ظرفیت های قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران در حمایت از قربانیان نقض حقوق بین الملل بشردوستانه در جنگ یمن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 137

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-9-1_009

تاریخ نمایه سازی: 25 مرداد 1401

چکیده مقاله:

نظام حقوقی- سیاسی جمهوری اسلامی ایران که بر مبنای تلقی همگرایی مسلمانان جهان در قالب یک امت واحد شکل گرفته و به حکم قانون اساسی موظف شده است سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی قرار دهد، در عرصه سیاست خارجی، در پی دفاع از حقوق همه مسلمانان و حمایت از مبارزه حق­طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان می­باشد. قوه قضاییه نیز به عنوان یکی از ارکان عالی حاکمیتی در این نظام، متعهد به رعایت این اصول و سیاست­های کلی است. این مهم، به نحو شایسته­ای در سند تحول قضایی ابلاغی در سال ۱۳۹۹ نیز به عنوان حمایت حقوقی از جبهه مقاومت مورد تاکید قرار گرفته است. از این­رو، با توجه به مداخله نظامی دولت­های عربی تحت رهبری عربستان به کشور یمن و نقض حقوق مردم این کشور در اثر نادیده انگاشتن قواعد حقوق بشر و  بشردوستانه، سوال اساسی که پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخگویی به آن برآمده این است که قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران چگونه می­تواند در حمایت از مسلمانان این کشور به ایفای نقش بپردازد؟ نتیجه حاصل آن است که نقض فاحش قواعد حقوق بشر و بشردوستانه در کشور یمن، مصداق بارزی از جرایم جنگی است که پذیرش اصل صلاحیت جهانی در قانون مجازات اسلامی، قوه قضاییه را از ظرفیت محاکمه عاملان و آمران این جنایات برخوردار کرده است. با وجود این، استفاده از این ظرفیت مستلزم اصلاح و تصویب قوانین داخلی و نیز بهره­گیری از امکانات ساختاری در قوه قضاییه است.

کلیدواژه ها:

جنگ یمن ، حقوق بشردوستانه ، حمایت از مستضعفان جهان ، قوه قضاییه

نویسندگان

مصطفی فضائلی

دانشیار گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.

