دوراهی حفاظت یا تغییر؟ در جستجوی راهکاری برای مانایی منظر مردمی در بافت تاریخی شهرهای سمنان و دامغان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 378

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TOC-3-9_002

تاریخ نمایه سازی: 12 مرداد 1401

چکیده مقاله:

منظر مردمی در اثر زیست جمعی و تعامل مشترک مردم با یکدیگر و محیط ایجاد می شود. بافت تاریخی شهرها، راویان هویت و تداعی گر گذشته شهر هستند و حفظ منظر مردمی آنها اهمیت دوچندان دارد. اتخاذ رویکرد مناسب در رابطه با منظر مردمی بافت تاریخی شهرها، مشروط به برقراری تعادل میان حفظ آثار ارزشمند گذشته در محیط و همگام بودن ابعاد مختلف کالبدی، معنایی و عملکردی آن با نیاز های شهروندان و جامعه شهری معاصر است. حفظ منظر مردمی بافت تاریخی شهرهایی نظیر سمنان و دامغان با چالش هایی مواجه است؛ مدیریت شهری در مواردی به سوی رویکردی حفاظتی و نمایشی با اولویت بخشی به کالبد محیط حرکت کرده و در مواردی دیگر برای تخصیص فضا به جامعه معاصر، به تجهیز کالبدی و عملکردی بدون شناخت کافی نسبت به معنای فضا، زمینه و نیازهای مخاطبین مبادرت می ورزد. هدف از این نوشتار بررسی ابعاد مختلف مفهوم منظر مردمی و چگونگی تحول مناظر مردمی مربوط به گذشته در بافت تاریخی شهرهای سمنان و دامغان به گونه ای است که با درنظرگیری تاثیر عوامل مختلف، امکان اتخاذ رویکردی مناسب برای تداوم منظر مردمی گذشته در متن زندگی امروز شهرها فراهم شود. منظر مردمی پدیده کلی و هم افزا از عملکرد، کالبد و معنا مطرح است که توجه به نقش کلیدی مردم برای استمرار آن در طول زمان ضرورت دارد. رویکرد یک جانبه و متمرکز بر بهسازی محیط و بدون ملاحظه ابعاد اجتماعی و فرهنگی، عدم ثبات ترکیب اجتماعی، کاهش تعهد و مشارکت مردمی و افول منظر مردمی را به همراه دارد. لزوم توجه به پیش شرط های اساسی چون اعتبار بخشی به قابلیت ها، معنای ذاتی و جوهره اختصاصی هر فضا، نیازهای جامعه معاصر، عوامل پشتیبانی کننده حضور افراد و نقش کلیدی مردم، تحقق منظر مردمی را به عنوان محصول تجربه پویای محیط توسط جامعه و دارایی جمعی با مالکیت گسترده ممکن می سازد که اشکالی از حفاظت فعال و مدیریت جمعی از طریق بازسازی رابطه با مکان ها، تاثیر مثبتی بر تداوم آن می گذارد. طرح ریزی فرایندی کل نگر، یکپارچه و چندوجهی برای افزایش دلبستگی شهروندان به مکان و رعایت تعادل در محافظت و مداخله در منظر نیز، به تداوم مناظر مردمی و به روزرسانی مداوم ارتباط و تفسیر کاربران از منظر کمک خواهد کرد.

نویسندگان

حمیده ابرقویی فرد

پژوهشگر دکتری، گروه معماری منظر، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.

پدرام صدفی کهنه شهری

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مهدی نصیریان

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

بهاره امینی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

مارال احمدی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

سجاد اکبرپور بازرگانی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قش مناظر آیینی در هویت بخشی به شهرهای ایرانی. باغ ...
  • ابرقویی فرد، حمیده؛ برومند، هدیه؛ طایفه حسینلو، اردلان؛ لطیفی، سید ...
  • ال هاشمی، ایدا. (۱۳۹۹). پیوند زیرساخت های آبی سنتی و ...
  • تیموری، محمود. (۱۳۹۳). تجربیات نوسازی معاصر از دید هویت شهری. ...
  • جهان آرای، اشکان. (۱۴۰۱). رنگ زندگی در بافت تاریخی سمنان. ...
  • خرم رویی، ریحانه؛ ماهان، امین و فرزین، احمد علی. (۱۳۹۸). ...
  • خرم رویی، ریحانه؛ پهلوان، پرتو؛ ظریف عسگری، الهه؛ صبوری، سمیه؛ ...
  • فلامکی، محمدمنصور. (۱۳۶۸). شهر ایرانی در تجربه جهانی. تهران: نشر ...
  • کرزن، جورج. (۱۳۴۹). ایران و قضیه ایران (ترجمه غلامعلی وحید ...
  • مجیدی، مریم؛ منصوری، سید امیر؛ صابرنژاد، ژاله و براتی، ناصر. ...
  • منصوری، سید امیر. (۱۳۸۹). منظر شهری: کنترل امر کیفی با ...
  • منصوری، سید امیر. (۱۳۹۷). منظر مردمی شهر. منظر،۱۰(۴۴)، ۳-۳. منصوری، مریم ...
  • موسوی، احمد. (۱۳۶۸). تاریخ شهر دامغان، بناها و شهر دامغان ...
  • میرشکرایی، محمد. (۱۳۸۲). انسان و آب در ایران. کتاب ماه ...
  • همتی، مرتضی؛ منصوری، سید امیر و براتی، ناصر. (۱۴۰۱). رسانه، ...
  • Cosgrove, D. E. (۱۹۸۴). Social formation and symbolic landscape. London; ...
  • Cosgrove, D., & Daniels, S. (Eds.). (۱۹۸۸). The iconography of ...
  • Cosgrove, D. E. (۱۹۹۲). Water, Engineering and Land-Scape: Water Control ...
  • Cosgrove, D. E. (۲۰۰۶). Modernity, community and the landscape idea. ...
  • Cosgrove, D. (۲۰۱۰). Social Formation and Symbolic Landscape. In R. ...
  • Harris, D. (۲۰۱۰). Self and Landscape. In R. DeLue. & ...
  • Lindström, K., Palang, H. & Kull, K. (۲۰۱۳). Semiotics of ...
  • Malpas, J. (Ed.). (۲۰۱۱). The Place of Landscape: Concepts, Contexts, ...
  • Relph, E. (۱۹۷۶). Place and Placelessness. London: Pion ...
  • Scannell, L. & Gifford, R. (۲۰۱۰). Defining place attachment: A ...
  • Schatzki, T, R. (۲۰۱۱). Landscapes as Temporalspatial Phenomena. In J. ...
  • Swaffield, S. R. (۲۰۰۶). Theory and critique in landscape architecture: ...
  • Tilley, C. (۲۰۰۶). Introduction: Identity, place, landscape and heritage. Journal ...
  • نمایش کامل مراجع