تاثیر فعالیت های تکتونیکی در ریخت شناسی حوضه ی آبریز رودخانه ی روئین در شمال شرق ایران
محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 14، شماره: 43
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 96
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GDIJ-14-43_007
تاریخ نمایه سازی: 5 تیر 1401
چکیده مقاله:
حوضهی آبریز روئین، یکی از زیرحوضههای رودخانه ی کالشور، واقع در دامنههای جنوبی کوههای آلاداغ است، که در شمال شرقی ایران قرار دارد. فعالیتهای تکتونیکی این حوضه، در آخرین فاز کوهزایی لارامید آغاز شده و همچنان ادامه دارد. این فعالیتها، علاوه بر وقوع مخاطرات طبیعی، تاثیرات زیادی در ویژگیهای مختلف این حوضه داشته است. اطلاع از فعالیتهای تکتونیکی این حوضه، به دلیل مجاورت و تاثیرگذاری آن در شهر بجنورد (مرکز استان خراسان شمالی) و برنامهریزهای آمایش رودخانهای، یک ضرورت محسوب میشود. جهت بررسی این فعالیتها از شاخصهای مورفوتکتونیکی مرتبط با ژئومورفولوژی، یعنی مقایسه ی نیمرخ طولی و لگاریتمی، شاخص پهنای کف دره نسبت به ارتفاع آن (vf)، شاخص تضاریس جبهه کوهستان(smf)، شاخص سینوسی رودخانه (s) و شاخص ارزیابی فعالیتهای زمین ساختی (lat) استفاده گردیده ونتایج حاصل از بررسی این شاخصها و تاثیر چین خوردگیها نشان داده است که این حوضه در معرض فعالیتهای شدید تکتونیکی قرارداشته و این فعالیتها باعث شده است که در این حوضه، نیمرخ طولی رودخانهها نامنظم، درهها عمیق و کم عرض، شکل حوضه کشیده و مسیر رودخانهها و جبهه ی کوهستان پیچ و خم کمتری داشته باشد. همچنین جمعبندی این مطالعات نشان داد که فعالیتهای تکتونیکی در محل اتصال سه شاخه ی این رود، یعنی منطقه دومن نیم، به اوج خود رسیده و حاصل آن به صورت تنگه ای کم عرض، صخرههای پرشیب و پدیده ی انحراف رودخانهای جلوه ی خاصی به توپوگرافی این قسمت حوضه داده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان