معرفی نقدها و نگارش ها پیرامون دائره المعارف لایدن در ایران

دایره المعارف لایدن به سر ویراستاری خانم جین دمن مک اولیف در قالب ۶ جلد و حدود هزار مقاله تنظیم شده است. چاپ آن از سال ۲۰۰۱ م از سوی انتشارات بریل شهر لیدن هلند آغاز شد و در سال ۲۰۰۶ م با چاپ جلد ششم پایان یافت. مدخل های لایدن چندین سال پس از نگارش به زبان فارسی ترجمه شدند. با توجه به این مهم که بیشتر نویسندگان این دائره المعارف غیر مسلمان هستند، برخی از مطالب صاحبان مدخل ها مورد تائید مسلمانان نیست. این امر موجب شده طی سال های مختلف با نقدهای زیادی روبرو شود که تاکنون بیش از ۶۰ مقاله در نقد این دایره ا لمعارف در ایران یافت شده است و در آینده تعداد آن بیشتر هم خواهد شد. افزون بر آن مذهب نویسندگان مسلمان لایدن، سنی است که موجب شده مدخل های لایدن براساس منابع اهل تسنن نوشته شود. این مقاله، به شمارش مقالات نقد شده بر لایدن در ایران پرداخته و ضمن توضیح اندکی پیرامون این مقالات، آن ها را معرفی می کند. هدف نگارنده بیان این مهم است که اگر سر ویراستار محترم در نگارش این دائره المعارف از پژوهش گران مهم اسلامی بهره می برد، با توجه به فراوانی آنان که مقاله به آن پرداخته است، خطاهای کمتری در آن رخ می داد. چرا که عمده اشکالات این دائره المعارف عدم تتبع جامع و کامل، آشنا نبودن به برخی منابع مهم، اکتفا کردن به منابع اهل سنت و کم توجهی به منابع شیعی و بهره نگرفتن از روایات اهل بیت پیامبر اکرم (ص) است. البته در مواردی نگارش مدخل با غرض و سوء نیت انجام شده است.