توسعه بندرهای خشک؛ راه حل نجات اقتصادی کشور در شرایط تحریم های غرب (مطالعه موردی محور استراتژیک و ترانزیتی سیرجان-بندرعباس)

با توجه به موقعیت استراتژیک و لجستیکی ایران و وجود بازارهای بالقوه در اطراف آن، شاخص لجستیک ایران در گزارشی که از سوی UNESCAP در سال ۲۰۱۹ منتشر شده است، وضعیت مناسبی ندارد. وضعیت نامناسب ایران در مقایسه با کشورهای دارای بنادر ساحلی بینالمللی تنها از کامبوج و میانمار بهتر است که در مقایسه با وسعت، بازارهای هدف و زیرساختهای حمل و نقلی وضعیت ایران با این دو کشور بسیار متفاوت میباشد. از آنجاکه حمل ونقل دریایی از منظر هزینه بهینه ترین روش حمل ونقل میباشد، نقش بنادر به عنوان مبادی ورود و خروج کالا در زنجیره های تامین پررنگتر شده است. از جمله چالشهای اصلی بنادر کانتینری بزرگ دنیا مواجهه با کشتی های کانتینری بزرگتر و لزوم تخلیه و بارگیری سریع، منظم، ایمن و کارآمد آنها میباشد. نمونه ای از این تمهیدات موفق پایانه های ترکیبی انتقال کالا یا همان بنادر خشک (بنادر داخلی) میباشد. در این پژوهش با رائه روشی مناسب به منظور مکان یابی پایانه های ترکیبی کالاهای کانتینری (بنادر خشک) با استفاده ازشبکه عصبی سعی شده است تا با شناسایی مقدماتی و به دست آوردن شاخص های مشترک و بررسی تاثیرات هر یک از شاخص ها و تعاریف آنها در کنار یکدیگر پرداخته شود و به عنوان مطالعه موردی از آن برای بررسی و تحلیل عملکرد کانتینری بندر شهید رجایی و محور استراتژیک و ترانزیتی سیرجان-بندرعباس به عنوان بزرگترین بندر کانتینری ایران و مهمترین محور مواطلاتی ترانزیتی کشور جهت احداث بندرداخلی در درون کشور استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که بهترین محل احداث بندر خشک جهت سهولت در امر عملکرد فیزیکی بندر و مدیریت بهتر محدوده های داخلی بندر شهید رجائی در محدوده ۲۸۰ کیلومتر مربعی از اراضی شرق شهر سیرجان از توابع استان کرمان، بوده و پیشنهاد میشود که محدوده این اراضی در نزدیکی شهر سیرجان و نجف شهر تا محدوده حدودا ۹ کیلومتری در شرق این دو شهر جهت احداث بندر داخلی خشک لحاظ گردد.