بررسی مبانی معرفت شناختی غزالی و ملاصدرا و دلالت های آن بر تربیت عقلانی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 196

فایل این مقاله در 38 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TARMF-1-2_006

تاریخ نمایه سازی: 26 مرداد 1401

چکیده مقاله:

هدف پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی بنیان های معرفت شناختی براساس دیدگاه های ابوحامد محمد غزالی و ملا صدرا و استنتاج مدلولات آن در حوزه تربیت عقلانی با تاکید بر هدف ها و روش های تربیتی آن است. نوع پژوهش کیفی و روش پژوهش تحلیلی، مقایسه ای و استنتاجی است. یافته ها نشان داد که این دو متفکر در پاره ای از مبانی معرفت شناختی دارای نقاط اشتراک و در برخی موارد اختلاف نظر داشتند. هدف های تربیت عقلانی براساس نقاط اشتراک عبارت بودند از: عقل به منزله امکان کسب معرفت برای همگان، عقل به مثابه منبع شناخت، طبیعت (آفریده های عالم) به مثابه منبع شناخت، قلب (دل) به مثابه منبع شناخت، تقویت حواس ظاهری (بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه)، تقویت حواس باطنی (خیالی)، رعایت سلسله مراتب (از ساده به پیچیده و انتزاعی) در امر آموزش و ارائه معارف و علوم، نیل به شناخت فرامفهومی (حقیقی) به مثابه هدفی از آموزش کلاسی ... . همچنین نقاط افتراق شامل این موارد است: حصول ماهیت اشیاء و تحقق صور در اذهان، تقدم معارف حسی بر معارف عقلی، آشنائی با سرگذشت و شرح حال پیشینیان، بصیرت افزایی، استکمال عقلی به کمک معارف و آموزه های دینی، ایجاد اتحاد بین عالم و معلوم، استمداد از منابع شرع مقدس (قرآن و روایات و سنت)، معیار قرار دادن منابع معارف دینی جهت محک محتوای آموزش، اهتمام در راستای معرفه النفس (خودشناسی) در روند آموزش... .

نویسندگان

محمد علائی

دانشجوی دکتری، فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، پردیس تحصیلات تکمیلی خودگردان دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

سعید بهشتی

استاد، گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

احمد سلحشوری

دانشیار، گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین (۱۳۷۰). منطق و معرفت در نظر غزالی. ...
  • اصلانی، یاسر (۱۳۹۱). تبیین الگوی تربیت عقلانی بر مبنای اندیشه ...
  • آقازاده، احمد (۱۳۷۷). تاریخ تحول دانش آموزش و پرورش ...
  • باقری، خسرو (۱۳۸۷). درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری ...
  • بختیار نصرآبادی، حسن علی؛ نوروزی، رضاعلی؛ رحمان پور، محمد (۱۳۸۶). ...
  • بهار نژاد، زکریا (۱۳۸۵). مقایسه شک امام محمد غزالی و ...
  • بهشتی، سعید (۱۳۷۹). روش های تربیت عقلانی در سخنان امام ...
  • بهشتی، سعید (۱۳۹۶). نظریه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی بر ...
  • ترکاشوند، فاطمه؛ توازیانی، زهره (۱۳۹۳). مقایسه دیدگاه بیکن و ملاصدرا ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۲). رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه. قم: ...
  • حافظ نیا، محمدرضا (۱۳۷۹). مقدمه ای بر روش تحقیق در ...
  • حسن زاده آملی، حسن (۱۳۸۱). انسان و قرآن. قم: انتشارات ...
  • حقیقت، لاله؛ صادقیان، فاطمه (۱۳۹۰). ارتباط وجود شناسی از منظر ...
  • خسروپناه، عبدالحسین؛ مومنی، حسام الدین (۱۳۹۸). بررسی و نقد منابع ...
  • خندق آبادی، حسین؛ اسلامی اردکانی، سید حسن (۱۳۹۶). بررسی دیدگاه ...
  • رشیدی، شیرین؛ بهشتی، سعید؛ کشاورز، سوسن؛ صالحی، اکبر (۱۳۹۶الف). ارائه ...
  • رشیدی، شیرین؛ بهشتی، سعید؛ کشاورز، سوسن؛ صالحی، اکبر (۱۳۹۶ب). تحلیل ...
  • رفیعی، بهروز (۱۳۸۱). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت ...
  • سخنور، محمد داود ( ۱۳۸۹). نقش عقل در معرفت دینی ...
  • شمس الدینی، مصطفی (۱۳۹۰). مبانی معرفت شناسی از دیدگاه امام ...
  • شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (۱۳۷۱). عرفان و عارف نمایان ...
  • شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (۱۳۸۳). ترجمه و تفسیر الشواهد ...
  • شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (۱۹۸۱م). الحکمه المتعالیهفی الاسفار العقلیه ...
  • عشوری، مریم (۱۳۹۱). بررسی تربیت عقلانی از دیدگاه شهید مطهری. ...
  • علیزاده، عبدالرضا و همکاران (۱۳۸۳). جامعه شناسی معرفت، جستاری در ...
  • غزالی، ابوحامد امام محمد (۱۳۶۱). کیمیای سعادت. تصحیح حسین خدیو ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۰۶ق). احیاء علوم الدین. تصحیح عبدالرحیم بن ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق/ الف). مجموعه رسائل الامام غزالی؛ المنقذ ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق/ ب). مجموعه رسائل الامام غزالی، میزان ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق/ پ). مجموعه رسائل الامام غزالی، مقاصد ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق/ ر). مجموعه رسائل الامام غزالی، روضه ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق/ ز). مجموعه رسائل الامام غزالی، مشکوه ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق/ت). مجموعه رسائل الامام غزالی، معارج القدس. ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق/ث). مجموعه رسائل الامام غزالی، معیار العلم. ...
  • غفاری قره باغ، احمد (۱۳۹۴). تبیین ادراک عقلی از دیدگاه ...
  • فاخوری، حنا؛ خلیل، جر (۱۳۸۱)، تاریخ فلسفه در جهان اسلام. ...
  • کاردان، علی محمد (۱۳۸۸). سیر آراء تربیتی در غرب. تهران: ...
  • گوتک، جرالد ال (۱۳۸۰). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی. ترجمه ...
  • محمودی بیات، ملیحه؛ شاکری زواردهی، روح الله (۱۳۹۳). ترابط عقل ...
  • مرزوقی، رحمت الله؛ صفری، یحیی (۱۳۸۶). مبانی و روش های ...
  • معلمی، حسن (۱۳۷۷). معرفت شناسی در فلسفه اسلامی. پایان نامه ...
  • ملکی، حسن (۱۳۷۹). تربیت عقلانی در نهج البلاغه و دلالت ...
  • ملکی، حسن؛ پورمحمودی، عارف (۱۳۹۴). تربیت عقلانی از منظر علامه ...
  • میر باقری، مرتضی؛ صفری کند سری، رضا (۱۳۸۷). ارزش شناخت ...
  • وفاییان، محمدحسین (۱۳۹۵). تبیین معرفت تشکیک بر پایه وجودانگاری معرفت ...
  • نمایش کامل مراجع