کارایی مصرف نور در هیبریدهای ذرت با گروه های مختلف رسیدگی در پاسخ به تراکم

تعیین تراکم مطلوب موجب بهبود کمیت و کیفیت محصول شده و در رسیدن به پتانسیل تولیدی گیاه نقش مهمی ایفا می کند. لذا به منظور بررسی عملکرد و اجزاء عملکرد سه تیپ رشدی ذرت در هفت تراکم مختلف، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۸۵در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیپ های رشدی شامل ۱V = رقم دیررس (۷۰۴)، ۲V = رقم متوسط رس (۵۰۴) و ۳V = رقم زودرس (۲۶۰) در هفت تراکم ۳۰ = ۱D، ۵۰= ۲D، ۷۰ = ۳D، ۹۰ = ۴D، ۱۱۰ = ۵D، ۱۳۰ = ۶D و ۱۵۰ = ۷D هزار بوته در هکتار در آزمایشی به صورت طرح کرتهای نواری در سه تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش تراکم میزان کارایی استفاده از نور زیاد شد، بطوریکه برای رقم دیررس ۷۰۴ در تراکم ۱۵ بوته در متر مربع(۱۰۳/۱ گرم بر مگا ژول)، برای رقم متوسط رس در تراکم ۱۵ بوته در متر مربع(۲۱۴/۱ گرم بر مگا ژول) و برای رقم زودرس در تراکم ۱۵ بوته در متر مربع(۲۶۷/۱ گرم بر مگا ژول) بود. متغیر تراکم اثر معنی داری بر تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در بلال، وزن صد دانه و وزن دانه در بوته داشت. بیشترین عملکرد برای رقم دیررس در تراکم ۳D(۱۱۳۳۴ کیلوگرم در هکتار)، برای رقم متوسط رس در تراکم ۴D(۱۰۹۳۷ کیلو گرم در هکتار) و برای رقم زودرس در تراکم۶D(۷۵۹۱ کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. افزایش تراکم بیش از حد مطلوب منجر به افزایش عملکرد بیولوژیکی و کاهش عملکرد اقتصادی شد. ولی در تراکم خیلی بیش از حد به علت رقابت شدیدتر بین بوته عملکرد بیولوژیکی در رقم دیررس کاهش نشان داد. شاخص برداشت با افزایش تراکم و کوتاه شدن طول فصل رشد کاهش یافت. این بررسی نشان داد که حصول عملکرد مطلوب به تیپ رشد گیاه و تراکم بستگی دارد. بطوریکه برای رقم دیررس با طول دوره رشد بیشتر می توان تراکم را کمتر و برای رقم متوسط رس و زودرس، تراکم را افزایش داد.