تحلیلی نقشی-رده شناختی از شیوه های تصغیرسازی در گونه لری خرم آبادی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 110

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JILL-6-2_005

تاریخ نمایه سازی: 16 خرداد 1401

چکیده مقاله:

تصغیرسازی (کوچک سازی) فرآیندی شناختی- مفهومی است که در همه زبان ها وجود دارد و از رهگذر آن معنای اصلی کوچک بودن در ابعاد و معانی ضمنی دیگر به یک صورت زبانی افزوده می شود. هدف از پژوهش حاضر تحلیل رده شناختی عناصر مصغرساز و  راهکارهای تصغیرسازی در گونه لری خرم آبادی است. در راستای این هدف بر مبنای آرای اشنایدر (۲۰۰۳) و اشتکائور و همکاران (۲۰۱۲) به تحلیل کارکردهای معنایی و کاربردشناسی این عناصر پرداخته می شود. همچنین با نگاهی به شیوه های مختلف تصغیرسازی در زبان های دنیا، رده زبانی مناسب را برای این عناصر مشخص و برخی تفاوت ها و شباهت های این گونه با زبان فارسی برشمرده می شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و داده های پژوهش از طریق مصاحبه و گفت وگو با گویشوران بومی و همچنین متون گفتاری و نوشتاری موجود استخراج شده اند. یافته ها نشان می دهند که گونه لری خرم آبادی علاوه بر راهکارهای تصغیرسازی نحوی و معنایی، از چهار پسوند مصغرساز  “-ula”، “-ila”، “-ak”، “-ča”،  دو پیشوند”  “tila- و “kola-”  و همچنین از سه راهکار ساخت واژی «ترکیب»، «تصغیرسازی مضاعف» و «تکرار» بهره می گیرد. نتیجه این که در این گونه زبانی  عامل «سلسله مراتب جانداری» بر افزودن انواع عناصر مصغرساز به پایه های مختلف و معنای واژه حاصل، از جمله تصغیر/ کوچک بودن، شباهت، همراهی، نسبت/ رابطه و غیره و همچنین سایر معانی ضمنی و کاربردشناختی مانند تحبیب، تحقیر و دلسوزی کاملا موثر است. به سخن دیگر، سلسله مراتب جانداری به صورت متوازی با پیوستار میزان به کارگیری شیوه ها و راهکارهای مختلف تصغیرسازی مرتبط است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

آوا ایمانی

گروه زبان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ارژنگ، غلامرضا (۱۳۸۱). دستور زبان فارسی امروز. چاپ سوم، تهران: ...
  • امان الهی بهاروند، اسکندر (۱۳۷۴). قوم لر. تهران: آگاه ...
  • انوری، حسن و حسن احمدی گیوی (۱۳۷۵). دستور زبان فارسی ...
  • خیام پور، عبدالرسول. (۱۳۷۴). دستور زبان فارسی. تبریز: ستوده ...
  • ذوالنور، رحیم. (۱۳۴۳). دستور پارسی در صرف و نحو املای ...
  • رشیدیان، هدایت الله. (۱۳۸۱). خرم آباد در گذر جغرافیای انسانی. ...
  • رواقی، علی. (۱۳۸۸). فرهنگ پسوند در زبان فارسی (بررسی دوازده ...
  • شریعت، محمدجواد. (۱۳۸۴). دستور زبان فارسی، تهران: اساطیر ...
  • صادقی، علی اشرف (۱۳۷۲). شیوه ها و امکانات واژه سازی ...
  • صمصامی، محمد (۱۳۶۴). کامل ترین دستور زبان فارسی درباره پیشوندها ...
  • غلامی، حسین (۱۳۸۷). بررسی ویژگی های ساختاری و معنایی کلمات ...
  • فرشیدورد، خسرو (۱۳۴۸). دستور امروز: شامل پژوهش های تازه ای ...
  • کلباسی، ایران (۱۳۸۰). ساخت اشتقاقی واژه در فارسی امروز. تهران: ...
  • لازار، ژیبلر (۱۳۸۴). دستور زبان فارسی معاصر. ترجمه مهستی بحرینی. ...
  • محتشمی، بهمن (۱۳۷۰). دستور کامل زبان فارسی. تهران: اشراقی ...
  • مقدم کیا، رضا و اکرم شفیعی (۱۳۹۲). بررسی ساخت واژی ...
  • ناتل خانلری، پرویز. (۱۳۶۹). دستور زبان فارسی. چاپ دهم: انتشارات ...
  • نورایی نیا، ریحانه و شهلا شریفی (۱۳۹۴). نگاهی رده شناختی ...
  • Anonby, E. J. (۲۰۰۳). Update on Luri: How many languages? ...
  • Bagasheva, M. (۲۰۱۰). Expressing diminutiveness in English: An overview on ...
  • Bakema, P. & D. Geeraerts (۲۰۰۰). Diminution and augmentation. In ...
  • Bialy, P. (۲۰۱۳). On the priority of connotative over denotative ...
  • Croft, W. (۲۰۰۳). Typology and universals, ۲nd ed. Cambridge: Cambridge ...
  • Grandi, N. (۲۰۱۱). Renewal and innovation in the emergence of ...
  • Heltberg, K. (۱۹۶۴). O deminutywach I augmentatywach. Prace Filologiczne, ۱۸ ...
  • Imani, A. & G. R. Kassaei (۲۰۱۶). A morpho-semantic study ...
  • Jurafsky, D. (۱۹۹۶). Universal tendencies in the semantics of the ...
  • MacKinnon, C. (۲۰۰۲). The dialect of Xorramābād and comparative notes ...
  • MacKinnon, C. (۲۰۱۱). Lori dialects. Encyclopædia Iranica, ۱۸. New York: ...
  • Peisikov, L. S. (۱۹۷۳). Essays on Persian language word formation. ...
  • Schneider, K, P. (۲۰۰۳). Diminutives in English. Max Niemeyer Verlag: ...
  • Štekauer, P., S. Valera & L. Kortvelyessy (۲۰۱۲). Word formation ...
  • Taylor, J. R. (۱۹۹۵). Linguistics categorization: Prototypes in linguistics theory. ...
  • Wierzbicka, A. (۱۹۸۴). Diminutives and depreciatives: semantic representation for derivational ...
  • Windfuhr, G. (۲۰۰۹). Dialectology and topics. In: Gernot Windfuhr (Ed.). ...
  • نمایش کامل مراجع