بررسی الگوی رفتاری عابران پیاده در یک فضای شهری نمونه موردی: میدان شهدا در تهران

فضای شهری همواره بستری برای تجلی الگوی رفتاری و میان کنش های ناشی از فعالیت های انسانی واجتماعی است. رابطه انسان و فضا در محیط و مقیاس های متفاوتی تبلور یافته و در ارتباط با سیر تحول جامعه و شهر گسترش می یابد. یکی از مهمترین جنبه های حضور انسانی در فضاهای شهری که سبب سرزندگی و پویایی این فضاها و نیز افزایش نقش اجتماعی آن ها می شود، حرکت در فضا است. امروزه انزواطلبی و کاهش تعامات اجتماعی یکی از مهمترین مشکلاتی است که زندگی اجتماعی سا کنان شهرها را تهدید می کند. از این رو، نیاز مردم به مکان هایی برای تعاملات اجتماعی و رفع نیازهای روانی به یکی از ملزومات زندگی شهری تبدیل شده است. با توجه به اینکه فضاهای عمومی در شهرها، کانون بیشترین ناهنجاری های رفتاری هستند و کمتر توانسته اند زمینه های مناسب را برای سازماندهی نیازها و الگوهای هنجاری و رفتاری مخاطبان خود فراهم آورند، طراحی یک راهبرد کارآمد مدیریت رفتار، از جمله مهمترین نیازهای برنامه ریزی و مدیریت شهری برای اینگونه فضاهاست. در این مقاله به تاثیر ویژگی های محیطی بر رفتار عبوری انسان در فضای شهری می پردازیم.  با نگاهی به عوامل موثر در رفتار محیطی، رابطه انسان و محیط، الگوی رفتاری انسان و طراحی و ویژگی های پیاده روها ضمن انتخاب یک فضای شهری (میدان شهدا) الگوی رفتاری استفاده کنندگان از این فضا مورد تحلیل واقع شده است. نتیجه حاصل از این پژوهش تاثیر بسیار بالای کیفیت کالبد، مبلمان موجود در فضا، تنوع کاربری های جاذب و... را بر الگوی رفتاری عابران پیاده به ما نشان داد. ساختار پژوهش مبتنی بر گردآوری اطلاعات، از شیوه کتابخانه ای (مقالات، کتاب ها، مجلات، پایان نامه ها و ...) و از شیوه میدانی (مشاهده و ضبط فیلم) استفاده شده است.