بررسی نقش شاخص های هویت شهری و جایگاه آن در معماری و شهرسازی معاصر ایران

شهر اصیل و واجد معنا شهری است که سرچشمه پیدایش اشیاء و مکان ها است. مردم باید قادر باشند شهرهایشان را درک نمایند، عملکردهای عمومی و موسسات آن را بشناسند، از فرصت هایی که برایشان وجود دارد آگاه شوند. محیط شهری باید معانی خودش را فاش سازد. شهر نباید تحت سلطه یک گروه پرقدرت واقع شود. نباید مکانهای مهم عمومی از انظار پنهان بماند.هویت شهری حاصل تعامل میان انسان و فضا مکان شهری است. در این تعامل، انسان به فضا مکانهای شهری معنایی خاص می بخشد. معناهایی که در یک موقعیت خاص، به انسان ها وحدت اعطا میکند. فضا مکانها نمادهای هستند که ارزش ها، بیم ها و امیدهای ما را تجسم می بخشند. آنچه که ما ساخته ایم، دریافت ما را از خود نشان میدهد و این دریافت از خودو آگاهی از خود چیزی نیست جز «هویت». از این جهت هویت شهری ارتباط نزدیکی با تجربه ذهنی و روانی هر فرد دارد. باید رابطه سالمی میان سنت و مدرنیته ایجاد نمود و نباید یکی را به نفع دیگری از میان برد. سنت میتواند در تعامل با نوگرایی باشد. یکی از اهداف شهرسازی تعالی بخشیدن به زیستن است. توجه به شهرسازی و معماری قدیم نشان دهنده همدلی با آن است و سیمای شهرهای بی هویت کنونی حاصل التقاط فرهنگی امروز است. زبان معماری ایران در این دوره زبانی کثرت گراست که در آن فردیت گرایی و خودمحوری وجه غالب است. می توان با شناسایی اصول شکل دهنده فضاهای شهری ایرانی، شناخت نیازهای جامعه انسانی و شناخت ارزش های فرهنگی جامعه به نظام پایدار برنامه ریزی برای شهر معاصر اندیشید. در این مقاله، مفهوم هویت در شهرسازی مورد بررسی قرار می گیرد و علل تفاوت سیمای شهر قدیم ایرانی و شهر معاصر از این دیدگاه بیان میشود. آنچه مسلم است در تمامی تغییر و تحولات شهرسازی ایران در طول زمان وجه مشترکی بنام زیبایی و تناسب کلی شهری وجود دارد.یکی از موضوعات و مفاهیم مورد توجه بشر، موضوع هویت است و فعالیتهای انسان در جهت احراز و یا معرفی هویت و مکان و مقامی است .لذا توجه به باطن و معنای اشیاء و اعمال میتوانند به عنوان یکی از مهمترین عوامل هویتده نده فرد و اجتماع و شهر ایفای نقش نماید. هویت، حلقه اتصال زنجیر باورها و عقاید است. هویت هر فرد معنای گذشته و حال اوست. هویت موضوعی است که تفاوت سیمای شهر قدیم ایرانی و سیمای شهر معاصر را موجب گشته است.