تاملی بر الگوهای تاثیرگذار زبان شناسی شناختی در مطالعات میان رشته ای با تاکید بر واژه قرآنی «شاکله»

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 116

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QUIHCS-1-2_002

تاریخ نمایه سازی: 16 تیر 1401

چکیده مقاله:

زبان شناسی شناختی یکی از علوم نوپدید میان رشته ای است که به اصول ساختاری زبان از منظر شناخت انسانی می نگرد. آگاهی بر الگوهای شناختی زبان می تواند فرایند تحقق گفت وگوی میان رشته ای را تسهیل کند. سه الگوی تاثیرگذار در این علم عبارت اند از: «نگرش دائره المعارفی به معرفت»، «طرح واره های تصویری»، و «استعاره». در این میان، استعاره اهمیت ویژه تری دارد و به منزله محوری که دو الگوی دیگر پیرامون آن قرار دارند در نظر گرفته شده است. استعاره به هم راه دو الگوی دیگر می تواند به منزله باب ورود به مباحث میان رشته ای در نظر گرفته شود. کلام به وسیله آن ها ظرفیت ویژه ای برای طرح مباحث میان رشته ای به دست می آورد. از این منظر، بررسی تفاسیر مختلف از واژه قرآنی «شاکله» حاکی است که ظرفیت میان رشته ای بالای این واژه به دلیل وجود الگوهای شناختی پیش گفته در آن است. تفسیر این واژه به «طریقت»، «توان و طاقت»، «طبیعت»، و «حال و ملکه» امکان پژوهش در رشته هایی از جمله جامعه شناسی، روان شناسی، و فلسفه را پدید آورده است.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، شاکله ، مطالعات میان رشته ای ، زبان شناسی شناختی ، طرح واره های تصویری ، نگرش دائرهالمعارفی به معرفت ، استعاره

نویسندگان

قاسم درزی

استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید بهشتی

احد فرامرز قراملکی

استاد گروه فلسفه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران. تهران. ایران.

