تحلیلی بر ساختار زبانی غالب در گزیده ای از مثل ها و تعبیرهای کنایی فارسی

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 142

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LANG-3-5_005

تاریخ نمایه سازی: 15 شهریور 1401

چکیده مقاله:

نظر به این که، در غالب متون جامعه شناسی در حوزه فرهنگ، بر اهمیت زبان به عنوان کلیدی ترین عنصر نمادین غیر مادی فرهنگ تاکید شده است، بررسی ساختار کلامی مستتر در گزیده ای از مثل ها و تعبیر های کنایی فارسی به مثابه مطالعه ای در حوزه فرهنگ شفاهی توجیه می گردد. در مقاله حاضر، بررسی صورت بلاغی، نحوه خطاب، و شیوه بیان مثل ها و تعبیر های کنایی فارسی محور های اساسی مورد توجه درخصوص شناسایی ساختار زبانی در نظر گرفته شده است. روش تحقیق به کاررفته در پژوهشی که مقاله مزبور برگرفته از آن است کمی و شیوه گردآوری اطلاعات تحلیل محتوا است که یکی از متداول ترین شیوه ها در حوزه شناسایی هویت آثار ادبی است. این پژوهش از نوع اکتشافی است و فرضیه ای را به آزمون نمی گذارد. هدف این پژوهش، تمرکز بر بعد کلامی گزیده ای از مثل ها و تعبیر های کنایی است که در آثار مکتوب اندیشمندان مختلف گردآوری شده است؛ هرچند ممکن است امروزه برخی از این مثل ها دیگر به کار برده نشوند و با اصطلاحات دیگری جایگزین شده باشند. یافته های تحقیق، که ادعای تعمیم آن ها وجود ندارد، حاکی از آن است که صورت بلاغی تعبیر کنایی، نحوه خطاب غیر مستقیم به انسان، و شیوه بیان عاطفی بارزترین نمود ساختار کلامی در مثل ها و تعبیر های کنایی مورد بررسی اند. افزون بر این، مورد اخیر عاطفه گرایی فصل مشترک یافته های ساختار کلامی با یافته های این پژوهش در دو بعد دیگر آن، یعنی بعد ارزشی و بعد نگرشی است. این یافته را چنین می توان تعبیر کرد که تحلیل و فهم ساختار زبانی در متن فرهنگی و شرایط خاص اجتماعی، یعنی فضای گفتمانی سرشته در آن، تولید و دریافت می شود.

