قواعد تفسیر لغوی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 121

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQHS-53-1_012

تاریخ نمایه سازی: 15 تیر 1401

چکیده مقاله:

شناسایی قواعد تفسیر لغوی به معنای راهکارهای ضابطه مند در معناشناسی واژه های قرآن کریم، ضرورتی است که با توجه به پیش فرض های مفسر و برخی نقائص در عملکرد لغویان، در نظر داشتن آن در فرایند تفسیر نتایج شگرفی به دنبال دارد. در این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی، قواعد از کتب تفسیری و لغوی استخراج و بررسی شده اند. مهم ترین این قواعد عبارتند از: کاربرد غالب ، تقدیم معنای شرعی بر عرفی و لغوی، عدم اعتماد به مجرد لغت، تقدم اقوال مفسران متقدم بر لغویان. یافته ها نشان می دهد که توجه به همه قواعد، منابع و قرائن در تفسیر لغوی تاثیرگذار هستند و مجرد لغت کارآیی ندارد. این قواعد با اصول ادبی و واژه شناسی منطبق بوده و با اجرای آن، مفاهیم و مدالیل قرآنی همیشه قابل استفاده خواهند بود. به منظور شناسایی قواعد تفسیر لغوی از نتایج به دست آمده در این پژوهش استفاده شود.