مهین ناز میردهقان

دانشیار زبان شناسی دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن عربی، محی الدین (۱۴۲۲ ق). تفسیر ابن عربی، بیروت: ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ ق). لسان العرب، بیروت: دار صادر ...
  • ابو علی سینا، شیخ الرئیس (۱۴۱۸ ق). الاهیات من کتاب الشفا، تحقیق: ...
  • ایزوتسو، توشیهیکو (۱۳۶۱). خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد ...
  • ایزوتسو، توشیهیکو (۱۳۶۰). ساختمان معنایی مفاهیم اخلاقی دینی در ...
  • آندلسی، ابن عطیه (۱۴۲۲ ق). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، ...
  • بحرینی، سیدهاشم (۱۴۱۶ ق). البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر (۱۴۱۸ ق). انوار التنزیل و اسرار التاویل، بیروت: ...
  • ثعالبی عبدالرحمن (۱۴۱۸ ق). جواهرالحسان فی تفسیر القرآن، بیروت: داراحیاء التراث ...
  • ثعلبی نیشابوری، ابواسحاق (۱۴۲۲ ق). الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ...
  • جرجانی، ابوالمحاسن (۱۳۷۷ ش). جلاءالاذهان و جلاء الاحزان، تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • حسینی همدانی، سیدمحمدحسین (۱۴۰۴ ق). انوار درخشان، تهران: کتاب فروشی لطفی ...
  • دباغ، حسین (۱۳۹۳). مجاز در حقیقت؛ ورود استعاره ها ...
  • درزی، قاسم (۱۳۹۳). «روش شناسی مطالعات بین رشته ...
  • درزی، قاسم و احمد پاکتچی (۱۳۹۳). «نقش ترجمه فرهنگی در ...
  • الرازی، محمد بن عمر (بی تا). المباحث المشرقیه فی علم الهیات ...
  • رازی، ابوالفتوح حسین بن علی (۱۴۰۸ ق). روض الجنان و روح الجنان ...
  • الرازی، فخرالدین (۱۴۲۰ ق). مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاء التراث العربی ...
  • زمخشری، محمود (۱۴۰۷ ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار ...
  • سلمی، محمد بن حسین (۱۳۶۹). حقائق التفسیر، تهران: مرکز نشر ...
  • سمرقندی، نصر بن محمد (بی تا). بحرالعلوم، بی جا ...
  • سیدرضی، ابوالحسن (بی تا). تلخیص البیان عن مجازات القرآن، ...
  • شوکانی، محمد (۱۴۱۴ ق). فتح القدیر، بیروت: دار ابن کثیر؛ دارالکلم ...
  • صدرالمتالهین (۱۳۸۰). اسفار، ج ۳، ترجمه محمد خواجوی، تهران: مولی ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (۱۴۱۷ ق). المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۷). تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۲). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ...
  • طبری، ابوجعفر (۱۴۱۲ ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه ...
  • طوسی، محمد (بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: ...
  • فراء، ابوزکریا (بی تا). معانی القرآن، مصر: دارالمصریه للتالیف و ...
  • قاسمی، محمد جمال الدین (۱۴۱۸ ق). محاسن التاویل، بیروت: دارالکتب العلمیه ...
  • قائمی نیا، علیرضا (۱۳۸۹). بیولوژی نص، تهران، سازمان انتشارات ...
  • قائمی نیا، علیرضا (۱۳۹۰). معنا شناسی شناختی قرآن، ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن (بی تا). لطایف الاشارات، مصر: الهیئه المصریه ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۵). الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه ...
  • کاشانی، ملافتح الله (۱۳۳۶). تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، ...
  • کاشفی سبزواری (۱۳۶۹). مواهب علیه، تهران: سازمان چاپ و انتشارات ...
  • گنابادی سلطان محمد (۱۴۰۸ ق). تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده، ...
  • مجلسی، محمدباقر (بی تا). عین الحیات، مشهد: آستان قدس ...
  • مقاتل بن سلیمان (۱۴۲۳ ق). تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت: دار ...
  • Achinstein, P. (۱۹۶۸). Concepts of Science. Baltimore, Maryland: John Hopkins ...
  • Black, M. ([۱۹۷۷] ۱۹۹۳). “More about Metaphor”, in A. Ortony ...
  • Bromme, R. (۲۰۰۰). “Beyond one's own perspective: The psychology of ...
  • Clausner, Timothy C. and Croft, William (۱۹۹۹). “Domains and image ...
  • Evans, V., Bergen, B. and Joerg Zinken (۲۰۰۷). “The Cognitive ...
  • Fauconnier, G. and M. Turner (۲۰۰۲). The Way We Think: ...
  • Gentner, Dedre (۱۹۸۲). “Are scientific analogies metaphors”, in Davi S. ...
  • Gilles Fauconnier (۲۰۰۶). “Cognitive Linguistics”, Encyclopedia of Cognitive Science, Published ...
  • Lakoff, George and Mark Johnson (۱۹۸۰). Metaphors We Live by, ...
  • Lakoff, George (۱۹۹۳). The Contemporary Theory of Metaphor, Cambridge University ...
  • Lakoff, George (۱۹۸۷). Women, Fire and Dangerous Things: What Categories ...
  • Langacker, R. (۱۹۸۷). Foundations of Cognitive Grammar, Vol. I, Stanford: ...
  • Langacker, Ronald W, T. The Conceptual Basis Of Grammatical Structure, ...
  • Mandler, J. (۱۹۹۲). “How to build a baby II”, Conceptual ...
  • Martin, J. and R. Harre, (۱۹۸۲). “Metaphor in Science”, in ...
  • Mitcham, Carl and Anne Balsamo (۲۰۱۰). Ethics, The Oxford Handbook ...
  • Nikitina, Svetlana (۲۰۰۵). “Pathways of Interdisciplinary Cognition Cognition and Instruction”, ...
  • نمایش کامل مراجع