اثر میزان بذر و فاصله ردیف بر عملکرد بذر و اجزای عملکرد یونجه رقم بغدادی (Medicago sativa L. var. Baghdadi)

به منظور بررسی تاثیر فاصله بین ردیف و میزان بذر بر میزان عملکرد بذر و عملکرد بیولوژیک یونجه رقم بغدادی، آزمایشی طی سه سال زراعی (۱۳۸۷-۱۳۸۵) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام گرفت. تیمار اصلی شامل ۳ سطح فاصله بین ردیف (۵۰، ۶۰ و ۷۰ سانتی متر) و تیمار فرعی شامل ۵ سطح میزان بذر (۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سال بر تمامی صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. همچنین اثر فاصله بین ردیف بر تمامی صفات به غیر از تعداد غلاف در گل آذین در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. تیمار میزان بذر فقط بر صفات تعداد گل آذین در مترمربع، عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. با افزایش فاصله های بین ردیف، تعداد گل آذین در مترمربع، عملکرد بذر و عملکرد بیولوژیک کاهش یافت. سطوح مختلف میزان بذر مشخص نمود که این تیمار بر تعداد غلاف در گل آذین، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه اثر معنی داری نداشت. اثر متقابل تیمارهای آزمایش بر هیچ یک از صفات معنی دار نگردید. بیشترین و کمترین عملکرد بذر در فاصله ردیف های ۵۰ و ۷۰ سانتیمتر (به ترتیب به ۷/۶۵۶ و ۴/۵۵۵ کیلوگرم در هکتار) و همچنین بیشترین و کمترین عملکرد بیولوژیک در فاصله ردیف های ۵۰ و ۷۰ سانتیمتر (به ترتیب به ۵۴۴۷ و ۴۱۱۳کیلوگرم در هکتار) بود که در تیمار ۱۵ کیلوگرم بذر در هکتار بدست آمد. بیشترین تعداد گل آذین در مترمربع در فاصله ردیف ۵۰ سانتی متر بدست آمد. به نظر می رسد که میزان بذر تا ۱۵ کیلوگرم در هکتار از طریق افزایش تعداد غلاف، وزن دانه و شاخص برداشت زمینه دستیابی به تولید بیشتر بذر در یونجه رقم بغدادی را فراهم می کند.