نویسندگان

حیدر پاسنگ

دانشجوی دکتری دانشگاه مازندران

علی اکبر ربیع نتاج

استاد دانشگاه مازندران

محسن نورائی

دانشیار دانشگاه مازندران

حبیب اله حلیمی جلودار

دانشیار دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمآلوسی، سیدمحمود، روح المعانی، الطبعه الاولی، بیروت: دارالکتب العلمیه، ...
  • ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد، النهایه فی غریب القرآن ...
  • ابن تیمیه، احمد، مجموع الفتاوی، جمع عبدالرحمن بن محمد بن ...
  • ابن درید، محمد بن حسن، جمهره اللغه، تحقیق: رمزی منیر ...
  • ابن سعد، محمد بن سعد منیع الهاشمی، الطبقات الکبری، تحقیق: ...
  • ابن عبدالسلام، عز، الاشاره الی الایجاز فی بعض انواع المجاز، ...
  • ابن عربی، محی الدین، الفتوحات المکیه، تحقیق و تقدیم: عثمان ...
  • ابن العربی، محمد بن عبدالله، احکام القرآن، بیروت: دارالکتب العلمیه، ...
  • ابن عطیه، جمیل حمود، ابهی المراد فی شرح موتمر علماء ...
  • ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، بیروت: دارالجیل، ۱۹۹۱م ...
  • ابن فارس، احمد ، الصاحبی فی فقه اللغه العربیه و ...
  • ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، تاویل مشکل القرآن، تحقیق: سیداحمد ...
  • ابن قیم، محمد بن ابوبکر، اعلام الموقعین، تحقیق: طه عبدالروف ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت: داراحیاء التراث ...
  • ابن هشام انصاری، عبدالله بن یوسف، مغنی اللبیب، بیروت: درالکتب ...
  • ابوحیان، محمد بن یوسف، البحر المحیط، بیروت: دارالفکر، ۱۴۱۲ق ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، تفسیر ابوالفتوح رازی، تهران: چاپخانه ...
  • ابوعبیده، معمر بن مثنی، مجاز القرآن، تحقیق: فواد سزگین، ط ...
  • ابوعوده، عوده خلیل، التطور الدلالی بین لغه الشعر الجاهلی و ...
  • ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیه الاولیاء، بیروت: دارالفکر، بی ...
  • ابوهلال عسکری، حسن بن عبدالله، الاوائل، مغرب: اسعد طرابزون الحسینی، ...
  • اخفش، ابوالحسن سعید بن مسعده، معانی القرآن، تحقیق: هدی قراعه، ...
  • ازهری، ابومنصور، تهذیب اللغه، تحقیق: عبدالسلام هارون و دیگران، نشر ...
  • بغدادی، علاء الدین علی بن محمد، لباب التاویل فی معانی ...
  • بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل، تحقیق: خالد العک و ...
  • تفتازانی، سعدالدین، شرح المقاصد، تحقیق: عبدالرحمن عمیره، بیروت: عالم الکتب، ...
  • جاحظ، ابوعثمان عمرو بن بحر، رسائل الجاحظ، الرسائل الادبیه، تحقیق: ...
  • جرجانی، علی بن محمد، التعریفات، بیروت: دارالفکر، ۱۴۲۵ق ...
  • جوادعلی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، چاپ چهارم، بیروت: ...
  • حاکم نیشابوری، ابوعبدالله محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، نشر ...
  • حربی، حسن بن علی بن حسین، قواعد الترجیح عند المفسرین، ...
  • حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، چاپ اول، قم: ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق: صفوان ...
  • رشیدرضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار، بیروت: دارالمعرفه، ...
  • زبیدی، محمدمرتضی، تاج العروس، بیروت: دارمکتبه الحیاء، بی تا ...
  • زرقانی، محمد عبدالعظیم، مناهل العرفان، بی جا، دارالفکر، بی تا ...
  • زجاج، ابواسحاق، معانی القرآن و اعرابه، تحقیق: عبدالجلیل عبده شلبی، ...
  • زرکشی، محمد بن عبدالله، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دارالفکر، ...
  • زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق التنزیل، بیروت: نشر ...
  • السبت، خالد بن عثمان، قواعد التفسیر جمعا و دراسه، ط ...
  • سمعانی، ابومظفر، تفسیر القرآن، تحقیق: یاسر ابراهیم و غنیم عباس، ...
  • سید بن طاووس، احمد بن موسی، سعد السعود، قم: افست ...
  • سیدمرتضی، علی بن الحسین الموسوی العلوی، الامالی (غرر الفوائد و ...
  • سیستانی، علی، الرافد فی علم الاصول، تقریر منیر قطیفی، قم: ...
  • سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور، ط۱، نشر دارالفکر، ۱۴۰۳ق ...
  • سیوطی، جلال الدین، الاتقان فی علوم القرآن، ترجمه سیدمهدی حائری ...
  • سیوطی، جلال الدین، الاشباه و النظائر فی قواعد و فروع ...
  • شاکر، محمد کاظم، مبانی و روش های تفسیری، قم: مرکز ...
  • شلقانی، عبدالحمید، روایه اللغه، قاهره: دار المعارف، بی تا ...
  • شلقانی، عبدالحمید، الاعراب والرواه، چاپ دوم، طرابلس: المنشاه العامه للنشر ...
  • شنقیطی، محمدامین بن محمد مختار، اضواء البیان فی ایضاح القرآن ...
  • الشیخ، حمدی، تفسیر لغوی غریب قرآن، ترجمه ریحانه ملازاده، چاپ ...
  • صدوق، شیخ ابوجعفر محمد بن علی، کمال الدین، با تصحیح ...
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چ ۵، قم: دفتر ...
  • طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، مشهد: انتشارات ...
  • طبرسی، ابوالفضل علی بن الحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • طبری، محمد بن جریر، جامع البیان عن تاویل آی القرآن، ...
  • الطوسی، محمد بن حسن، التبیان فی علوم القرآن، بیروت: داراحیاء ...
  • الطیار، مساعد، التفسیر اللغوی للقرآن الکریم، چاپ اول، ریاض: دار ...
  • العک، خالد عبدالرحمن، اصول التفسیر و قواعده، بیروت: دارالنفائس، ۱۴۱۴ق ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت: دارالفکر، ۱۴۱۰ق ...
  • فراء، یحیی بن زیاد، معانی القرآن، تحقیق: محمدعلی النجار و ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، تحقیق: مهدی المخزومی و ابراهیم ...
  • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، تحقیق: محمد نعیم العرقسوسی، ...
  • قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت: داراحیاء التراث ...
  • قطب، سید، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق، ۱۴۱۷ق ...
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تحقیق: سیدطیب موسوی جزائری، ...
  • ماوردی، ابوالحسن علی بن محمد، النکت و العیون، تحقیق: السید ...
  • مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت: موسسه الوفاء، ۱۴۰۴ق ...
  • مسلمی، عبدالله بن محمد، «القراءات القرآنیه و توجیهها فی کتاب ...
  • مودب، سیدرضا، روش های تفسیر قرآن، چاپ ششم، قم: پژوهشکده ...
  • مودب، سیدرضا و فاطمه احمدی نژاد، «تفسیر لغوی سوره دهر ...
  • مهدوی راد، محمدعلی و فاطمه کوهی، «روش شناسی معصومان در ...
  • ناصح، علی احمد، «تفسیر لغوی و ادبی معصومان در تفسیر ...
  • النحاس، احمد بن محمد، اعراب القرآن، تحقیق: زهیر غازی زاهد، ...
  • یاقوت حموی، شهاب الدین، معجم الادباء، تحقیق: احسان عباس، بیروت: ...
  • نمایش کامل مراجع