اتصال عقل به عقل فعال در اندیشه فلسفی ابن­ سینا

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 239

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PFK-15-2_006

تاریخ نمایه سازی: 24 تیر 1401

چکیده مقاله:

ابن­ سینا فیلسوف بزرگ و تاثیرگذار اسلامی در اسلام و غرب است که نظریه اتصال عقل به عقل فعال او یکی از اجزای مهم اندیشه وی و موثر بر فلاسفه بعدی است. این نظریه یکی از دو دیدگا­ه مطرح در شناخت­شناسی است و در ساختار هستی­شناسی و جهان­بینی الاهی قرار می­گیرد. همچنین از مصادیق یکی از دو نگرش کلان، درباره رابطه (ایجابی یا سلبی) عالم و انسان با مبادی و جزء دسته ایجابی است که خود انسان را هم نادیده نمی­گیرد. این نوشتار، واکاوی چنین نظریه­ای را بر عهده دارد، با این پرسش که، اتصال چیست و عقل و عقل فعال چه وضعیتی دارند؟ بررسی دیدگاه فلسفی ابن­سینا نشان می­دهد که اتصال، توجه، روی آوردن، آمادگی کامل و دسترسی نفس به عقل فعال است همراه با پیمودن مسیر شناخت از حس تا عقل - که با عقل، به معنای خاص، متصل می شود- و آنگاه، به طور دفعی، «اشراق و افاضه صورت عقلی بالفعل» توسط عقل فعال و «دریافت و ارتسام به صورت عقلی یا شناخت عقلی» توسط عقل تحقق می­یابد. عقل، در این ارتباط، متحد با عقل فعال نمی شود.

نویسندگان

فاطمه شریف فخر

استادیار جامعه المصطفی (ص) العالمیه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن­سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۱۳/۱۹۹۳). الاشارات و التنبیهات مع شرح ...
  • (۱۹۷۸). الانصاف (ضمن کتاب ارسطو عند العرب)، کویت: وکاله المطبوعات. ...
  • (۱۳۷۳). برهان شفا، ترجمه: مهدی قوام ­صفری، تهران: فکر روز. ...
  • (۱۳۸۳ الف). پنج رساله، مقدمه و حواشی و تصحیح: احسان ...
  • (۱۳۲۶). تسع رسائل فی الحکمه و الطبیعیات، القاهره: دار العرب. ...
  • (۱۴۰۴). التعلیقات، مقدمه و تحقیق: عبد الرحمن البدوی، بیروت: مکتبه ...
  • (۱۴۰۰). رسائل ابن­سینا، قم: بیدار. ...
  • (۱۹۵۳). رسائل ابن­سینا ۲، به اهتمام: حلمی ضیاء اولکن، استانبول: ...
  • (۱۳۱۳). رسائل اخری لابن­سینا (هامش شرح الهدایه الاثیریه)، تهران: بی ...
  • (۲۰۰۷). رساله احوال النفس، مقدمه و تحقیق: فواد الاهوانی (به ...
  • (۱۳۸۳ ب). طبیعیات دانش نامه علایی، مقدمه و حواشی و ...
  • (۱۹۸۰). عیون الحکمه، مقدمه و تحقیق: عبد الرحمن بدوی، بیروت: ...
  • (۱۳۷۱). المباحثات، مقدمه و تحقیق: محسن بیدارفر، قم: بیدار. ...
  • (۱۳۶۳). المبدا و المعاد، ترجمه: عبدالله نورانی، تهران: موسسه مطالعات ...
  • (۱۳۷۹). النجاه، مقدمه و تحقیق: محمدتقی دانش­پژوه، تهران: دانشگاه تهران. ...
  • (۱۴۱۷/۱۳۷۵). النفس من کتاب الشفاء، تحقیق: حسن حسن­زاده آملی، قم: ...
  • بالی، مرقت عزت (۱۹۹۴/۱۴۱۴). الاتجاه الاشراقی فی فلسفه ابن­سینا، بیروت: ...
  • حسن­زاده آملی، حسن (۱۳۸۰). عیون مسائل نفس و شرح آن ...
  • حسین­زاده، محمد (۱۳۸۵). «حواس باطنی از منظر معرفت­شناسی»، در: معرفت ...
  • داوودی، علی­مراد (۱۳۴۹). عقل در حکمت مشاء از ارسطو تا ...
  • الرازی، فخر الدین (۱۳۸۴). شرح الاشارات (الفخر الرازی)، مقدمه و ...
  • زیاده، معن (۶۷-۱۳۶۵/۸۸-۱۹۸۶). الموسوعه الفلسفیه العربیه، ج‎۲ (المدارس و المذاهب ...
  • الطوسی، نصیر الدین (۱۳۷۵). شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات، ...
  • فخری، ماجد (۱۳۷۲). سیر فلسفه در جهان اسلام، ترجمه: مرتضی ...
  • (۱۳۸۳). «عقلانیت در فلسفه اسلامی»، ترجمه: مرتضی فتحی­زاده، در: ذهن، ...
  • گاتاس، دیمتری (۱۳۸۷). «حدس و فکر: ساختار بسط تدریجی معرفت­شناسی ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۴). ترجمه و شرح برهان شفا، ج۱و۲، ...
  • موسوی اردبیلی، سید عبدالغنی (بی تا). تقریرات فلسفه امام خمینی، ...
  • نصر، سید حسین؛ لیمن، الیور (۱۳۸۶). تاریخ فلسفه اسلامی، ج۱، ...
  • نمایش کامل مراجع