روش شناسی تاریخ نگاری مسعودی در کتاب التنبیه و الاشراف

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 122

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSKH-10-24_004

تاریخ نمایه سازی: 5 مرداد 1401

چکیده مقاله:

هدف اصلی این نوشتار، بررسی روش شناسی تاریخ نگاری مسعودی در کتاب التنبیه و الاشراف است. این روش شناسی، ما را با یکی از الگوهای تاریخ نگاری که همانا ترکیب روش موضوعی با روش سال به سال(حولیات)، انتخاب روش مشاهده و تجربه مستقیم و اختصارنویسی در تاریخ نویسی است، آشنا می سازد. مسعودی، اولین مورخ اسلامی است که ظهور تفکر انتقادی را در تاریخ نگاری اسلامی بنیان نهاد. اصولا تاریخ نگاری مسلمانان تا قبل از ظهور او، از ضعف گفتمان انتقادی رنج می برد. نوع نگرش مسعودی به منابع تاریخ نگاری اش، در دو اثر ارزشمند و به جامانده از وی یعنی مروج الذهب و التنبیه و الاشراف، سرآغاز فصل جدیدی در تاریخ نگاری اسلامی شد و بعدها ابن خلدون، نه تنها به این روش، پای بند بود بلکه آن را به درجه اعلایی رساند. در نگارش کتاب التنبیه و الاشراف، اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی عصری که مسعودی در آن می زیست، تاثیرگذار بوده، اما شرط تام به شمار نیامده، در کنار این عامل، ذوق و قریحه نویسنده، و ذهن خلاق وی نیز، نقشی اساسی را داشته است.

نویسندگان

سارا زمانی رنجبر گرمرودی

دانشجوی دکترای رشته تاریخ اسلام- دانشگاه پیام نور قشم

سیدابوالفضل رضوی

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آیینه­وند، صادق(۱۳۷۲). پژوهش­هایی در تاریخ و ادب، تهران، اطلاعات ...
  • ابن­تغری بردی، جمال­ الدین ابی­المحاسن یوسف(۱۴۱۳-۱۴۲۸ه.ق). النجوم الزاهره فی ملوک ...
  • ابن­حزم، علی بن احمد (۱۴۰۳ه.ق=۱۹۸۳م). جمهره انساب العرب، لابی محمد ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد(۱۴۱۴ه.ق=۱۹۹۴م). مقدمه ابن خلدون، تصحیح و ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق(۱۴۱۶ه.ق-۱۹۹۶م). الفهرست، وضع فهارسه احمد شمس ...
  • الامین­الحسینی­العاملی، محسن(۱۳۷۰ ه.ق). اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف، ج ۹ و ...
  • ج ۱۳ الحموی، یاقوت بن عبدالله (۱۴۰۰ه.ق). معجم الادباء، بیروت، ...
  • [تالیف مجموعه فی الکتاب] (بی­تا). تراث الانسانیه، قاهره ، الشرکه ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷). لغت­نامه دهخدا، زیرنظر محمد معین، جعفرشهیدی، ...
  • دینوری، احمد بن داود (۱۳۷۱). اخبارالطوال، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، ...
  • روزنتال،فرانتس(۱۳۶۵). تاریخ­نگاری در اسلام، ترجمه اسدالله آزاد، مشهد، انتشارات آستان ...
  • سزگین، فواد (۱۳۷۹). تاریخ­نگارش­های عربی، ترجمه و تدوین و آماده ...
  • طوسی، محمدبن حسن (۱۳۸۳- ۱۳۸۹). تفسیرالتبیان، تحقیق و تصحیح احمد ...
  • قهپائی، عنایت الله بن علی(۱۳۸۴- ۱۳۸۷ه.ق). مجمع الرجال الحاوی لذکر ...
  • کراچکوفسکی، ایگناتی یولیانوویچ (۱۹۵۷م). تاریخ الادب الجغرافی العربی، عربه صلاح ...
  • کردعلی، محمد (۱۳۷۰ه.ق). کنوز الاجداد، دمشق، مطبعه الترقی ...
  • مدرس تبریزی، محمدعلی(۱۳۴۶). ریحانه الادب، تبریز، کتابفروشی­خیام ...
  • مسعودی، ابی الحسن علی بن الحسین بن علی (۱۳۵۷ه.ق- ۱۹۳۸م). ...
  • (۱۳۶۵). التنبیه و الاشراف، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، بنگاه ترجمه ...
  • (۱۳۸۴ه.ق). مروج الذهب و معادن الجوهر، به تحقیق محمد محیی ...
  • (۱۳۷۰). مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، ...
  • مصطفی، شاکر(۱۹۹۳). التاریخ العربی و المورخون: دراسه فی تطور علم ...
  • نصر، حسین(۱۳۸۶). علم و تمدن در اسلام، ترجمه احمد آرام، ...
  • وهیبه، عبدالفتاح محمد(۱۴۱۵ه.ق). جغرافیه المسعودی بین النظریه و الواقع: من ...
  • نمایش کامل مراجع