مقایسه و ارزیابی نقش دانشمندان ایرانی و عرب در بیت الحکمه و تاثیر آنان بر تمدن اسلامی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 307

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSKH-12-27_005

تاریخ نمایه سازی: 5 مرداد 1401

چکیده مقاله:

بیت الحکمه (خانه دانش)، نخستین بنیاد علمی تمدن اسلامی، در زمان هارون الرشید (حک: ۱۷۰۱۹۳ه.ق)، به منظور حفظ و نگهداری کتب پیشنیان ایجاد شد؛ زیرا عنایت و توجه خلفای عباسی و بزرگان دربار به دانشمندان و مترجمان، موجب شد که کار ترجمه و تدوین کتب فزونی یابد. از سویی، با ایجاد کارگاه کاغذسازی در بغداد به همت خاندان برمکی، کار تصنیف و رونویسی از کتاب ها از سوی وراقان و نساخان افزایش یافت. این مرکز علمی، به واسطه شرایط زمینه ساز عصر عباسی و وجود حامیان، به اوج شکوفایی رسید. حال، سوال اصلی آن است که نخبگان و دانشمندان ایرانی و عرب در بیت الحکمه، در چه سمتی و به چه فعالیت های علمی اشتغال داشته اند؟ و این فعالیت ها تا چه حد در پیشبرد و اعتلای تمدن اسلامی موثر بوده؟ و کدام یک در این زمینه نقش و تاثیر بیشتری داشته اند؟ فرضیه پژوهش، این است که ایرانیان مرتبط با بیت الحکمه، چه در قالب خدمات اجرایی و چه در مقام تحقیق و ترجمه کتب، در رشد و تعالی تمدن اسلامی موثر بوده اند و در مقایسه با اعراب نقش فعال تری داشته اند. بنابراین، در این پژوهش سعی شده ضمن معرفی فعالیت های کارکنان بیت الحکمه، نقش دانشمندان ایرانی و عرب مرتبط با این مرکز علمی در پیشبرد و اعتلای تمدن اسلامی، مورد بحث و بررسی و مقایسه قرار گیرد.

نویسندگان

پروین اصغری

دکترای تاریخ اسلام

مجتبی کریمیان

کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، مربی گروه علوم انسانی دانشگاه حضرت امیرالمومنین(ع)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرام، احمد و نائینی و دانش پژوه و دیگران، یادنامه ...
  • ابن العبری، غریغوریوس ابوالفرج اهرون، تاریخ مختصر الدول، ترجمه محمدعلی ...
  • ابن جلجل، سلیمان، طبقات الاطباء و الحکماء، ترجمه محمدکاظم امام، ...
  • ابن خلکان، شمس الدین احمد، وفیات الاعیان و ابناء الزمان، ...
  • ابن ندیم، محمدبن اسحاق، الفهرست، ترجمه محمدرضا تجدد، تهران: نشر ...
  • امین، احمد، پرتو اسلام (ضحی الاسلام)، ترجمه عباس خلیلی، تهران: ...
  • اولیری، دلیسی، انتقال علوم یونانی به عالم اسلام، ترجمه احمدآرام، ...
  • پیگولوسیکا و دیگران، تاریخ ایران، ترجمه کریم کشاورز، تهران: نشر ...
  • حتی، فیلیپ، تاریخ عرب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، بی جا: نشرآگاه، ...
  • حکیمی، محمدرضا، دانش مسلمین، بی جا: نشر فرهنگ اسلامی، بی ...
  • حلبی، علی اصغر، تاریخ تمدن اسلامی، تهران: نشر اساطیر، چاپ ...
  • دورانت، ویل، تاریخ تمدن، کتاب چهارم؛ عصر ایمان، بخش دوم: ...
  • زرین کوب، عبدالحسین، تاریخ ایران بعد از اسلام، تهران: نشر ...
  • سارتون، جورج، مقدمه ای بر تاریخ علم، ترجمه غلامحسین صدری ...
  • سجادی، سیدصادق، تاریخ برمکیان، تهران: نشر بنیاد موقوفات محمود افشار، ...
  • سزگین، فواد، گفتارهایی پیرامون تاریخ علوم عربی و اسلامی، مشهد: ...
  • صفا، ذبیح الله، تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی تا ...
  • ، دورنمایی از فرهنگ ایرانی و اثر جهانی آن، تهران: ...
  • صفدی، صلاح الدین ایبک ، الوافی بالوفیات، بیروت: دارالصادر، الطبعه ...
  • ضیف، شوقی، العصر الاول العباسی (التاریخ الادب العربی)، مصر: دارالمعارف، ...
  • فاخوری، حنا و خلیل البحر، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه عبدالمحمد ...
  • فخری، ماجد، سیر فلسفه در جهان اسلام، ترجمه اسماعیل سعادت ...
  • فروخ، عمر، تاریخ العلوم عند العرب، بیروت: نشر دارالعلم للملایین، ...
  • قفطی، جمال الدین، تاریخ الحکماء، بهمن دارائی، تهران: نشر دانشگاه ...
  • کرامتی، یونس و دیگران، تاریخ فرهنگ و هنر، زیر نظر ...
  • کرامتی، یونس، کارنامه ایرانیان، تهران: نشر موسسه فرهنگی اهل قلم، ...
  • کوربن، هانری، تاریخفلسفه اسلامی، ترجمه اسدالله مبشری، تهران: نشر امیرکبیر، ...
  • کورزین، فیلیس، امپراطوری اسلامی، ترجمه مهدی حقیقت خواه، تهران: نشر ...
  • گوتاس، دیمیتری، تفکر یونانی؛ فرهنگ عربی، ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی، ...
  • گوهرین، سید صادق، حجه الحق ابوعلی سینا، تهران: نشر وزارت ...
  • لوکاس، هنری، تاریخ تمدن از کهن ترین روزگار تا سده ...
  • محمدی ملایری، محمد، تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال ...
  • ممتحن، حسینعلی، راز بقای تمدن و فرهنگ ایران، تهران: نشر ...
  • ، نهضت شعوبیه جنبش ملی ایرانیان در برابر خلافت اموی ...
  • میکل، آندره و هانری لوران، اسلام و تمدن اسلامی، ترجمه ...
  • نجم آبادی، محمود، تاریخ طب در ایران (پس از اسلام)، ...
  • هال، هلزی و لوییس ویلیام، تاریخ و فلسفه علم، ترجمه ...
  • همایی، جلال الدین، تاریخ علوم اسلامی، تهران: نشر هما، چاپ ...
  • هونکه، زیگرید، فرهنگ اسلام دراروپا، ترجمه مرتضی رهبانی، بی جا: ...
  • یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء و طبقات الادبا، ...
  • نمایش کامل مراجع