بررسی تاثیر تغییرات جغرافیایی بر تحولات نظامی ایران عصر غزنوی-سلجوقی با تکیه بر حوادث جوی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 197

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HSW-5-4_005

تاریخ نمایه سازی: 3 مرداد 1401

چکیده مقاله:

چکیدهجغرافیا به عنوان بستر تحولات و تاریخ به عنوان زمان آن از دیرباز با هم تعامل دو سویه داشته و به عنوان مکملی در سیر تحولات تاریخی مطرح بوده اند. اگر جنگ را به عنوان یک عامل تعیین کننده در سیر تحولات بشری بدانیم، عامل جغرافیا بدان جهت که سهمی بسزا در سرنوشت جنگ ها داشته­اند، شایسته توجه است. در همین راستا از مهم ترین عوامل تاثیرگذار جغرافیایی در نبردها، تغییرات جوی بوده است. تحولات جوی بر روی زمان وقوع، نوع سازماندهی قوا، فرآیند و از همه مهم تر بر نتیجه برخی از نبردها اثر می نهاد؛ بنابراین هرگونه پژوهشی بدون توجه به نقش جغرافیا در پیروزی­ها و شکست­ها ناکافی و نارسا خواهد بود. لذا پژوهش حاضر با روش توصیفی–تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش بنیادین است که حوادث جوی چه تاثیری بر تحولات نظامی ایران عصر غزنوی-سلجوقی داشته است؟ یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که تاثیر حوادث جوی بر تحولات نظامی ایران و سرنوشت جنگ های عصر غزنوی و سلجوقی نقشی تعیین کننده داشته که از مهم ترین آنها می توان به مواردی چون: تاثیر آب وهوا بر کارکرد تسلیحات و قوای جنگی، نقش برف و سرما در تلفات نیروها و تغییر در سیاست جنگی، تاثیر گرمای هوا و تشنگی در تحلیل قوای سپاهیان، تاثیرات نظامی باران و سیل در زمین­گیر شدن لشگریان و کارکرد پدیده های جوی در بازتولید خرافات و...اشاره کرد.

نویسندگان

حسین عزیززاده آرائی

کارشناسی ارشد تاریخ

امامعلی شعبانی

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه مازندران

رضا شجری قاسم خیلی

گروه آموزشی تاریخ دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن اثیر، عزالدین علی، (۱۳۷۱)، الکامل، ج۲۲، ترجمه ابوالقاسم حالت ...
  • ، (بی تا)، الکامل تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ج۱۹-۲۰ ...
  • ، (۱۳۵۱)، تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ج۱۵و۱۶، ترجمه ...
  • ابن اسفندیار، محمدبن حسن، (۱۳۶۶)، تاریخ طبرستان، تهران: امیرکبیر ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد (۱۳۶۳)، العبر تاریخ ابن خلدون، ...
  • ابن خلکان، شمس الدین احمدبن محمد (۱۳۸۱)، منظر الانسان (ترجمه ...
  • ابن العبری، غریغوریوس ابوالفرج اهرون، (۱۳۶۴)، ترجمه تاریخ مختصر الدول، ...
  • اسلامی (ساروی)، حسین (۱۳۹۰)، مازندران در تاریخ، ج۱، ساری: شلفین ...
  • باسورث، ادموند کلیفورد (۱۳۷۱)، «تاریخ سیاسی و دودمانی ایران (۳۹۰-۶۱۴/۱۰۰۰-۱۲۱۷)» ...
  • ، (۱۳۷۸)، تاریخ غزنویان، ترجمه حسن انوشه، تهران: امیرکبیر ...
  • بنداری اصفهانی، فتح بن علی (۲۵۳۶)، تاریخ سلسله سلجوقی «زبده ...
  • بیرونی، ابوریحان (۱۳۸۶)، آثار الباقیه، ترجمه اکبر سرشت دانا، تهران: ...
  • بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین (۱۳۵۶)، تاریخ بیهقی، به کوشش ...
  • جرفاذقانی، ابوالشرف ناصح بن ظفر (۱۳۴۵)، ترجمه تاریخ یمینی، تصحیح ...
  • جوزجانی، منهاج سراج (۱۳۶۳)، طبقات ناصری، تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران: ...
  • حسینی، صدرالدین علی بن ناصر (۱۳۸۰)، زبده التواریخ: اخبار امراء ...
  • حسینی یزدی، محمد بن نظام (۱۳۸۸)، العراضه الحکایه السلجوقیه، به ...
  • حلمی، احمد کمال الدین (۱۳۹۰)، دولت سلجوقیان، ترجمه عبدالله ناصری ...
  • خلیلی، خلیل الله (۱۳۸۷)، سلطنت غزنویان، کابل: انتشارات امیری ...
  • راوندی، محمد بن علی بن سلیمان، (۱۳۶۴)، راحه الصدور و ...
  • رجبی، پرویز (۱۳۹۱)، سده های گمشده، ج۴، تهران: پژواک کیوان ...
  • قزوینی رازی، عبدالجلیل (۱۳۵۸)، نقض، به تصحیح میرجلال الدین محدث، ...
  • قفطی، ابوالحسن عی بن یوسف (۱۳۷۱)، تاریخ الحکماء، به کوشش ...
  • گردیزی، ابوسعید عبدالحی (۱۳۶۳)، تاریخ گردیزی، به تصحیح عبدالحی حبیبی، ...
  • مرعشی، ظهیرالدین (۱۳۶۸)، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، به ...
  • مستوفی، حمدالله بن ابی بکر (۱۳۶۴)، تاریخ گزیده، باهتمام عبدالحسین ...
  • مقدسی، ابوعبدالله محمد (۱۳۶۱)، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، ج۱، ...
  • میرخواند، محمد بن خاوندشاه (۱۳۸۰)، تاریخ روضه الصفا، ج۸، به ...
  • نیشابوری، ظهیرالدین، (۱۳۳۲)، سلجوقنامه، تهران: کلاله خاور ...
  • همدانی، رشید الدین فضل الله، (۱۳۶۲)، جامع التواریخ، ج۱، تصحیح ...
  • نمایش کامل مراجع