زن جدید به مثابه امر مدرن شهری در سینمای موج نوی پیشاانقلاب: مورد مطالعه، فیلم های آقای هالو (۱۳۴۹) و بلوچ (۱۳۵۱)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 244

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISIH-14-2_005

تاریخ نمایه سازی: 9 مرداد 1401

چکیده مقاله:

زن جدید ایرانی با آزادی های نسبی به خصوص در زمینه فعالیت های اجتماعی، در دوره پهلوی و در نتیجه فرایند مدرنیزاسیون، در سطح کلان شهرها ظاهر شد. اما این آزادی به مذاق مردان ایرانی، حتی قشر روشنفکر آنان خوش نیامد. برای مثال، سینمای موج نو به عنوان شکل روشنفکرانه سینمای ایران در آن زمان، کهنگاهی انتقادی نسبت به فرایند مدرنیزاسیون آمرانه شاه داشت و گاهی حتی رویکردی تجددستیزانه نشان می داد و عموما با بازنمایی فریبایی ظاهری و پوچی باطنی زن جدید، و ارائه تصویری از وی به مثابه مظهر سبک زندگی جدید و نماد زوال فرهنگ اصیل ایرانی، سعی در تقبیحش داشت. این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی نوشته شده است، بازنمایی زن جدید را در دو فیلم آقای هالو و بلوچ، متعلق به سینمای موج نوی ایران،بررسی، و نتیجه گیری می کند زن جدید که همچون دیگر پدیده های زندگی مدرن باعث ازدست رفتن سیطره سابق مردان شده است، سینماگران را به تصویرکردن وی همچون کالای جذاب، سطحی و پرخطر کلان شهر مدرن مجاب می کند. او پدیده ای می شود که همراستا با دیگر پدیده های مدرن و حتی در راس و اهم آن ها، مردان و فرهنگ ایرانی را به قهقرا می کشاند. درواقع، این فیلم ها در قالب بومی گرایی و انتقاد از مدرنیزاسیون ناقص شاه، به تجددستیزی و دفاع از سنت های مردسالارانه و بازپس گیری کنترل ازدست رفته برمی خیزند. بازنمایی سینمایی جنسیت، اهمیت بسزایی در مطالعات جامعه شناختی هنر دارد و مقاله با بررسی نمایش زن جدید در سینمای دغدغه مند موج نو، به عمق مشکلات جنسیتی در جامعه ایران اشاره می کند.

نویسندگان

جواد نعمت اللهی

کارشناس ارشد سینما، دانشکده سینما تئاتر، دانشگاه هنر، تهران، ایران

علیرضا صیاد

استادیار سینما، گروه سینما، دانشکده سینما تئاتر، دانشگاه هنر، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اجلالی، پرویز (۱۳۹۵). دگرگونی اجتماعی و فیلم های سینمایی در ...
  • استریناتی، دومینیک (۱۳۸۰). مقدمه ای بر نظریه های فرهنگ عامه ...
  • دووینیو، ژان (۱۳۷۹). جامعه شناسی هنر(مترجم: مهدی سحابی). تهران، نشر ...
  • فکوهی، ناصر (۱۳۹۰). انسان شناسی شهری. تهران: نشر نی ...
  • فوران، جان (۱۳۷۷). مقاومت شکننده، تاریخ تحولات اجتماعی ایران از ...
  • کاوند، رضا؛ خواجه سروی، غلامرضا؛ و صمیم، رضا (۱۳۹۵). تیپ ...
  • کهون، لارنس (۱۳۹۹). متن هایی برگزیده از مدرنیسم تا پست ...
  • Benjamin, W. (۱۹۹۹). The Arcades Project (H. Eiland, & K. ...
  • Bohan, D. M. (۲۰۱۲). Gender as a destabilizing factor of ...
  • Bronfen, E. (۲۰۰۴). Femme Fatale - Negotiations of Tragic Desire. ...
  • Doane, M. A. (۱۹۹۱). Femme Fatales: Feminism, Film Theory, Psychoanalysis. ...
  • Dölling, I. (۲۰۰۳). The New Woman of the Weimar Republic, ...
  • Gunning, T. (۲۰۰۰). The Films of Fritz Lang: Allegories of ...
  • Habermas, J. (۱۹۹۰). The Philosophical Discourse of Modernity: Twelve Lectures ...
  • Lee, V. P. Y. (۲۰۰۵). The city seductress: Reimagining Shanghai ...
  • Mascelli, J. V. (۱۹۶۵). The Five Cs of Cinematography: Motion ...
  • Metz, C. (۱۹۷۴). Film language: a semiotics of the cinema ...
  • Petersen, V. R. (۲۰۰۱). Women and Modernity in Weimar Germany: ...
  • Petro, P. (۱۹۹۷). Perceptions of Difference: Woman as Spectator and ...
  • Shih, S. M. (۲۰۰۱). The Lure of the Modern: Writing ...
  • Stevens, S. E. (۲۰۰۳). Figuring Modernity: The New Woman and ...
  • Talattof, K. (۲۰۱۱). Modernity, Sexuality, and ideology in Iran. New ...
  • نمایش کامل مراجع