ارزیابی اثرات محیط زیستی(EIA) احداث شهرک صنعتی کاشان ۳ با استفاده از روش ماتریس پاستاکیا

چکیده: از جمله ابزارهای مدیریت محیط زیستی موجود ارزیابی اثرات محیط زیستی(EIA) میباشد که به حفاظت از محیط زیست همزمان با توسعه اقتصادی کمک می کند. شهرک صنعتی کاشان ۳، در بخش مرکزی شهرستان کاشان، شمال غربی استان اصفهان و کیلومتر ۵۲ شرق آزاد راه کاشان- قم جانمایی شده است. به منظور ارزیابی اثرات زیست محیطی شهرک صنعتی کاشان ۳ از روش ماتریس پاستاکیا یا ماتریس ارزیابی سریع اثرات استفاده شد. این ماتریس اثر فعالیت های پروژه در دو فاز ساختمانی و بهره برداری را بر محیط های مختلف فیزیکو-شیمیایی(PC)، بیولوژیکی-اکولوژیکی (BE)، اجتماعی-فرهنگی(SC)، و اقتصادی-عملیاتی(EO) بررسی میکند. امتیازهای منفی و مثبت محیط زیستی طرح (ES) در مرحله ساختمانی به ترتیب ۱۰۵۶- و ۴۹۸ و امتیازهای منفی و مثبت محیط زیستی طرح (ES) در مرحله بهره برداری به ترتیب ۷۶۹- و ۱۵۸۱ ارزیابی شد. مواد و روش ها: به منظور ارزیابی اثرات زیست محیطی شهرک صنعتی کاشان ۳ از روش ماتریس پاستاکیا یا ماتریس ارزیابی سریع اثرات استفاده شد و همچنین دو گزینه اجرای گزینه فنی و مهندسی و عدم اجرا مد نظر قرار گرفت. این ماتریس اثر فعالیت های پروژه در دو فاز ساختمانی و بهره برداری را بر محیط های مختلف فیزیکو-شیمیایی (PC)، بیولوژیکی-اکولوژیکی (BE)، اجتماعی-فرهنگی (SC)، و اقتصادی-عملیاتی (EO) بررسی میکند. ماتریس سریع ارزیابی اثرات ابزاری برای سازماندهی، تجزیه و تحلیل و نشان دادن نتایج حاصل از یک ارزیابی همه جانبه اثرات محیط زیستی است(Pastakia and Jensen, ۱۹۹۸). بحث و نتیجه گیری: آنالیز ماتریس پاستاکیا در این طرح نشانگر این است که بیشترین آثار منفی در مرحله ساختمانی بر محیط زیست وارد میشود. همچنین در مرحله بهره برداری نیز اثرات منفی محیط زیستی وجود دارند که نیاز است با توجه به نوع اثر و خصوصیات آندر طول زمان بررسی و اصلاح گردند. مثلا در فاز ساختمانی بیشترین اثرات منفی مربوط به خاکریزی و خاک برداری است و در فاز بهره برداری با توجه به وجود ۴ چاه در محدوده، بیشترین اثر منفی مربوط به تولید پساب است. لذا میتوان با اقدامات اصلاحی نسبت به کاهش اثرات منفی اقدام نمود. علی الخصوص در ارتباط با تصفیه پساب ها که با وجود در نظر گرفتن یک بافر با شعاع ۱۰۰متری و همچنین تصمیم به ایجاد صنایع پاک (نساجی بدون رنگرزی و تولید عرقیات گیاهی، صنایع دستی و خدمات نمایشگاهی و...) باید اقدامات لازم در این زمینه جهت جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی صورت گیرد. در مجموع اجرای طرح شهرک صنعتی کاشان ۳با امتیازات منفی ۱۸۵۲- و امتیازات مثبت ۲۰۷۹ از لحاظ محیط زیستی تایید می شود. با این تفاسیر دیده میشود که ایجاد شهرک صنعتی کاشان ۳علی رغم اثرات زیست محیطی منفی بر محیط فیزیکی و تا حدودی بیولوژیکی، به طور کلی مفید باشد و برای اینکه اثرات منفی آن کاهش یابد، باید از اقدامات اصلاحی استفاده نمود.