If Your Mother Were An Animal, What ...
  • D'Andrade .Roy G. (۱۹۹۵). The Development of cognitive Anthropology. Cambridge ...
  • Evans,vyvyan.(۲۰۰۷).A Glossory of cognitive Linguistics. edinburgh university press ...
  • Lakoff,G,&Johnson.m. (۱۹۸۰). metaphors we live by.chicago and London: university of ...
  • Turner,M.(۱۹۹۶).The Literary Mind.Oxford:Oxford University ...
  • نمایش کامل مراجع