بررسی ریسک سیستماتیک عوامل موثر بر بازده سهام

پس از آنکه مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای(CAP) ۴ توسط شارپ و لینتنر ۵ ، بر پایه تئوری پرتفولیوی هری مارکوئیزه، شکل گرفت، پژوهشگران بسیاری دست به آزمون این مدل زدند تا صحت آن را به چشم خود مشاهده نمایند. برخی توانستند رابطه خطی مثبت بین ریسک سیستماتیک و بازده سهام را تایید نمایند. اما کمی بعد در تحقیقات پژوهشگرانی همچون بنز، باسو۶، استاتمن ۷و بهانداری رابطه بازده سهام یا برخی متغیرهای دیگر که در مدل اشاره ای به آنان نشده است، همچون اندازه، اهرم مالی، نسبت ارزش دفتری۸ به بازاری سهیم، مثبت ارزیابی گردید.این تحقیقات در ایران نیز انجام می گیرد. در بعضی از آنان وجود رابطه بین بتا و بازده، و در بسیاری دیگر از آنان عدم وجود این ارتباط ثابت گردیده است. نکات جالب توجه ای نیز در برخی مطالعات صورت گرفته در بازار سرمایه ایران به چشم می خورد. به عنوان نمونه، باقرزاده در تحقیق خود عنوان می کند که متغیرهای سهام بلند مدت و کوتاه مدت، محاسبه ارزش دفتری به قیمت بازار و ندادن سود به قیمت، بیشترین نقش را در تبیین بازده سهام ایفا می کنند؛ با این وجود، بر خلاف انتظار، رابطه هرسه متغیر یاد شده با بازده سهام یا رابطه مستند شده در ادبیات مالی متفاوت است (باقرزاده، .(۱۳۹۴