بررسی فرم و محتوا در نقاشی های سردر حمام گنجعلیخان بر اساس آرای پانوفسکی

مجموعه گنجعلی خان در کرمان از یادگارهای دوره صفویه و شامل میدان وسیعی است که به سرای گنجعلی خان مشهور است. دور تا دور این میدان بناهایی مانند کاروانسرا، مسجد، حمام، آب انبار و ضراب خانه در چهارگوشه میدان قرار گرفته است و بازار در اطراف این میدان دور تا دور آن را در برگرفته است. هر یک از بخش های این مجموعه به نوبه خود اثری ارزشمند از معماری دوره صفوی محسوب می گردند. در حمام گنجعلیخان آثار قابل توجهی از نقاشی روی گچ دیده می شود و مانند نقاشی های سقف چهار سوق بازار کرمان و سردر حمام دارای نقاشی های عامیانه است. در نقاشی های دیواری حمام گنجعلیخان، نقاش، صحنه های اسطوره ای و خیالی، داستانهای ادبی و عاشقانه، رویدادهای واقعی زندگی مردم کوچه بازار، پهلوانان، موجودات خیر و شر را به صورت نمادین و عامیانه نقش زده است و سعی نموده تا فرهنگ عامه را که به صورت شفاهی در حمام ها و دیگر نقاط عمومی شهر نقل می شده است را به خوبی به تصویر بکشد. روش استفاده شده در این مقاله توصیفی و تاریخی است. یافته ها حکایت از آن دارد که این نقاشی های دیواری، حالتی روایت گونه دارد و از داستان های عامیانه و ادبیات عامیانه ایران بهره برده است .