علل تقیه شیخ صفی الدین اردبیلی در تاسیس حکومت

شیخ صفی الدین اردبیلی موسس و پایه گذار سلسله صفویه شاگرد و مرید شیخ زاهد گیلانی که شکل گیری خانقاه آن ها مصادف با روزگار ایلخانان مغول و اوج اقتدار خانقاه آن ها در زمان غازان خان بود. ورود مغولان به این سرزمین و به دنبال آن ایجاد هرج و مرج، آشفتگی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در ایران منجر گردید که مردم همانند دوره های امویان و عباسیان دوباره به مذهب و در کنار آن به تصوف روی بیاورند چون تنها راه فرار و نجات از این مهلکه و قیود دست وپا گیر زندگی و تفکر درباره آنچه ازدست داده اند را در مذهب و تصوف می دانستند علاوه بر توجه مردم به خانقاه ها سلاطین، فرمانروایان و حکام مغولی نیز به دلیل ترس خرافی و همچنین به خاطر کسب قدرت و مشروعیت به طرفداری و حمایت از شیوخ و خانقاه آن ها پرداختند. در این میان خانقاه شیخ زاهد و بعد از وی جانشین او شیخ صفی بیشتر از دیگر خانقاه ها موردتوجه مردم و حکومت قرار گرفت. این عوامل موجب قدرت گیری مادی و معنوی شیخ صفی گردید و تمامی شرایط برای ایجاد یک حکومت در اختیار وی بود ولی در کنار این شرایط عواملی نیز مانع از این کار بود ولی شیخ با درایت و هوشیاری سیاسی که در طی این مسیر کسب کرده بود پایه های اولیه فکری تشکیلاتی حکومتی را پی ریزی کرد که بعد از دو قرن دولتی بانام وی در منطقه اردبیل به عنوان حکومتی ملی باسیاست های خاص تشکیل شد؛ که چندین سال بر اساس آن پی ریزی اولیه دوام آورد.