بررسی و نقد حرمت خواستگاری مخطوبه در فقه امامیه

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 132

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFI-29-110_001

تاریخ نمایه سازی: 20 شهریور 1401

چکیده مقاله:

خواستگاری از رسوم دیرینه عقد نکاح است که در اسلام احکام فقهی متعددی برای آن وضع شده است. یکی از مواردی که فقها درباره آن بحث کرده اند، خواستگاری از زنی است که قبلا مورد خواستگاری دیگری قرار گرفته و خواستگار اول هنوز بر خواستگاری خود باقی است. در پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و تحلیل ادله فقهی، حکم خواستگاری مخطوبه از منظر فقه امامیه تبیین شده است. یافته ها نشان می دهد از دلایل اصلی این بحث، روایت نبوی نقل شده از طریق اهل سنت است که خواستگاری از مخطوبه برادر مومن را نهی کرده است. این روایت، خواستگاری از مخطوبه را به طور مطلق مورد نهی قرار داده، اما همه فقها خواستگاری از مخطوبه ای که به خواستگار قبلی خود جواب نداده و رضایت خود را با کنایه هم ابراز نکرده، جایز می دانند. تنها درباره خواستگاری از مخطوبه ای که به خواستگار قبلی جواب مثبت داده اختلاف نظر است و گروهی از فقها قائل به حرمت شده و علاوه بر روایت نبوی، به ادله دیگری همچون قاعده حرمت ایذاء مومن نیز تمسک کرده اند که قائلان به جواز، با رد سند یا دلالت این روایت و نیز خدشه در گستره حرمت در ایذاء مومن و نیز تمسک به اصالهالحل، خواستگاری از مخطوبه را بدون اشکال می دانند.

نویسندگان

زهرا شاهیاری حیدرلو

طلبه سطح چهار فقه خانواده، جامعهالزهرا، قم، ایران.

