بررسی نظری مدل سازی آتش سوزی جنگل های شمال با تاکید براستان گیلان

جنگل ها مهم ترین منابع طبیعی و اکولوژیکی در زمین به شمار می آیند و کارکرد آنها نقش اساسی در حفظ تعادل در چرخه طبیعت دارند. علاوه بر این وجود جنگل مانع از وقوع بسیاری از عوامل طبیعی مانند وقوع سیلاب و رانش زمین می باشد. همچنین تاثیر جنگل در مبارزه با آلودگی هوا و تولید اکسیژن غیر قابل انکار می باشد. امروزه در خشکی ها پس از فعالیت های شهری و کشاورزی، آتش سوزی فراگیرترین عامل تخریب جنگل ها به شمار می رود. در سال های اخیر به واسطه خشکسالی های بی سابقه و مداوم و کاهش چشمگیر بارندگی در کشور بر میزان تعداد آتش سوزی های رخ داده در جنگل های کشور افزوده شده است. وقوع این رخداد تابع مکان و زمان خاصی نبوده و در همه فصول سال و در همه پوشش های جنگلی کشور، مدام جان و تن درختان را ذغال و خاکستر می کند. پارامتر های طبیعی و مصنوعی زیادی در وقوع آتش سوزی دخالت دارند که شناسایی و بررسی اثر این پارامترها و تهیه نقشه پتانسیل آتش سوزی و کاهش خسارات ناشی از آن بسیار مفید می باشد. تاکنون مطالعات مختلفی در رابطه با تهیه نقشه پهنه بندی خطر آتش سوزی جنگل ها انجام شده است که از روش تلفیق خطی وزن دار نقشه های معیار با یکدیگر جمع شده اند و نتایج مطلوبی حاصل گردیده است. در این پژوهش با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل های مکانی مورد نیاز، نسبت به پهنه بندی مناطق با ریسک بالای آتش سوزی جنگل های ۵ حوزه جنگلی استان گیلان اقدام شده است. از این رو در این تحقیق با توجه به اینکه عوامل مختلفی در آتش سوزی جنگل ها نقش دارند و میزان اهمیت هر کدام با دیگری متفاوت است، به بررسی روش وزن دهی AHP و چندین مدل همپوشانی لایه ها پرداخته و با تولید نقشه نهایی توسط این روش ها بهترین مدل به عنوان روش پیشنهادی ارائه می گردد. قابل ذکر است که در این مقاله منطقه مورد بررسی جنگل های حاشیه جنوب دریای خزر(جنگل های گیلان) می باشد که در مقایسه با سایر مناطق کشور پتانسیل بالایی برای وقوع آتش سوزی دارد و هر سال آتش سوزی های زیادی در این جنگل اتفاق می افتد.