نویسندگان

ناهید موید حکمت

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسلامی ندوشن، محمدعلی (۱۳۷۱). «ایرانی کیست؟، ایران و ایرانیان در ...
  • افشار، ایرج (۱۳۶۹ - ۱۳۷۴). فهرست مقالات فارسی در زمینه ...
  • امینی، امیرقلی (۱۳۵۰). فرهنگ عوام، تهران: بی نا ...
  • آنتونی گیدنز (۱۳۷۳). جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر ...
  • انجوی شیرازی، ابوالقاسم (۱۳۵۷). تمثیل و مثل، تهران: امیرکبیر ...
  • ایزدی، علی محمد (۱۳۸۳). چرا عقب مانده ایم؟، جامعه شناسی ...
  • بارون، رابرت، دان بیرن، و نایلاب برنسکامب (۱۳۸۸). روان شناسی ...
  • برقعی قمی، یحیی (۱۳۵۱). کاووشی در امثال و حکم فارسی، ...
  • بیمن، ویلیام (۱۳۸۱). زبان، منزلت و قدرت در ایران، ترجمه ...
  • پرتوی آملی، مهدی (۱۳۷۸). ریشه های تاریخی امثال و حکم، ...
  • پورنامداریان، محمدتقی (۱۳۶۸). رمز و داستان های رمزی در ادب ...
  • جمال زاده، محمدعلی (۱۳۵۰). خلقیات ما ایرانیان، آلمان: نوید ...
  • چلبی، مسعود (۱۳۸۱). بررسی نظام شخصیت در ایران، تهران: موسسه ...
  • دبیر سیاقی، سیدمحمد (۱۳۵۸). گزیده امثال و حکم، تهران: فرهنگ ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۵۲). امثال و حکم، ج ۳، تهران: ...
  • ذوالفقاری، حسن (۱۳۸۷). «تفاوت کنایه و ضرب المثل»، پژوهش زبان ...
  • ریتزر، جورج (۱۳۷۴). نظریه های جامعه شناسی در دوران معاصر، ...
  • ساروخانی، باقر (۱۳۷۷). روش های تحقیق در علوم اجتماعی، ج ...
  • سهیلی، مهدی (۱۳۴۹). ضرب المثل های معروف ایران، تهران: اشراقی ...
  • شاملو، احمد (۱۳۶۱). کتاب کوچه، تهران: مازیار ...
  • شجاعی، حمید (۱۳۵۱). امثال شعر فارسی، تهران: گوتنبرگ ...
  • شهری، جعفر (۱۳۷۰). قند و نمک، تهران: اسماعیلیان ...
  • عضدانلو، حمید (۱۳۸۰). گفتمان و جامعه، تهران: نشر نی ...
  • عضدانلو، حمید (۱۳۸۸). آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه شناسی، تهران: ...
  • عفیفی، رحیم (۱۳۷۱). مثل ها و حکمت ها در آثار ...
  • فرکلاف، نورمن (۱۳۷۹). تحلیل انتقادی گفتمان، مترجمان: فاطمه شایسته پیران، ...
  • فوکو، میشل (۱۳۸۷). نظم گفتار، ترجمه باقر پرهام، تهران: آگه ...
  • فولر، گراهام (۱۳۷۳). قبله عالم، ژئوپلیتیک ایران، ترجمه عباس مخبر، ...
  • کاتوزیان، محمدعلی همایون (۱۳۸۴). دولت و جامعه در ایران، ترجمه ...
  • کریپندروف، کلوس (۱۳۷۸). تحلیل محتوا، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: رشد ...
  • کاشی، محمدجوادغلامرضا (۱۳۷۹). ذهنیت فرهنگی و نظام معانی در انتخابات ...
  • محمدی، بیوک و همکاران (۱۳۸۱). بررسی نقش عوامل فرهنگی موثر ...
  • موید حکمت، ناهید (۱۳۹۰). «درآمدی بر شناسایی نگرش های بارز ...
  • موید حکمت، ناهید (۱۳۸۶). «ارزش های بارز فرهنگی در مثل ...
  • نجفی، ابوالحسن (۱۳۸۷). فرهنگ فارسی عامیانه، ۲ ج، تهران: نیلوفر ...
  • هولستی، ال. آر. (۱۳۷۳). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و ...
  • وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (۱۳۸۱). ارزش ها و نگرش ...
  • ون دایک، تئون ای (۱۳۸۲). مطالعاتی در تحلیل گفتمان، مترجمان: ...
  • Calhoun, Craig & Donald Keller (۱۹۹۴). Sociology, ۶th ed, NY: ...
  • Hass. S. William (۱۹۶۶). Persian Psychology, NY: ams Iran ...
  • Lerner, Daniel (۱۹۶۴). The Passing of Traditinal Society, NY: free ...
  • Lerner, Daniel (۱۹۶۸). ‘Social aspects of Modernization’, International Encyclopedia of ...
  • Mccleland, David (۱۹۶۳). National Caracter and Economic Growt in Turkey ...
  • Ralston, David, David Holt, RobertTerpstra, & Yukai-cheng (۱۹۷۷). The Impact ...
  • Schwartz, Shaln H. & David Ralston (۱۹۹۲). Universals in the ...
  • Scott, John & Gordon Marshall (۲۰۰۵). A Dictionary of Sociology, ...
  • نمایش کامل مراجع