مطالعه شیوه قلم گذاری درآثارچلیپای میرعلی هروی برپایه حسن تشکیل مفردات

میرعلی کاتب هروی بزرگترین استاد نستعلیق در نیمه نخست سده دهم است وی حدود ۰۷۸ ه.ق در هرات زادهشد و در ایام جوانی به دربار سلطان حسین بایقرا راه یافت و در کتابت خانه سلطانعلی مشهدی در کنار هنرمندان دیگرمشغول به کار شد. پس از درگذشت سلطان حسین بایقرا میرعلی به مشهد سفر کرد تا این که از سال ۹۱۹ ه.ق که شاهاسماعیل صفوی هرات را فتح کرد، وی در حمایت کریم الدین حبیب الله ساوجی زندگی گذرانید، میرعلی هروی پس از آندر دوره سام میرزا صفوی)برادر شاه تهماسب( نیز در همین شهر میزیسته است. در این مقاله علاوه بر شناخت مبانی واصول خوشنویسی خط نستعلیق و بررسی تحول خوشنویسی در دوره تیموری ، به استخراج و تعیین اصول و قواعد حاکمبر خط میرعلی هروی و به تبع آن خط نستعلیق پرداخته شده است ؛ هدف اصلی این پژوهش مطالعه شیوه قلمگذاری آثارمیرعلی هروی بر پایه حسن تشکیل مفردات است در راستای هدف سوالهای تحقیق بدین شرح است: ۱ اصول و نسبت از -قواعد حسن تشکیل در آثار میرعلی هروی چگونه رعایت شده است؟ ۲ نحوه قلم گذاری نقطه و مفردات در آثار میرعلی هروی چگونه است؟ روش تحقیق این مقاله توصیفی تحلیلی بوده و از نوع تحقیقات کاربردی و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت آماری، اندازه گیری رایانه ای، کتابخانه ای و همچنین بر اساس مشاهده و بررسی بصری یافته های شخصینگارندگان استوار است. نتایج بررسیهای پژوهش نشان میدهد ارائه ضعف و قو تها در اجرای حروف نزدیک بوده و همینامر موجب ایجاد تناسب بیشتری در خطوط شده است. بررسی نمونه آثار میرعلی نشانگر آن است که ابعاد و اندازه حرفهاتوازن خوبی دارند و صافی حرکت قلم چشمگیر است. باید این نکته را هم متذکر شد که برخی از این ویژگیها همچونقلم گذاری)زاویه نوشتن هر حرف(، در طول زندگی هنرمند خوشنویس به ندرت تغییر محسوسی پیدا میکند درحالیکهکیفیت خوشنویسی در سالهای مختلف همراه با فرازوفرود خواهد بود.