محاسبه ی کارآیی آب در محصولات عمده ی کشاورزی شهرستان زابل :رهیافت تحلیل پوششی داده ها

آب یکی از نهاده های مهم و محدود در تولید محصولات کشاورزی به شمار می رود . هدف از مدیریت منابع آب در کشاورزی، افزایش بهره وری تولید و بالا بردن کارآیی مصرف آب است. برای رسیدن به این منظور، در این پژوهش با استفاده از تحلیل پوششی داده ها، کارآیی آب مصرفی محصولات عمده کشاورزی و مزارع شهرستان زابل در سال ۱۳۹۰ بررسی شد. نتایج نشان داد میانگین کارآیی مزارع در شرایط بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب ۷۷ و ۹۸ درصد بود.  میانگین کارآیی مقیاس ۷۸ درصد بوده که دارای عدم کارآیی مقیاس می باشد. میانگین کارآیی آب آبیاری نیز در شرایط بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب ۵۲ و ۸۶ درصد بود. پیشنهاد می شود که برای رسیدن به کارآیی کامل در محصولات گندم، جو و ذرت علوفه ای، میزان آب مصرفی، در شرایط بازده ثابت نسبت به مقیاس به ترتیب ۳۲۶۹، ۲۳۷۷ و ۷۵۳۹ مترمکعب به ازای هر هکتار کاهش یابد. با توجه به نتایج به نظر می رسد با اجرای سامانه آبیاری نوین بتوان مقدار آب مصرفی را کاهش داد.