مهناز رشیدی

استادیار گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • جعفری، سید اصغر، ۱۳۹۸ش، «حمله نظامی عربستان به یمن از ...
  • حشمت، فهیمه، ۱۳۹۷ش، «واکاوی اقدامات نظامی ائتلاف به رهبری عربستان ...
  • شارق، زهرا سادات ، محمدی مطلق، علیرضا، ۱۳۹۵ش، «مسئولیت بین­المللی ...
  • ضیایی، سید یاسر، حکیمی­ها، سعید، ۱۳۹۵ش، شرایط حقوقی اعمال صلاحیت ...
  • ضیائی بیگدلی، محمدرضا، ۱۳۹۲ش، حقوق بین­الملل بشردوستانه، تهران، کتابخانه گنج ...
  • فروغی، فضل­الله، ۱۳۸۸ش، «منشا و ماهیت حقوقی اصل صلاحیت جهانی»، ...
  • فضائلی، مصطفی، ۱۳۹۵ش، «مداخله نظامی در یمن از منظر حقوق ...
  • کمیته ملی حقوق بشردوستانه، ۱۳۸۵ش، حقوق بین­الملل بشردوستانه ناظر بر ...
  • ممتاز، جمشید ، رنجبریان، امیرحسین، ۱۳۸۷ش، حقوق بین­­الملل بشردوستانه مخاصمه ...
  • میراحمدی، منصور ، احمدوند، ولی محمد، ۱۳۹۴ش، «هویت و مبانی ...
  • سامانه جامع نظرات شورای نگهبان، بی تا، «طرح نحوه رسیدگی ...
  • ICRC, (۲۰۱۹), “War in Yemen”, https://www.icrc.org/en/where-we-work/middle-east/yemen/war-yemen ...
  • Amnesty International, n.d. “Yemen ۲۰۲۱”, (۲۰۲۲): https://www.amnesty.org/en/location/middle-east-and-north-africa/yemen/report-yemen/ ...
  • Cluster Munition Coalition, n.d. “Use of Cluster Bombs in Yemen”: ...
  • Council on Foreign Relations, (۲۰۲۲), “Global Conflict Tracker”, (۲۰۲۲): https://www.cfr.org/global-conflict-tracker/conflict/war-yemen ...
  • Danish Refugee Council, “The Yemen Crisis”, ۲۰۲۱, https://drc.ngo/it-matters/feature-stories/۲۰۲۱/۳/the-yemen-crisis/ ...
  • ICRC (۱), n.d. “Military Necessity”, (۲۰۲۲): https://casebook.icrc.org/glossary/military-necessity ...
  • ICRC (۲), n.d. “Yemen, Humanitarian Impact of the Conflict”, (۲۰۲۲): ...
  • IHL Database, n.d. “Customary IHL”, (۲۰۲۲): https://ihl-databases.icrc.org/customary-ihl/eng/docs/v۱_rul_rule۱ ...
  • International Rescue Committee, (۲۰۲۲), “Crisis in Yemen: Protracted conflict pushes ...
  • Meron, Theodor, (۱۹۸۷), “The Geneva Conventions as Customary Law”, The ...
  • One World Nations Online, n.d, “History of Yemen”, (۲۰۲۲), https://www.nationsonline.org/oneworld/History/Yemen-history.htm ...
  • Oxfam International, (۲۰۲۲), “Escalating death, destitution and destruction as Yemeni ...
  • Qureshi, Waseem Ahmad, (۲۰۲۰), “The Crisis in Yemen: Armed Conflict ...
  • Relief Web, (۲۰۲۱), “Yemen: A Quarter of All Civilian Casualties ...
  • Reuters, (۲۰۱۵), “UPDATE ۴-Yemen president quits, throwing country deeper into ...
  • Robinson, Kali, (۲۰۲۲), “Yemen’s Tragedy: War, Stalemate, and Suffering”, Council ...
  • The Guardian, (۲۰۱۷), “Saudi Arabia still Barring Aid to Yemen ...
  • The Lawyer Portal, (۲۰۲۰), “How to Discuss the Yemen Crisis ...
  • UN NEWS, (۲۰۲۱), “UN Humanitarian Office Puts Yemen War Dead ...
  • UN Office of Disarmament Affairs, n.d. “The Convention on Certain ...
  • ۶۹th Session of the International Law Commission, (۲۰۱۷). UN Doc. ...
  • Convention (I) for the Amelioration of the Condition of the ...
  • Convention (II) for the Amelioration of the Condition of Wounded, ...
  • Convention (III) relative to the Treatment of Prisoners of War. ...
  • Convention (IV) relative to the Protection of Civilian Persons in ...
  • Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment ...
  • Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of ...
  • Customary IHL Database, Rule ۵۵, https://ihldatabases.icrc.org/customary-ihl/eng/docs/v۱_rul_rule۵۵ ...
  • Geneva Convention relative to the protection of civilian persons in ...
  • Human Rights Council, “Situation of human rights in Yemen, Including ...
  • ICJ, Arrest Warrant of ۱۱ April (۲۰۰۰) (Democratic Republic of ...
  • ICJ, Convention on the Prevention and Punishment of the Crime ...
  • ICJ, Questions relating to the Obligation to Prosecute or Extradite ...
  • ICTY, Prosecutor v. Dusko Tadic a/k/l “Dule”, Decision on the ...
  • ILC, Draft Articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful ...
  • Protocol Additional to the Geneva Conventions of ۱۲ August (۱۹۴۹), ...
  • Protocol Additional to the Geneva Conventions of ۱۲ August (۱۹۴۹), ...
  • Rome Statute of the International Criminal Court, (۱۹۹۸) ...
  • N. Sec. Council, Final Rep. of the Panel of Experts ...
  • N. Sec. Council, Final Rep. of the Panel of Experts ...
  • UN Charter, ۱۹۴۵ ...
  • UNTS, n.d. “Protocol Additional to the Geneva Conventions of ۱۲ ...
  • نمایش کامل مراجع