بررسی، تحلیل و بازخوانی اسناد مالی در عصر قاجار، مطالعه موردی: (کتابچه جمع و خرج همدان و قراگوزلو)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 159

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NOSK-1-1_006

تاریخ نمایه سازی: 25 تیر 1401

چکیده مقاله:

این پژوهش، به بررسی یکی از کتابچه های مالی در دوره قاجاریه می پردازد. هدف از این پژوهش استنساخ و بازخوانی کتابچه، بررسی محتوایی و تحلیل آماری آن، ترسیم اقتصاد محلی و نیز تعیین الگوی تهیه شده این سند می باشد. روش پژوهش در این تحقیق، توصیفی-تحلیلی و با رویکرد مطالعه اسناد است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که این اسناد در دوره قاجار بر اساس اصول و چارچوب دیوانی و فن استیفا تهیه می شده و محتوای این کتابچه نشان می دهد که بیشتر سنگینی مالیات بر عهده مردمان، از جمله روستاییان بود. این در حالی بود که اکثر این درآمدها، نه تنها برای حکومت مرکزی فرستاده نمی شد، بلکه عمده آن، صرف هزینه های اضافی می شد و هزینه کمی هم صرف آبادانی ایالت می گردید. همچنین با بازخوانی این کتابچه، می توان به شیوه حکمرانی عبدالله علاءالملک در همدان و نیز ترسیم و تبیین بخش کوچکی از تاریخ اقتصادی-اجتماعی دوره قاجار، در ایالت همدان پی برد، به مصداق مشت نمونه خروار، گویای نسبی وضعیت مالی بقیه ایالات ایران هم هست.

کلیدواژه ها:

اسناد و متون مالی ، سیاق ، کتابچه جمع و خرج همدان و قراگوزلو ، عبدالله ، علاءالملک

نویسندگان

حسن زندیه

عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران

احمد دستوان

گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ایران/ تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • نسخه خطیمحمد مهدی بن حاج محمد رضا، علم سیاق. کمام، ...
  • اسنادکتابچه جمع و خرج مفاصاحساب ایت ئیل ۱۳۰۵ همدان و ...
  • کتابچه مفاصا حساب جمع و خرج مفاصا حساب سیچقان ئیل ...
  • کتابچه مفاصا حساب جمع و خرج همدان و قراگزلو، کتابخانه ...
  • آملی، محمد بن محمود شمس الدین، نفایس الفنون فی عرایس ...
  • افشار، ایرج، کاغذ در زندگی و فرهنگ ایرانی، تهران، مرکز ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، مرآه البلدان، ج ۴، به تصحیح و ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، المآثر و الآثر، ج ۱، به کوشش ...
  • اولیویه، گیوم آنتوان، تاریخ اجتماعی سفرنامه اولیویه اقتصادی ایران ...
  • باستانی پاریزی، محمد ابراهیم، تلاش آزادی، تهران، جاویدان، ۱۳۵۵ ...
  • بروکشن، هاینریش، سفری به دربار سلطان صاحبقران، ج ۱ و ...
  • پولاک، یاکوب ادوارد، سفرنامه پولاک: ایران و ایرانیان، ترجمه کیکاووس ...
  • پورشافعی، مجید، اقتصاد کوچه، گزارش پول ملی ایران، هزینه های ...
  • تاوارنیه، ژان باتیست، سفرنامه تاوارنیه، ترجمه ابوتراب نوری، با تجدیدنظر ...
  • جکسن، ابراهام ویلیام، سفرنامه جکسن، ترجمه منوچهر امیری، فریدون بدره ...
  • جمالزاده، محمدعلی، گنج شایگان، تهران، کتاب تهران، ۱۳۶۲ ...
  • خلاصه السیاق (سنگی)، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره ...
  • رضایی، امید، درآمدی بر اسناد شرعی دوره قاجار، تهران، پژوهشگاه ...
  • روستایی، محسن، ادبیات تاریخی و دیوان سالاری ایران، عهد مغول ...
  • سیفی قمی تفرشی، مرتضی، نظم و نظمیه در دوره قاجاریه، ...
  • شهبازی فراهانی، داریوش، تاریخ سکه در دوران قاجاریه، چاپ اول، ...
  • صفی نژاد، جواد، کوششی در آموزش خط سیاق، جواد صفی ...
  • فروغی اصفهانی، محمد مهدی، فروغستان، به کوشش ایرج افشار، تهران، ...
  • فلور، ویلم، اوزان و مقیاس ها در عصر قاجار، مترجم ...
  • عیسوی، چارلز، تاریخ اقتصادی ایران (عصر قاجار، ۱۳۳۲-۱۲۱۵ق)، ترجمه یعقوب ...
  • کرزن، جورج ناتانیل، ایران و قضیه ایران، ترجمه غلامعلی وحید ...
  • گرمرودی، میرزا فتاح، کتاب روزنامه موسوم به چهار فصل (سفرنامه ...
  • گروته، هوگو، سفرنامه گروته، ترجمه مجید جلیلوند، تهران، مرکز، ۱۳۶۹ ...
  • مالکم، سر جان، تاریخ ایران، ترجمه امیر اسماعیل حیرت، ج ...
  • مایل هروی، نجیب، تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی نسخه ...
  • مستوفی، عبدالله، شرح حال زندگانی من، تهران، زوار، بی تا ...
  • مصدق، محمد، خاطرات و تاملات دکتر محمد مصدق، تهران، علمی، ...
  • ملازاده، کاظم، محمدی، مریم، دایره المعارف بناهای تاریخی ایران در ...
  • موریه، جیمز، سفرنامه جیمز موریه، سفر دوم، ترجمه ابوالقاسم سری، ...
  • میراحمدی، مریم، نظام حکومت ایران در دوره اسلامی (پژوهشی در ...
  • نظام السلطنه مافی، حسینقلی، خاطرات و اسناد حسین قلی خان ...
  • ورهرام، غلامرضا، نظام سیاسی و سازمان های اجتماعی ایران در ...
  • ویشارد، جان. جی، بیست سال در ایران، ترجمه علی پیرنیا، ...
  • مقالاتجمالو محمد و مصطفی ابراهیمی، «بررسی و بازخوانی کتابچه جمع ...
  • همان و مریم صدیقی، «بازخوانی کتابچه جمع و خرج غله ...
  • دهلوی، نظامعلی، «سازمان دیوانی و تحول آن در دوره قاجار ...
  • روستایی، محسن، «بازخوانی کتابچه جمع و خرج حکومتی ظل السلطان ...
  • روستایی محسن و اسدالله عبدلی آشتیانی، «بازخوانی کتابچه جمع و ...
  • کاظم بیگی، محمد علی و سید مصطفی حسینی، «مالیات و ...
  • کورکیس عواد، «ساخت کاغذ در دوره تمدن اسلامی»، مجله یادگار، ...
  • عبدلی آشتیانی، اسدالله، «کتابچه خالصه جات انبار ذخیره به خط ...
  • همان، «کتابچه مواجب و سیورسات اطباء و جراحان فوج ظل ...
  • پایان نامهشرفی صفا، حبیب، «اوضاع سیاسی، اجتماعی و مذهبی همدان ...
  • نمایش کامل مراجع