دراسه فکره «الامامه» لکبار متکلمی المعتزله الشطر الاول من القرن الثالث الهجری

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: عربی
مشاهده: 141

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AFAGH-19-1_002

تاریخ نمایه سازی: 7 تیر 1401

چکیده مقاله:

یهتم هذا البحث بدراسه المعتقدات الدینیه فی موضوع «الامامه» لعلماء المعتزله للقرن الثالث الهجری. ویعتبر النصف الاول من القرن الثالث الهجری فتره خاصه فی تاریخ الاسلام ومن ابرز خصائصه هو امتیازه بسیاده منهج العقلانیه. و”الامامه” من القضایا الرئیسیه التی اثارت وجهات نظر مختلفه من مستهل الامر وادت بالتالی الی تعدد المدارس الفکریه والکلامیه، بما فی ذلک اهم قضایا المدارس الدینیه. ومن خلال دراسه الاستنتاجات العقلیه لهولاء، یسعی هذا البحث الاجابه علی هذا السوال؛ ما معنی «الامامه» من وجهه نظر علماء المعتزله فی الشطر الاول من القرن الثالث الهجری؟ وردا علی الادعاء الذی یطرح نفسه علی هذا الاساس، هو عدم وجود التجانس فی آرائهم فی مجال «الامامه»، حیث کانت آرائهم متضاربه ویمکن تقسیمهم، فی هذا الصدد، الی مجموعات مختلفه. اسلوب الامامه المفضله الفاضله ورای الامامه الفاضله مع نهجین مختلفین لمعتقدات متکلمی المعتزله فی هذه الفتره والتی یمکن القول، باستثناء عدد قلیل منها، اتفقت فی نهایه الامر کل من انماط معتقدات المعتزله لهذه الفتره مع السنه التاریخیه فی مجال الامامه وتجانست مع بعضها البعض.