اسماعیل چراغی کوتیانی

استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی جمهور، محمد بن علی بن ابراهیم الاحسائی. (۱۴۰۳ق). ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۳۶۲). الخصال (ج۲، چاپ اول). ...
  • ابن ادریس،(۱۴۱۰ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوا،(ج۲، چاپ دوم). قم، موسسه ...
  • ابن سعد، ابوعبدالله محمد. (بی تا). طبقات الکبری (ج۵، چاپ ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن. (بی تا). تاریخ مدینه دمشق ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس. (۱۴۰۴ق). معجم مقاییس اللغه (ج۲و ...
  • ابن نجیم مصری. (بی تا). البحر الرائق شرح کنز الدقائق ...
  • اشتهاردی، علی پناه. (۱۴۱۷ق). مدارک العروه (ج۱۵، چاپ اول). تهران: ...
  • امامی، سید حسن. (۱۳۹۰). حقوق مدنی. تهران: اسلامیه ...
  • بحرانی، شیخ یوسف. (بی تا). الحدائق الناظره فی احکام العتره ...
  • بزار، ابوبکر. (۲۰۰۹م). البحر الزخار (ج۱۰، ۱۲، ۱۶ و ۱۷، ...
  • بهبهانی، وحید. (بی تا). تعلیقات منهج المقال. بی جا: انتشارات ...
  • تبریزی، جواد. (۱۴۲۶ق). منهاج الصالحین (ج۲ و ۵، چاپ اول). ...
  • حائری، سید علی بن محمد طباطبایی. (۱۴۱۸ق). ریاض المسائل فی ...
  • حکیم، سید محسن طباطبایی. (۱۴۱۶ق). مستمسک العروه الوثقی (ج۱۰، چاپ ...
  • حلی، محمد بن شجاع قطان. (۱۴۲۴ق). معالم الدین فی فقه ...
  • خویی، سید ابوالقاسم. (۱۳۷۷). مصباح الفقاهه (ج۱، چاپ اول). قم: ...
  • خویی، سید ابوالقاسم. (۱۴۱۰ق). منهاج الصالحین (ج۲، چاپ بیست وهشتم). ...
  • خویی، سید ابوالقاسم. (بی تا). معجم رجال الحدیث (ج۱۲). بی ...
  • ذهبی، شمس الدین. (۱۴۲۷ق). سیر اعلام النبلاء (ج۲). قاهره: دار ...
  • رازی، ابن ابی حاتم. (۱۲۷۱ق). الجرح والتعدیل (ج۵، ۸ و ...
  • ربیعی، علی اکبر. (۱۳۹۷). بررسی تطبیقی خواستگاری در فقه مذاهب ...
  • زحیلی، وهبه. (۱۴۱۸ق). الفقه الاسلامی وادلته (ج۹). دمشق: دار الفکر ...
  • زرکلی، خیرالدین. (۱۹۸۰م). الاعلام للزرکلی (ج۵، چاپ پنجم). بیروت: دار ...
  • سبکی، تاج الدین. (۱۴۱۳ق). طبقات الشافعیه الکبری (ج۲، چاپ دوم). ...
  • سیدی بنایی، سید باقر؛ درویشی علی آباد، غلامرضا. (۱۳۹۱). بررسی ...
  • سیستانی، سید علی. (۱۴۲۲ق). المسائل المنتخبه (ج۱، چاپ نهم). قم: ...
  • شبیری زنجانی، سید موسی. (۱۴۱۹ق). کتاب نکاح (ج۱۸، چاپ اول). ...
  • شهید اول، محمد بن مکی. (بی تا). اللمعه الدمشقیه فی ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. (۱۴۱۰ق). الروضه البهیه فی ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. (۱۴۱۳ق). مسالک الافهام الی ...
  • شیخ انصاری، مرتضی. (۱۴۱۴ق). رسائل فقهیه (چاپ اول). قم: کنگره ...
  • شیخ انصاری، مرتضی. (۱۴۱۵ق). کتاب المکاسب المحرمه والبیع والخیارات (ج۲، ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۸۲). اختیار معرفه الرجال (ج۲). ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۸۷ق). المبسوط فی فقه الامامیه ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۰۰ق). النهایه فی مجرد الفقه ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۰۷ق). الخلاف (ج۴، چاپ اول). ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۱۴ق). الامالی (چاپ اول). قم: ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۱۷ق). العده فی اصول الفقه ...
  • طباطبایی، سید علی. (۱۴۱۸ق). ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل ...
  • عاملی موسوی، محمد بن علی. (۱۴۱۱ق). نهایه المرام فی شرح ...
  • عسقلانی، ابن حجر. (۱۴۰۶ق). تقریب التهذیب (ج۱، چاپ اول). سوریه: ...
  • عسقلانی، ابن حجر. (۱۴۱۵ق). الاصابه فی تمییز الصحابه (ج۴، چاپ ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی. (بی تا). ...
  • عمید، حسن. (۱۳۸۹). فرهنگ فارسی عمید (چاپ اول). بی جا: ...
  • فاضل مقداد، جمال الدین. (۱۴۰۴ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع (ج۳، ...
  • فاضل هندی، محمد بن حسن. (۱۴۱۶ق). کشف اللثام والابهام عن ...
  • فیض کاشانی، محمدحسن. (۱۴۰۱ق). مفاتیح الشرایع (ج۲). قم: مجمع الذخایر ...
  • قاضی نعمان مغربی، ابوحنیفه. (۱۳۸۵ق). دعائم الاسلام (ج۲، چاپ دوم). ...
  • قبادی، مریم. (۱۳۸۱). جایگاه مذهب راوی در توثیقات رجال شیعه. ...
  • حسینی روحانی قمی، سید صادق. (بی تا). فقه الصادق(علیه السلام) ...
  • کرکی، علی بن حسین. (۱۴۱۴ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد ...
  • کلینی. (۱۳۶۷). الفروع من الکافی (ج۵، چاپ سوم). تهران: دارالکتب ...
  • لطفی، اسدالله؛ قربانی، فتح الله. (۱۳۸۸). خواستگاری از دیدگاه مذاهب ...
  • ماوردی، علی بن محمد. (۱۴۱۹ق). الحاوی الکبیر فی فقه مذهب ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن. (۱۴۰۸ق). شرائع الاسلام فی مسائل ...
  • محقق داماد، سید مصطفی. (۱۳۷۹). بررسی فقهی حقوق خانواده (چاپ ...
  • محقق سبزواری، محمدباقر. (بی تا). کفایه الاحکام (ج۲). بی جا: ...
  • مرتضی زبیدی، محمد بن محمد. (بی تا). تاج العروس (ج۱۶، ...
  • مزی، جمال الدین. (۱۴۰۰ق). تهذیب الکمال فی اسماء الرجال (ج۱۷، ...
  • مفید، محمد بن محمد. (۱۴۱۳ق). الامالی (ج۹، چاپ اول). قم: ...
  • مقدادی، محمدمهدی. (۱۳۸۳). خواستگاری در فقه و حقوق. نشریه مطالعات ...
  • مقدس اردبیلی، احمد. (بی تا). مجمع الفائده والبرهان فی شرح ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۲۴ق). کتاب النکاح (ج۶، چاپ اول). قم: ...
  • موسی، حسین یوسف. (بی تا). الافصاح (ج۱، چاپ چهارم). قم: ...
  • نجفی، محمدحسن. (بی تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام ...
  • نراقی، مولی محمدمهدی بن ابی ذر. (۱۴۲۵ق). انیس التجار (محشی). ...
  • نیشابوری، مسلم بن حجاج. (۱۳۰۸). صحیح مسلم (ج۲). بیروت: دار ...
  • نمایش کامل مراجع