عقلانیت به مثابه منطق و مبنای بنیادین گفت وگوی اسلام با ادیان

گفت وگوی علمی و دینی اسلام با ادیان بر مبنا و منطق «عقلانیت»، ضرورت حتمی است. هدف این جستار که به روش تحلیلی-اسنادی تدوین یافته، تبیین نقش عقلانیت به منظور کشف و فهم حقیقت در گفت وگوی اسلام با ادیان است. گفت وگو با ادیان برپایه ی دو نوع عقلانیت فطری و وحیانی، هم اندیشی، هم پذیری، صلح و زیست مسالمت آمیز را به همراه دارد. عقلانیت فطری، قوه ی تعقل و وجه تمایز انسان از حیوان است و این عقلانیت، منطق و مبنایی اصلی استدلال هر انسان است. عقلانیت وحیانی (قرآن)، به مثابه معتبرترین منبع معرفتی اسلام، نقش اساسی در گفت وگوهای انسان مسلمان با ارباب ادیان دارد که به مهم ترین مصادیق آن (آیات) اشاره کرده ایم. در این گفت وگوها، تمرکز عقلانیت وحیانی بر مفاهیم مشترک و  عام است؛ ازاین رو، دیالوگ بر اساس مفاهیم عام و مشترک که ناظر بر فطرت الهی انسان است، به گفت وگوی منطقی سازنده می انجامد. متد عقلانیت وحیانی در گفت وگوی با پیروان ادیان، گفت وگو به «روش احسن» است که روش عقلی است. این روش، دارای اصول، شرایط و پیش شرط هایی است که رعایت آنها منتج به گفت وگوی ثمر بخش می شود. محورهایی گفت وگو، مسائل بنیادین و حقایق اساسی مانند صلح، کرامت انسانی، خدامحوری، توحیدگرایی و مشترکات انسانی است.