نویسندگان

نیره دلیر

استاذه مساعده / فرع التاریخ باکادیمیه العلوم الانسانیه والدراسات الثقافیه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبه الله بن محمد بن ...
  • ابن المرتضی (۱۹۸۶ م). فضل الاعتزال وطبقات المعتزله، التحقیق: ...
  • ابن جوزی، عبد الرحمن بن علی بن محمد ابوالفرج (۱۴۱۲ ...
  • ابن حجر العسقلانی (۱۴۰۶ ق). لسان المیزان، ج ۲ و ...
  • ابن حزم (د.ت). الفصل فی الملل والاهواء والنحل، ج ۳ ...
  • ابن حزم اندلسی، علی بن احمد بن سعید (۱۹۸۷ م). ...
  • ابن خلکان، شمس الدین احمد بن محمد (د.ت). وفیات الاعیان ...
  • ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، محمد مرسی خولی (د.ت). بهجه ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن (۱۴۲۱ ق). تاریخ مدینه دمشق، ...
  • ابن مرتضی، احمد بن یحیی (۱۹۸۸ م). المنیه والامل فی ...
  • ابن منظور، ابو الفضل جمال الدین محمد بن مکرم (۱۹۸۸ ...
  • ابن ناصر الدین شمس الدین محمد القیسی الدمشقی (۱۹۹۳ م). ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق (۱۳۶۶ ش). الفهرست، الترجمه: رضا ...
  • ابن هبه الله بن عبد الله الشافعی، ابی القاسم علی ...
  • ابوزید، نصر حامد (۱۳۹۱ ش). رویکرد عقلانی در تفسیر قرآن؛ ...
  • اسفرایینی، طاهر بن محمد (۱۹۸۳ م). التبصیر فی الدین و ...
  • اشعری، ابی الحسن علی بن اسماعیل (۱۹۹۹ م). مقالات الاسلامیین ...
  • برهان الدین ابراهیم بن محمد بن عبد الله بن محمد ...
  • بغدادی، ابوبکر احمدبن علی خطیب بغدادی (۱۹۷۹ م). تاریخ بغداد، ...
  • بغدادی، عبد القاهر بن طاهر بن محمد (۱۳۴۶ ق). اصول ...
  • بغدادی، عبدالقاهر (۱۳۸۵ ش). الفرق بین الفرق در تاریخ مذاهب ...
  • بوعمران، شیخ (۱۳۸۲ ش). مسئله اختیار در تفکر اسلامی و ...
  • جاحظ، عمرو بن بحر (۱۹۸۷ م). رسائل الجاحظ الرسائل ...
  • جارالله، زهدی حسن (۱۹۴۷ م). المعتزله، قاهره: مطبعه مصر ...
  • جدعان، فهمی (۲۰۰۰ م). المحنه؛ بحث فی جدلیه الدینی و ...
  • جعفری، یعقوب (ربیع ۱۳۷۴ ش). «دیدگاه های مختلف معتزله بصره ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۷۲ ش). «زمینه های قرابت شیعه و معتزله ...
  • حموی، شهاب الدین ابوعبداله یاقوت بن عبداله (۱۹۹۵ م). معجم ...
  • حیدری، احمدعلی (۱۳۸۳ ش). «معرفی کلام و جامعه اثر فان ...
  • خیاط، عبدالرحیم بن محمد (۱۹۸۸م). الانتصار والرد علی ابن الراوندی ...
  • دائره المعارف بزرگ اسلامی (۱۳۷۸-۱۳۸۹ ش). الاشراف محمد کاظم موسوی ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷ ش). لغت نامه دهخدا، الاشراف: محمد ...
  • ذهبی، (۱۴۱۷ ق). سیر اعلام النبلا، ج ۱۰، بیروت: موسسه ...
  • ذهبی، شمس الدین محمد بن احمد (۱۹۹۳ م). تاریخ الاسلام ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۲۰ ق). محاضرات الادباء و ...
  • ربانی گلپایگانی، علی (۱۳۸۱ ش). «خلافت و امامت در کلام ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر (الصیف ۱۳۷۱ ش). «تفاوت های جوهری دو ...
  • السبکی، تاج الدین ابی نصر عبدالوهاب بن علی بن عبدالکافی ...
  • سلطانی، مصطفی (۱۳۹۳ ش). «معتزله بصره و بغداد: تمایزها و ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (۱۳۸۴ ش). توضیح الملل، الترجمه: الملل ...
  • الصفدی (د.ت). الوافی بالوفیات، ج ۳ و ۷، مصدر الکتاب: ...
  • صفی پوری طالب نژاد، عبدالرحیم بن عبدالکریم (۱۳۷۷ ش). منتهی ...
  • طوسی، الجعفر بن الحسن (۱۳۸۴ ق). تلخیص الشافی، التحقیق: السید ...
  • فاضل، محمود (۱۳۶۲ ش). معتزله؛ بررسی و التحقیق در احوال ...
  • قاضی عبدالجبار (د.ت). المغنی فی ابواب التوحید و العدل، التحقیق ...
  • کرون، پاتریشیا (۱۳۸۹ ش). تاریخ اندیشه سیاسی در اسلام، الترجمه: ...
  • گولد، جولیوس و ویلیام ل.کولب (۱۳۷۶ ش). فرهنگ علوم اجتماعی، ...
  • مادلونگ، ویلفرد (۱۳۸۷ ش). مکتب ها و فرقه های اسلامی ...
  • محسن، نجاح (۱۳۸۵ ش). اندیشه سیاسی معتزله، الترجمه: باقر صدری ...
  • محمد مرتضی الزبیدی (د.ت). تاج العروس من جواهر القاموس، ج ...
  • مرداوی حنبلی، علاء الدین ابی الحسن علی بن سلیمان (۱۴۲۱ ...
  • مسائل الامامه (۱۹۷۱ م). منسوب به ناشیء اکبر، تحقیق فان ...
  • مسعودی، علی بن الحسین (۱۳۷۴ ش). مروج الذهب و معادن ...
  • مفید، محمد بن نعمان (۱۳۳۹ ش). مجالس در مناظرات (الفصول ...
  • مقدم، حامد (الخریف ۱۳۹۱ ش). «جایگاه نص در مبانی امامت ...
  • مقریزی، احمد بن علی (۱۴۱۸ ق). المواعظ و الاعتبار بذکر ...
  • ملطی شافعی، ابی الحسین محمد بن احمد بن عبدالرحمن (۱۹۷۷ ...
  • مهدویان، محبوب (۱۳۸۷ ش). «خلفای نخستین عباسی و فلسفه و ...
  • ناشی اکبر (۱۳۸۶ ش). فرقه های اسلامی و مسئله امامت، ...
  • نجف زاده، علی رضا (۱۳۸۹ ش). «افضلیت امام از دیدگاه ...
  • نصری نادر، البیر (۱۹۵۰ م). فلسفه المعتزله، اسکندریه: مطبعه دار ...
  • نوبختی ، حسن بن موسی (۱۳۸۶ ش). فرق الشیعه، الترجمه: ...
  • یزدی مطلق (فاضل)، محمود (۱۳۸۱ ش). امامت پژوهی؛ بررسی دیدگاهی ...
  • یوسفوند، بتول (۱۳۹۰ ش). «معتزله و روابط آن با خلافت ...
  • Ency of Islamc, art., “Djafar B. Mubashsher“, Vol. II, ۳۷۳/ ...
  • Josef Van Ess،'' Theohogie und Gesellschaft Im۲. Und۳. Jahrhunder Hidschra ...
  • نمایش کامل مراجع