تاملاتی در باب عناصر سه گانه تاریخ از منظر باستانی پاریزی (زمان،مکان و کنشگران)

منحصربه فرد خود، به خلق آثار فراوانی در عرصه مطالعات تاریخی توفیق یافته است. گرچه او در این آثار، از سبک رایج دانشگاهی پیروی نکرده و تاریخ را با دانش های کمکی به هم درآمیخته است؛ اما در خلال مندرجات آثار گوناگون او مواردی را – به تصریح یا تلویح- می توان یافت که از تاملات نظری و مبانی فکر تاریخی وی مایه می گیرند. در اندیشه باستانی پاریزی، مولفه های وجودی تاریخ کدم اند و چه سهمی را در تاریخ شناسی به خود اختصاص می دهند؟ در نگرش وجود شناسانه او، عناصر سه گانه زمان، مکان و کنشگران، در حکم سازه های بنیادینی هستند که شاکله تاریخ را پدید می آورند. ماهیت هر یک از عناصر یادشده و همبستگی آنها در آفرینش رویدادهای تاریخی، عمده­ترین محورهایی هستند که در کانون توجه این پژوهش جای دارند. یافته های این مطالعه که مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است، نشان می دهد که در اندیشه باستانی پاریزی، مکان گرچه می­تواند به مثابه عاملی برای تشخص و تعین کنشگران عمل کند و زمینه را برای کامیابی و ناکامی آنها فراهم سازد، اما نادیده گرفتن عنصر زمان می تواند کنش کنشگران و بستر جغرافیایی آن را از عرصه تاریخی به ساحت اسطوره ای پس براند.