تبیین و تحلیل فره ایزدی در آثار منثور دوره اسلامی؛ تاریخی، حکمت اشراقی و اندرزنامه ای

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 275

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHR-8-14_005

تاریخ نمایه سازی: 12 خرداد 1401

چکیده مقاله:

پژوهش حاضر درصدد است تا دیدگاه مولفان دوره اسلامی را در باره فره ایزدی با تاکید بر آثار منثور این دوره تحلیل نماید. بنابراین، این آثار؛ به سه حوزه تاریخی، حکمت اشراقی و اندرزنامه ای دسته بندی و مورد بررسی قرار گرفته و با تحلیل داده های آثار منتخب این سه حوزه، سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهد که قرائت اندرزنامه نویسان، مورخان و حکیم اشراق، از این مفهوم باستانی چگونه است و با اصل آن چه نسبتی برقرار می سازد؟ نتایج پژوهش مشخص می کند که شاخصه های فره ایزدی در حکمت خسروانی شیخ شهاب الدین سهروردی، عرفانی ترین تفسیر را از این مفهوم ارائه کرده، و بیشترین شباهت ماهوی و ظاهری را با نمونه اصلی آن داراست. مولفان آثار تاریخی نیز نزدیک به مولفه های الگوی باستانی و از منظر قدسی آن را به نگارش درآورده اند. در حالی که در خوانش اندرزنامه نویسان دوره اسلامی، تمایز مهمی نسبت به این مفهوم وجود دارد که کاربرد آن را با نمونه واقعی آن متفاوت می سازد. در واقع تصویری که اندرزنامه نویسان، از فره ایزدی ترسیم کرده اند، نه بر اساس شاخصه های نمونه اصلی؛ بلکه برپایه قرائتی است که آنان از مفاهیم دوره باستان، در حوزه سیاسی، خطاب به حاکمان خود نیاز داشته اند. این پژوهش با استناد به منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی تحلیلی به بیان این تمایز پرداخته است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

نیره دلیر

استادیار پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بلخی، (۱۳۷۳) فارسنامه. تصحیح گی لسترنج و رینولد نیکلسون. ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد (۱۳۶۳) العبر و دیوان المبتداء ...
  • ابن طقطقی (۱۳۶۷) تاریخ فخری. ترجمه محمد وحید گلپایگانی. تهران: ...
  • ابن مسکویه الرازی، ابوعلی (۱۳۶۹) تجارب الامم. ترجمه ابوالقاسم امامی. ...
  • اصفهانی، حمزه بن حسن (۱۳۶۷) تاریخ پیامبران و شاهان. ترجمه ...
  • اعتماد مقدم، علیقلی (۱۳۴۶) فر در شاهنامه. تهران: ناشر وزارت ...
  • انوری، حسن (۱۳۸۱) فرهنگ بزرگ سخن. جلد۶. تهران: سخن ...
  • اوشیدری، جهانگیر، (۱۳۸۳) دانشنامه ی مزدیسنا؛ واژه نامه ی توضیحی ...
  • بلعمی، ابوعلی محمد بن محمد (۱۳۴۱) تاریخ بلعمی؛ تکمله و ...
  • بیرونی، ابوریحان (۱۳۶۳) آثار الباقیه عن القرون الخالیه. ترجمه اکبر ...
  • تبریزی، محمد حسین بن خلف (بی تا) برهان قاطع. کوشش ...
  • الثعالبی، ابومنصور (۱۹۶۳) تاریخ غرر السیر (غرر اخبار ملوک الفرس ...
  • زمانی، علی محمد و محمود طاووسی (۱۳۸۳) فره ایزدی و ...
  • سجاسی، اسحق ابن ابراهیم (۱۳۶۸) فرائد السلوک.کوشش نورانی وصال و ...
  • سهروردی، شهاب الدین یحیی (۱۳۵۵) حکمه الاشراق. ترجمه سید جعفر ...
  • (۱۳۷۳) مجموعه مصنفات شیخ اشراق(مجموعه آثار فارسی). تصحیح سید حسین ...
  • (۱۳۷۳) مجموعه آثار فارسی شیخ اشراق. به تصحیح سید حسین ...
  • غزالی طوسی، ابوحامد محمد، (۱۳۶۱) نصیحه الملوک. تصحیح جلال الدین ...
  • فردوسی طوسی، ابوالقاسم (۱۹۶۶) شاهنامه. تصحیح ی. آ. برتلس و ...
  • کربن، هانری (۱۳۸۴) بن مایه های آیین زرتشت در اندیشه ...
  • (۱۳۷۷) تاریخ فلسفه اسلامی. ترجمه سید جواد طباطبایی. چاپ۲. تهران: ...
  • (۱۳۴۲) حکمت اشراق در ایران زمین در سده دوازدهم میلادی. ...
  • (۱۳۶۹) فلسفه ایرانی؛ فلسفه تطبیقی. ترجمه سید جواد طباطبایی. تهران: ...
  • گردیزی (۱۳۶۳) تاریخ گردیزی؛ زین الاخبار. تصحیح عبدالحی حبیبی. تهران: ...
  • مجمل التواریخ والقصص (۱۳۱۸) تصحیح ملک الشعرای بهار. تهران: کلاله ...
  • محمدی، ذکرالله و محمد بیطرفان (۱۳۹۱) انتقال و تحول اندیشه ...
  • مشکور، محمد جواد (۱۳۶۷) ایران در عهد باستان. جلد۱، تهران: ...
  • نظام الملک، حسن بن علی (۱۳۴۰) سیرالملوک(سیاستنامه). تصحیح هیوبرت دارک. ...
  • نفیسی، علی اکبر (۱۳۵۶) فرهنگ نفیسی. تهران: خیام، شاهد خره ...
  • یشت ها (۱۳۵۶) گزارش پورداود. کوشش بهرام فره وشی. جلد۲. ...
  • نمایش کامل مراجع